Vergide elektronik tebligat zorunluluğu 28 Mart 2013 tarihli DÜNYA Gazetesi’nde yayımlanan “Elektronik İmza-Elektronik Tebligat” başlıklı yazımızda Yeni Türk Ticaret Kanunu’nun “Elektronik işlemler ve bilgi toplumu hizmetleri” ile ilgili son bölümünde yer alan 1525. maddesi hükmü ve anılan hüküm kapsamında çıkartılan Kayıtlı Elektronik Posta Sistemine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik düzenlemelerine ve 1526. maddesinde yer alan “güvenli elektronik imza” ile ilgili düzenlemelere yer verilmişti. Keza, 19 Ocak 2013 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan ve Adalet Bakanlığı tarafından çıkartılmış olan “Elektronik Tebligat Yönetmeliği”nde yer alan düzenlemeler açıklanmış ve anılan düzenlemelere göre; mahkemeler, genel bütçe kapsamındaki kamu idareleri, özel bütçeli idareler, düzenleyici ve denetleyici kurumlar, sosyal güvenlik kurumları, il özel idareleri, belediyeler, barolar, noterlerin bundan böyle anonim ve limited şirketlere yapacakları tebligatları elektronik yolla yapacakları, dolayısıyla, anonim ve limited şirketlerin, yetkili Kayıtlı Elektronik Posta Hizmet Sağlayıcılara (KEPHS’lere) müracaat ederek elektronik posta adreslerini almaları gerekeceği açıklanmıştı. Öte yandan, Vergi Usul Kanunu’nun “Elektronik Ortamda Tebliğ” başlığı altında yer alan 107/A maddesinde de Maliye Bakanlığı’na tebliğe elverişli elektronik adres kullanma zorunluluğu getirme ve elektronik tebliğle ilgili usul ve esasları belirleme konusunda yetki tanınmıştır. Maliye Bakanlığı anılan yetkileri kullanmış ve 27 Ağustos 2015 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 456 sıra numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile vergi dairelerince düzenlenen ve muhataplarına Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre tebliği gereken evrakın, Gelir İdaresi Başkanlığı aracılığıyla elektronik ortamda tebliğ edilmesi ile ilgili usul ve esasları belirlemiştir. Anılan tebliğ düzenlemeleri bu yazımızda ele alınacaktır. Elektronik tebligat adresi alma zorunluluğu olanlar ve müracaat Anılan genel tebliğ ile tebliğe elverişli elektronik adres kullanma zorunluluğu getirilenler şunlardır: a) Kurumlar vergisi mükellefleri, b) Ticari, zirai ve mesleki kazanç yönünden gelir vergisi mükellefiyeti bulunanlar (Kazançları basit usulde tespit edilenlerle gerçek usulde vergiye tabi olmayan çiftçiler hariç). Yukarıda belirtilenlerden kurumlar vergisi mükellefleri anılan tebliğin 1 nolu ekindeki, gelir vergisi mükellefleri ise 2 nolu ekindeki “Elektronik Tebligat Talep Bildirimi” ile 01.01.2016 tarihine kadar müracaat ederek elektronik tebligat adresi almak ve elektronik tebligat sistemini kullanmak zorundadır. Kurumlar vergisi mükellefleri anılan bildirimi, kurumlar vergisi yönünden bağlı bulundukları vergi dairesine, kanuni temsilcileri veya elektronik tebligat sistemi ile ilgili işlemleri yapmaya yönelik özel yetki içeren noterde verilmiş vekaletnameyle yetkili kılınan kişiler aracılığıyla bizzat teslim edeceklerdir. Gelir vergisi mükellefleri ise anılan bildirimi internet vergi dairesi üzerinden doldurarak verebilecekleri gibi, kendileri tarafından ya da elektronik tebligat sistemi ile ilgili işlemleri yapmaya yönelik özel yetki içeren noterde verilmiş vekaletnameyle yetkili kılınan kişiler aracılığıyla bizzat, gelir vergisi yönünden bağlı oldukları vergi dairelerine vermeleri de mümkündür. 01.01.2016 tarihinden sonra mükellefiyet tesis ettiren kurumlar vergisi mükellefleri ise işe başlama tarihini takip eden 15 gün içerisinde Elektronik Tebligat Talep bildiriminde bulunmak zorundadır. 