Washington’da çevreciler Trump’ı protesto gösterisi düzenledi. Greenpeace, ABD’nin Berlin Büyükelçiliği binasına Trump’ın siluetini yansıtıp altına “Tam bir ezik, çok üzücü” yazdı.

Küresel ısınmayı önlemek amacıyla BM’nin inisiyatifiyle 2015’te Paris’te imzalanan tarihi İklim Anlaşması’ndan çekilme kararını açıklayan ABD Başkanı Donald Trump, uluslararası infial yaratırken gezegenle birlikte ABD’nin liderliğinin de sonunu getirdiği yorumlarına yol açtı. Trump kararını “önce Amerika” sloganıyla gerekçelendirirken “Paris’i değil, Pittsburgh halkını temsil etmek üzere seçildim” dedi.

Avrupa: Yeni anlaşma yok

“İklim değişikliğiyle değil, diğer ülkelerin ABD’ye karşı ekonomik avantaj kazanmasıyla ilgili” diye suçladığı anlaşmanın Çin ve Hindistan’a avantaj kazandırırken ABD’yi cezalandırdığını öne süren Trump, ABD’ye 3 trilyon dolarlık GSYİH ve 6.5 milyonluk istihdam kaybı getireceğini iddia etti. “Diğer liderlerin ve ülkelerin bize gülmelerini istemiyoruz ve artık gülemeyecekler de” diye konuşan Trump, öte yandan “Daha adil şartlar sunan bir anlaşma için müzakerelere” hazır olduklarını ekledi.

Almanya, Fransa ve İtalya liderleri ise ortak bildiri yayımlayarak Paris İklim Anlaşması’nı yürürlüğe geçirme konusunda kararlı olduklarını, yeniden müzakerenin mümkün olmadığını duyurdu.

‘Tabiat anayı koruyacağız’

Almanya Başbakanı Angela Merkel, Trump’a telefonda esef etmekle kalmayıp şu açıklamayı yaptı: “Son derece esef verici. Tüm evreni koruyabilmek için Paris anlaşmasına ihtiyacımız var. Hiç ama hiçbir şey bizi durduramaz. Gezegenimizin geleceğini umursayan herkese sesleniyorum: Tabiat anayı korumayı başarabilmek için bu yolda birlikte ilerleyelim” dedi.

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron da “ABD dünyaya sırtını döndü” diye çıkıştığı Trump’ın “Amerika’yı yeniden yüceltelim” sloganını şöyle değiştirdi: “Nerede yaşarsak yaşayalım, her kim olursak olalım, hepimiz aynı sorumluluğu paylaşıyoruz: Gezegenimizi yeniden yüceltelim.”

İltica çağrısı

Macron, iklimi dert edinen ABD’li bilim insanlarını ve diğer ABD’lileri Fransa’ya iltica etmeye çağırdı. Britanya Başbakanı Theresa May, Trump’a hayal kırıklığını iletti. Norveç, Danimarka, İsveç, İzlanda ve Finlandiya başbakanları Trump’a karşı ortak tavır koydu.

Trump’ın serbest ticaret anlaşmalarından çekilmesiyle küreselleşmenin şampiyonu haline gelen Çin, şimdi de ısınmayla mücadelenin şampiyonluğunu üstlenip dünyanın lider ülkesi haline gelmek için önemli fırsat yakaladı. Çin liderliği “Arkasındayız” dediği anlaşmaya sahip çıktı.

‘Bencil, sorumsuz...’

Diğer devlet medya organları “bencil, sorumsuz” dediği Trump’ın, ABD’nin dünya liderliğini sakatladığını dile getirdi. Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov “ABD gibi kilit katılımcılarının çekilmesi durumunda anlaşmayı uygulamanın zorlaşacağı” uyarısı yaptı. Trump’ın selefi ve anlaşmanın mimarlarından Barack Obama da Trump’a tepki gösterdi. Karara, şirketlerin yanı sıra eyaletlerin de uymaması yönünde çağrısında bulundu.

PITTSBURGH PARİS YANLISI...

195 ülkenin imzaladığı anlaşmaya sadece Nikaragua daha sıkı çevreci önlemler alınmadığı ve Suriye de 2011’den beri savaşla yaptırım altında olduğu için imza koymamıştı. Türkiye ise anlaşmaya imza koydu ancak henüz Meclis’te onaylanmadı. Trump’ın açıklamasında “Paris’i değil, Pittsburgh halkını temsil ediyorum” sözleri ise gözleri bu kente çevirdi. ABD’nin çelik, kömür sanayinin merkezi Pittsburgh’un Belediye Başkanı Peduto’nın Trump’ın adımına muhalefetle “Geleceğimiz için anlaşmanın hükümlerinin takipçisi olacağımızı garanti ediyorum” sözleri dikkat çekti. Pittsburgh halkının yüzde 80’inin başkanlık seçiminde Hillary Clinton’a oy verdiğini hatırlattı. ABD’de kimi şehirlerde ise anlaşmada kalmaktan yana “iklim birliği” kuruldu.

‘KÜRESEL EKONOMİYE ZARAR VERİR’

ABD Başkanı Trump’ın kararını ülkenin enerji, sanayi, finans devi şirketleri ve Silikon Vadisi de eleştirirken SpaceX ve Tesla CEO’su Elon Musk ile Disney CEO’su Bob İger de Beyaz Saray’ın danışmanlar kurulundaki görevlerinden istifa etti. Alman sanayici birlikleri, bunun küresel ekonomiye zarar verebileceği ve piyasaları sarsabileceği uyarısı yaptı. Alman mühendislik sektörü birliği VDMA’nın yönetim kurulu başkanı Thilo Brodtmann, Avrupa’nın uzun vadede iklim dostu teknolojilere yaptığı yatırımdan kârlı çıkacağını” savunup “Avrupa ile müttefikleri ve aynı zamanda ABD’deki eyaletler ve şirketler anlaşmadan ayrılmamalı” çağrısı yaptı. Alman DIHK Ticaret Odaları Başkanı Eric Schweitzer ise anlaşmadan çıkma kararının bazı Amerikan şirketlerine kısa vadede avantaj sağlayabileceğini, ABD’nin yarattığı açığı diğer ülkelerin taahhütlerini iki katına çıkararak kapatmaya çalışmanın sonuç vermeyeceğini belirtti.

Domino etkisi

Enerji Ekonomisi Derneği (EED) Başkanı, Boğaziçi Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Gürkan Kumbaroğlu, iklim değişikliğine karşı uluslararası koalisyonda başı çeken AB’nin özellikle Doğu Avrupalı üyelerinin de Paris Anlaşması’na karşı sessiz tepkileri olduğuna dikkat çekti. Kumbaroğlu, “ABD’nin kararı AB içerisindeki muhalifleri yüreklendirecek ve görüş ayrılıklarını derinleştirebilecek bir gelişme. Bu gelişme karşısında uluslararası toplum bir önlem alınmazsa ve başka çekilmeler gelmeye başlarsa küresel ısınmaya karşı onlarca yıldır yürütülen mücadeleye önemli bir darbe vuracak” dedi.

Kaynak: Cumhuriyet.com.tr