Uluslararası Şeffaflık Derneği, Türkiye’de yolsuzluk algısını ölçtüğü “Türkiye’de Yolsuzluk: Neden? Nasıl? Nerede?” raporunu bugün yayımladı. Türkiye’nin tüm bölgelerinden 2 bin kişi ile görüşerek hazırlanan rapora göre Türkiye’de halkın yüzde 55’i yolsuzluğun son 2 yılda arttığını düşünüyor. Bu oran CHP seçmeninde yüzde 80, MHP seçmeninde 72, HDP seçmeninde 78 iken AKP seçmeninde yalnızca yüzde 13’e düşüyor. AKP seçmeninin yüzde 46’sı, yolsuzluğun son 2 yıl içinde azaldığını düşünüyor! AKP seçmeninin yarısı, yolsuzluğun önümüzdeki yıllarda azalmaya devam edeceğini düşünürken bu oran CHP seçmeninde yüzde 10. AKP seçmenlerinin yüzde 80’i hükümetin yolsuzlukla mücadele çabalarını etkili bulurken diğer partilerde bu oran yüzde 20-30 arasında değişiyor.
Eğitim kurumları birinci
Yolsuzluğun en çok görüldüğü kurumlar arasında ise yerel yönetimler, siyasi partiler, medya ve TBMM yer alıyor. Halkın yarısı, bu kurumlarda yolsuzluk olduğuna inanıyor. En çok yolsuzluk olduğuna inanılan kamu iş ve işlemleri kamu ihaleleri, imar işlemleri, gümrük/dış ticaret işlemleri ve vergi işlemleri. Araştırmaya katılan yurttaşların birebir usulsüz ödeme yapmak veya hediye vermek zorunda kaldığı kurumların başında ise şunlar geliyor: Eğitim kurumlar, imar işlemleri, belediyeler ve tapu daireleri. Ancak katılımcıların yüzde 71’i, yapmak zorunda kaldıkları usulsüz ödemeleri şikayet etmiyor. Şikayet etmemenin en büyük iki gerekçesi ise yasal şikayetin bir faydası olmayacağına inanmak ve şikayette bulunma durumunda olumsuz bir tepki almaktan çekinmek.
AKP’liler etkilenmiyor
AKP seçmenlerinin yüzde 55’i, yolsuzlukların oy tercihlerinin kesinlikle etkilemeyeceğini söylerken diğer 3 partide de bu oran yüzde 18. Şeffaflık Derneği’nin raporuna göre eğitim düzeyi ve yolsuzluk arasında da önemli bir ilişki bulunuyor. Yükseköğretim mezunları diğerlerine göre Türkiye’de son 2 yılda yolsuzluğun arttığına daha fazla inanıyor. Aynı kesim içinde yolsuzlukların oy tercihlerini etkileyeceğini söyleyen yüzde 74’lük bir oran varken bu, ilkokul ve altı eğitim seviyesinde yüzde 49’a düşüyor.
Küçük azaldı büyük arttı
Şeffaflık Derneği, araştırmanın analizinde son yıllarda Türkiye’de küçük yolsuzluklar azalırken büyük yolsuzlukların arttığını ifade etti. Dernek, “Cezasızlık kültürünün ve yolsuzluğun genç kuşak içinde kabullenilmiş olması, gençleri şekillendiren sosyo-politik kültür ve eğitim sistemi adına düşündürücüdür” ifadelerinin yer aldığı raporda “Yaşanan güven bunalımının ve umutsuzluğun kısa vadede aşılması için atılması gereken adımların başında bir siyasi etik yasasının hayata geçirilmesi gelmektedir” önerisine yer verildi.
***
Yolsuzluğun nedenleri
Araştırmaya göre halk, yolsuzluğun başlıca nedenleri olarak şunları görüyor:
- Dokunulmazlıklar ve yolsuzluğun cezasız kalması
- Toplumsal bilinç eksikliği
- Yolsuzluğu denetleyen ve önleyen kurumların yetersiz olması
- İhale sistemleri
- Siyaset-sermaye ilişkisi
- Medya-sermaye ilişkisi
- Kamuda şeffaflık ve hesap verebilirliğin olmaması
- Yargının tarafsız olmaması
Kaynak: Birgun.net