01.01.2016 tarihinden sonra işe başlayan gelir vergisi mükellefleri ise mükellefiyet tesisi sırasında anılan bildirimi doldurarak ilgili vergi dairesine vereceklerdir. Müracaatları uygun görülenlere internet vergi dairesi kullanıcı kodu, parola ve şifre verilecektir. Böylece bu mükellefler elektronik tebligat adresi edinmiş olacaklardır. (Ancak, internet vergi dairesini kullanarak elektronik ortamda bildirimde bulunan gelir vergisi mükelleflerine internet vergi dairesi kullanıcı kodu, parola ve şifresi verilmeyecek olup, bu mükellefler sisteme her girişlerinde sistem tarafından kimlik doğrulaması yapılmak suretiyle elektronik tebligat sistemini kullanabileceklerdir.) Öte yandan, zorunluluk kapsamına girmeyen, ancak isteğe bağlı olarak kendilerine elektronik tebligat yapılmasını talep eden tüzel kişiler ile tüzel kişiliği olmayan teşekküller ve gerçek kişilerin de sistemi kullanmaları mümkündür. Elektronik tebligatın gönderilmesi ve muhatabına iletilmesi 213 sayılı Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre tebliği gereken evrak, elektronik imza ile imzalanacak ve vergi dairesi adına Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından tebliğ yapılacak muhatabın elektronik tebligat adresine iletilecektir. Elektronik tebligat sistemine internet vergi dairesi üzerinden erişilecektir. İnternet vergi dairesi kullanıcı kodu, parola ve şifresine sahip olan gerçek ve tüzel kişiler şifreleriyle elektronik tebligat adreslerine ulaşacaklardır. İnternet vergi dairesi kullanıcı kodu, parola ve şifresi olmayan gerçek kişiler ise sisteme her girişte yapılan kimlik doğrulaması ile elektronik tebligat adreslerine erişeceklerdir. Kanunun 107/A maddesi gereğince, elektronik imzalı tebliğ evrakı, muhatabın elektronik ortamdaki adresine ulaştığı tarihi izleyen beşinci günün sonunda tebliğ edilmiş sayılacaktır. Olay kayıtları, işlem zaman bilgisi eklenerek, erişilebilir şekilde arşivlerde otuz yıl süreyle saklanacaktır. Elektronik tebligat sisteminden çıkış Tüzel kişilerde ticaret sicil kaydının silindiği (nevi değişikliği ve birleşme halleri dahil) tarih itibarıyla, elektronik tebligat adresi kapatılır. Gerçek kişilerde ise ilgilinin ölümü veya gaipliğine karar verildiğinin idare tarafından tespit edildiği durumlarda ölüm/karar tarihi itibarıyla ilgilinin elektronik tebligat adresi re’sen kapatılır. Mirasçıların bağlı olunan vergi dairesine başvurması halinde de müteveffanın elektronik tebligat adresi kullanıma kapatılır. Yukarıdaki durumlar dışında, zorunlu veya ihtiyari olarak elektronik tebligat sistemine dahil olanların sistemden çıkmaları mümkün değildir. Diğer hususlar Elektronik Tebligat Talep bildirimiyle beyan edilen bilgilerde meydana gelecek değişiklikler bu değişikliklerin öncesinde veya en geç değişiklik tarihinde vergi dairesine bildirilecektir. Elektronik Tebligat Sistemi’ne dahil olması zorunlu olanlardan yukarıdaki yükümlülüklere uymayanlar için Vergi Usul Kanunu’nun mükerrer 355. maddesindeki cezai müeyyide (2015 yılında kurumlar vergisi mükellefleri için 1.300 TL) uygulanır. Ceza uygulaması sonrasında re’sen oluşturulan internet vergi dairesi kullanıcı kodu, parola ve şifresi gerçek kişilerde mükellefe, tüzel kişiler ile tüzel kişiliği olmayan teşekküllerde doğrudan kanuni temsilcisine tebliğ edilir ve elektronik tebligat adreslerine tebligat gönderimine başlanılır. Elektronik tebligat uygulamasına, 01.01.2016 tarihi itibariyle başlanılacaktır. Ancak bu tarihten önce bildirimde bulunanlara 01.10.2015 tarihinden itibaren elektronik tebligat yapılabilir. Akif AKARCA / Dr.Mehmet ŞAFAK DÜNYA