Şirketlerin TTK. Hükümleri çerçevesinde gerçekleştirdikleri nev'i değişiklikleri nedeniyle bazı iş sözleşmeleri ile kira sözleşmelerinin yenilenmesi zorunlu olabilmektedir. Uygulamada, sözleşmelerin şirketlerin nevi değişikliği nedeniyle yeniden düzenlenmesinin gerektiği durumlarda, yenilenen sözleşmeler için ikinci kez damga vergisi ödenip ödenmeyeceği konusunda tereddütlerle karşılaşılmaktadır.
Maliye Bakanlığı kendisine yansıyan bir olayla ilgili olarak verdiği bir özelgede, bu konudaki görüşünü net olarak ifade etmiştir. Maliye Bakanlığı'na göre; daha önce düzenlenen iş sözleşmeleri ile kira sözleşmelerinin nev'i değişikliği nedeniyle yenilendiği durumlarda,
- Devir hükmündeki nev’i değişikliği işlemlerinin 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 19. maddesindeki şartları taşıması,
- süre uzatımına gidilmemesi,
- tutarı ve diğer hükümlerinde herhangi bir değişiklik yapılmaması
şartlarıyla, nevi değişikliği nedeniyle yeniden düzenlenen söz konusu sözleşmeler 488 sayılı Damga Vergisi Kanununa ekli (2) sayılı tablonun “IV-Ticari ve medeni işlerle ilgili kağıtlar” başlıklı bölümünün 17. fıkrası uyarınca damga vergisinden istisna olacak, bu şekilde yenilenen sözleşmeler için ikinci kez damga vergisi ödenmeyecektir. Ancak, bu şartlara uyulmaması halinde, yenilenen sözleşmeler de damga vergisine tabi olacak.
Maliye Bakanlığı'nın görüşünü yansıtan söz konusu özelgenin tam metnine önemine istinaden aşağıda yer verilmiştir:
"T.C. GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
ANTALYA VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Mükellef Hizmetleri Gelir Grup Müdürlüğü
Tarih: 17.02.2016
Sayı: 76464994-155[DH.2015.35]-56
Konu: Unvan değişikliği nedeniyle yeniden düzenlenen sözleşmede damga vergisi.İlgide kayıtlı özelge talep formunda, şirketinizin 31.12.2014 tarihi itibariyle nevi değiştirmek suretiyle limited şirketten anonim şirkete dönüştüğü belirtilerek, bazı iş sözleşmeleri ile kira kontratının yenilenmesi durumunda damga vergisi uygulaması konusunda Başkanlığımız görüşü sorulmaktadır.
488 sayılı Damga Vergisi Kanununun 1 inci maddesinde, bu Kanuna ekli (1) sayılı tabloda yazılı kâğıtların damga vergisine tabi olacağı, bu Kanundaki kâğıtlar teriminin yazılıp imzalanmak veya imza yerine geçen bir işaret konmak suretiyle düzenlenen ve herhangi bir hususu ispat veya belli etmek için ibraz edilebilecek olan belgeler ile elektronik imza kullanılmak suretiyle manyetik ortamda ve elektronik veri şeklinde oluşturulan belgeleri ifade edeceği; 9 uncu maddesinde, bu Kanuna ekli (2) sayılı tabloda yazılı kağıtların Damga Vergisinden müstesna olacağı hükümleri yer almıştır. Kanuna ekli (2) sayılı tablonun “IV-Ticari ve medeni işlerle ilgili kağıtlar” başlıklı bölümünün 17 nci fıkrasında, Kurumlar Vergisi Kanununa göre yapılan birleşme, devir ve bölünmeler nedeniyle düzenlenen kağıtların damga vergisinden istisna edileceği hükmü bulunmaktadır.
Öte yandan, 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 19 uncu maddesinin bir ve ikinci fıkralarında,
“(1) Bu Kanunun uygulanmasında aşağıdaki şartlar dâhilinde gerçekleşen birleşmeler devir hükmündedir:
a) Birleşme sonucunda infisah eden kurum ile birleşilen kurumun kanunî veya iş merkezlerinin Türkiye’de bulunması.
b) Münfesih kurumun devir tarihindeki bilânço değerlerinin, birleşilen kurum tarafından bir bütün halinde devralınması ve aynen bilânçosuna geçirilmesi.
(2) Kurumların yukarıdaki şartlar dâhilinde tür değiştirmeleri de devir hükmündedir.” hükümleri yer almaktadır.
Bu itibarla, devir hükmündeki nev’i değişikliği işleminin 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 19 uncu maddesindeki şartları taşıması ve daha önce düzenlenen bazı iş sözleşmeleri ile kira kontratının bu nedenle yenilenmesi durumunda; süre uzatımına gidilmemesi, tutarı ve diğer hükümlerinde herhangi bir değişiklik yapılmaması şartıyla nevi değişikliği nedeniyle düzenlenen söz konusu kağıtların damga vergisinden istisna edilmesi gerekmektedir."
Saygılarımla.
Abdullah TOLU
