Irak’ta başbakan Haydar İbadi’nin, yolsuzluklara karşı reform sözlerini hayata geçirmeyip bir türlü teknokratlar hükümetini kuramaması sonucu gerilen ipler koptu. Şii lider Mukteda Sadr yanlılarının aylardır sürdürdüğü yolsuzluk karşıtı gösterileri, meclis işgaliyle sonuçlandı. Bir haftadır parlamento binası ve elçiliklerin bulunduğu Yeşil Bölge önünde siyasi bakanların teknokratlarla değiştirilmesi için gösteriler düzenleyen Sadr yanlıları Irak bayraklarıyla meclise girip hükümet aleyhinde sloganlar attı. Meclisteki göstericilerin bazıları şarkı söyleyip kutlama yaparaken bazıları da mobilyaları kırdı.

‘Korkaklar kaçtı’

Reuters ajansına konuşan bir görgü tanığı, Dicle Nehri üzerinden geçen protestocuların parlamento binasını terk eden vekiller için “Korkaklar kaçtı!” diye bağırdığını aktardı. Vekillerin parlamentoyu terk ettiğine dair haberlerin basına yansımasının ardından, başbakan İbadi’nin de kaçtığı dedikodusu yayıldı. Ancak yerel Sharqiya televizyonu İbadi’nin Yeşil Bölge’de silahlı asker eşliğinde yürürken görüntülerini yayımladı. Güvenlik güçleri akşam saatlerinde eylemcilere gaz attı, dağılmaları için havaya ateş açtı.

Parlamento baskınının, Sadr’ın iki aylığına siyasetten çekildiğini açıklamasının ardından gelmesi de dikkat çekti. Zira, kendine bağlı Ahrar Gurubu’nun mecliste 34 sandalyesi bulunan Şii lider meclise girilmeden birkaç saat önce Şiiler için kutsal sayılan Necef kentinde bir basın toplantısı düzenlemiş, burada iki aylığına meclis faaliyetleri durdurduğunu belirtmiş ancak yolsuzluklar hususunda “Büyük bir toplumsal kalkışma beklediğini” açıklamıştı.

Sadr: Yenisini kurarım

Sadr burada “Eğer millet bana izin verirse mevcut hükümeti sonlandırıp yolsuzluk yapmayan yenisini kurarım” demiş ve “Hükümetin iki seçeneği var: Ya reform yapacaklar ya da biz onları yok edeceğiz” demişti. Siyasi krizin aylardır sürdüğü ülkede Sadr’ın talep ettiği teknokratlar hükümeti listesiyle ilgili oylama mecliste bazı partilerin boykotu nedeniyle haftalardır yapılamıyordu. Sadr yanlıları buna tepki gösterirken eski Başbakan Nuri el Maliki’nin yandaşları oylamaya karşı çıkıyordu.

‘Suni devlet’ tartışması

Irak’ta siyasi kriz derinleşirken ülkenin bütünlüğü de tartışma konusu oldu. ABD Başkan Yardımcısı Joe Biden’ın perşembe günkü Irak ziyaretinde Amerikan askerlerine konuşurken “Bunlar tarihte suni sınırlar çizdiğimiz, birbirinden tamamen ayrı etnik, dini, kültürel gruplardan suni devletler yarattığımız yerler” sözleri kamuoyunda yankı uyandırmıştı. Birleşmiş Milletler görevlilerinin de Irak’ın bölünmesinin uluslararası toplum tarafından nasıl karşılanacağına dair çalışma yürüttüğü iddia edilmişti.