CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, Anayasa değişiklik referandumuna günler kala katıldığı  Kanal D ve CNN Türk ortak yayınında gündeme ilişkin açıklamalarda bulunuyor.Hakan Çelik’in sorularını yanıtlayan Kılıçtaroğlu'nun açıklamalarından satırbaşları şöyle:

"Referandum sürecinin temel eksikliği, 'evet' ve 'hayır'ı savunan insanların bunu televizyon ekranlarında uygarca tartışmamalarıdır. ABD'de Japonya'da Fransa'da bu böyle. Bizde niye değil? Tüm çağrılarıma rağmen bu gerçekleşmedi.

Liderlerle bir arada konuşma fırsatımız olmadı.

Siyaset kurumunun görevi çözüm üretmektir. 2 yasama dönemi öncesi anayasanın 60 maddesi üzerinde uzlaşma sağlandı. Bu çok sıradan bir olay değildir. 4 siyasi parti görüş birliği sağladı. Yasalaşma sürecini yakalayamadı. Uzlaşma kültürü parlamentoda var. Rahmetli Ecevit döneminde anayasanın 35 maddesi değişti, toplumun çoğu zaman haberi bile olmadı. Bunlar bizim uzlaşma kültürümüzün olduğunu gösteriyor. Siz değişikliği bir partinin mutfağında hazırlarsanız sorun çıkıyor.

"Eşit bir yarış yapılmıyor"

Eşit koşullarda bir yarış yok. Bir sefer evet kampanyasını devlet yönetiyor. Cumhurbaşkanı, Başbakan, bakanlar, valiler, devletin araçları, otobüsleri uçakları, devletin parası ile yürüyen bir evet kampanyası var. Bu kampanyayı eşitleyecek olan bir ve ya 2 televizyon programında bir araya gelip bunu konuşmaktı.

Önemli olan nokta şu, birbirinden bağımsız olarak yapılan propagandaları, bağımsız değil bir arada görüşler tartışılıp artılar eksiler söylenebilir mi. Bunun sağlanması lazım. Hükümet bunu istmiyor. Sayın Cumhurbaşkanı bunu istmiyor. Cesaret edip bu düşünceyi benim önümde savunabilmeliler. Vatandaşımız da otursun karar versin. Oturup uygar insanlar gibi bunu tartışalım.

Gaziantep'te evet' çadırını ziyaret ettiğimde bir vatandaş bana 18 yaşında vekilliğe neden karşısınız diye sordu. Değiliz deyince şaşırdı. Vekillik yapıp ömür boyu askerlikten muaf olacaklar için buna karşıyız.

Milletvekili tabii ki önemli ancak askerlik de en az milletvekilliği kadar değerli ve önemlidir. Askerliği bizim halkımız olgunlaşma süreci olarak görür. O nedenle askerlik hepimiz için bir vatan borcudur. Kutsal bir görev olarak kabul ederiz. Şimdi siz milletvekilliği yapacaksınız ama askere gitmeyeceksi. Neden gitmeyeceksin? Herkesin çocuğu askere gidecek bazılarını çocuğu hem vekil olacak hem askere gitmeyecek. Bu hem şitsiz hem adaletsiz. Bunu söyledikten sonra da hiç bir itiraz gelmedi. O çünkü vekillik yapanın askere gitmeyeceğini hiç düşünmemiş.

Cumhurbaşkanı ile Erdoğan'la televizyonda tartışma programı yapılırsa) Kendime güveniyorum. Kesinlikle ikna ederim. Bu anayasa değişikliğinin ne kadar büyük bir risk olduğunu anlatırım.

Devletin yapısı ve işleyişi ile ilgili yetki parlamentodan alınıyor ve tek adama veriliyor. Bakanların sayısını belirleme yetkisi tamamen 1 kişiye ait. 1 kişi arzu ettiği bakanlığı açacak ve kapatacak. Görev alanlarını 1 kişi belirleyecek. Neden 1 kişiye veriyoruz? Bunu birinin bana izah etmesi lazım. Belki benim bilmediğim, atladığım bir konu olabilir.

15 yıldır iktidardasınız, 15 yıldır tek parti, Arzu edip çıkaramadığınız bir kanun var mı? Bütün bakanlar size ait. Çıkaramadığınız bir kararname var mı? Tek başına iktidardasınız değiştiremediğiniz bir bürokrat var mı? 15 yıldır iktidarda olup eğer parlamentonun yetkilerini tek adama verelim diye bir çabanın içindeyseniz ben onun demokrasi anlayışını sorgulamak zorundayım. 1 kişi parlamentoyu nasıl ayak bağı olarak görebilir.

Son 1 ayda parlamentoda 100'ün üzerinde kanun geçti. Demek ki parlamento görev yapıyor. AB uyum yasaları geldi, hepsi oy birliğiyle geçti.

(Anayasa görüşmelerinde yaşanan tartışmalar) Dünyanın bütün parlamentolarında tartışma olur. Eğer siz anayasa görüşmelerinde konuşmak isteyip de konuşmanız engellenirse  buna tepki göstermek zorundasınız. İç tüzükte süre kısıtlaması yok. Konuşmanıza izin verilmiyorsa ne yapacaksınız? Meclis başkanı da söylüyor, oylar dışarıda kullanılmayacaktır diyor. İktidar partisinin vekilleri kabine girip oy kullanmıyor. Ne yapacaksınız? Kendi Meclis Başkanı uyarıyor, yapmayın diyor. Olduğu takdirde geçersiz sayılır diyor ama kişiler buna uymuyor. Ne yapacaksınız?

Evet çıkarsa ne olur?

(Evet çıkması halinde) Şunu açık ve net ifade edeyim. Devletin bütün baskısına rağmen, iktidarın bütün baskısına rağmen, 'hayır' çıkacak. Tek bir kişiye Türkiye Cumhuriyeti emanet edilemez. Osmanlı bile sadece padişaha emanet edilmemiştir.

Atatürk tek adamlığı hiç aklından geçirmemiştir. Erzurum kongresinde tek adam mı vardı? 23 Nisan 1920'de Meclis açıldığında tek adam mı vardı? Kurtuluş Savaşı'nı tek başına Atatürk mü yönetti? Hayır, Meclis yönetmiştir ve Gazi ünvanı almıştır. Tek adam bizim tarihimizde olmamıştır. Tek adam bugün Suriye'de var. Saddam'ın Irak'ın da vardı.

Bütün bunlara rağmen bizim demokrasimiz Suriye'den, Irak'tan, Katar'dan daha ilerde. Yapılacak değişiklikle makara tersine sarılıyor. Onlara benzeyeceğiz. Suriye anayasasında Cumhurbaşkanı ve başbakan halk adına yürütme yetkisini kullanır diyor. Bizim anayasamızda yapılacak değişiklik.

(Fransa'daki sistem) Yargı bağımsız, güçler ayrılığı ilkesi var. Burada hakimi başkan tayin edecek. Nasıl bağımsız olabilecek? Hakem aynı zamanda bir kulübün üyesiyle o hakem tarafsız olur mu? Bir siyasi partinin genel başkanı bir mahkemeye hakim tayin ederse adalet olmaz.

Mevcut durumu Suriye durumuna uyduruyoruz. Suriye anayasasının aynısını alıyoruz. Suriye'de demokrasi yok diye isyan ediyoruz şimdi Suriye anayasasını kopyalayıp kendi ülkemize getiriyoruz. Esad'dan şikâyet ediyorsan neden Esad'ın anayasasını kendi ülkene getiriyorsun? Bu ülke neden Suriye gibi olsun?"

Kaynak: Cumhuriyet.com.tr