45 yaşını doldurmamış bütün çalışanları zorunlu bireysel emeklilik sistemi (BES) kapsamına alan yasanın yönetmeliği de çıktı. Özel sektörde çalışanlar için de işyerindeki çalışan sayısına göre kademeli geçiş öngörüldü. Çalışanlardan yapılacak kesinti ikramiye ve primlerin de dahil olduğu “prime esas kazanç” üzerinden olacak.

Yani net ücret üzerinden değil brüt ücret üzerinden kesinti yapılacak. İkramiye, prim alınan aylarda kesinti miktarı da artacak. En düşük işçi aylığı olan asgari ücretliden yapılacak kesinti 53 lira olacak.

Çalışanların İşverenleri Aracılığıyla Otomatik Olarak Emeklilik Planına Dahil Edilmesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik Resmi Gazete’de yayımlandı. Zorunlu BES kapsamında en düşük işçi ücreti olan ve yıl başında net 1404.07, brüt de 1777.50 liraya çıkan asgari ücretten 53 lira kesinti olacak. Asgari ücrete yıl başında 104 lira zam gelmişti. Böylece 104 liralık zamdan zorunlu BES için kesilecek 53 lira çıkarıldığında geriye sadece 51 lira kalacak. Yönetmeliğe göre zorunlu BES’in uygulaması da şöyle olacak:

* Zorunlu BES, sistemin başladığı tarihte çalışmakta olan 45 yaşını doldurmamış kişiler ile daha sonra çalışmaya başlayacak olan 45 yaşını doldurmamış kişileri kapsayacak.

* TBMM, Cumhurbaşkanlığı, Başbakanlık, Anayasa Mahkemesi, Yargıtay, Danıştay, HSYK, Sayıştay ile tüm bakanlıklar, Emniyet, Diyanet, Jandarma, üniversitelerin de aralarında bulunduğu genel ve özel bütçe kapsamındaki kamu idareleri, düzenleyici ve denetleyici kurumlar ile sosyal güvenlik kurumlarında 1 Nisan 2017 tarihi itibarıyla çalışanlar, bu tarihten itibaren zorunlu BES’e dahil edilecek. Bu tarihten sonra işe başlayanlar da otomatik olarak sisteme girecek.

* Kamudaki sözleşmeli personel ise 1 Ocak 2018’te zorunlu BES’e katılacak. Bu tarihten sonra işe başlayanlar da sisteme dahil edilecek.

* Özel sektör çalışanları için de kademeli geçiş öngörüldü. Buna göre çalışan sayısı bin ve üzerinde olan işyerlerinde çalışanlar 1 Ocak 2017’den itibaren, çalışan sayısı 250 ile bin arasında olan işyerlerinde çalışanlar 1 Nisan 2017’den itibaren, çalışan sayısı 100 ile 250 arasında olan işyerlerinde çalışanlar 1 Temmuz 2017’den itibaren, çalışan sayısı 50 ile 100 arasında olan işyerlerinde çalışanlar 1 Ocak 2018’den itibaren, çalışan sayısı 10 ve üzerinde ancak 50’den az olan işyerlerinde çalışanlar 1 Temmuz 2018’den itibaren, çalışan sayısı 5 ve üzerinde ancak 10’dan az olan işyerlerinde çalışanlar ise 1 Ocak 2019’dan itibaren zorunlu BES kapsamına girecek. Bu tarihlerden sonra çalışmaya başlayanlar da otomatik olarak zorunlu BES’e dahil olacak.

* Özel sektörde çalışan sayısı belirlenirken, birden fazla işyeri olan işverenler için bütün işyerlerindeki çalışanların toplamı dikkate alınacak. Çalışanların sayıları tespit edilirken SGK verileri geçerli olacak. Kapsama alınma tarihini izleyen dönemler bakımından ise takvim yılı başları esas olacak. Bir defa kapsama alınan işverenin çalışan sayısında, kapsama alınma tarihinin ardından gerçekleşen azalmalar dikkate alınmayacak.

Aylığın yüzde 3’ü

* Çalışanların ücretlerinden işveren tarafından zorunlu BES için “prime esas kazancın veya emeklilik keseneğine esas aylığın” yüzde 3’ü oranında “katkı payı” kesilecek. Özel sektörde çalışanların, prim ve ikramiyelerin de içinde yer aldığı “prime esas kazançları” üzerinden kesinti yapılacak. Çıplak net ücretler değil brüt ücretler üzerinden kesinti olacak. Ücretlerde ikramiye ve prim olan aylarda kesilecek miktar da artacak.

* Kamudaki sözleşmeli personelin ise “emeklilik keseneğine esas aylığı” üzerinden kesinti yapılacak. Çalışanların ücretlerinden kesilen “katkı payları” işveren tarafından emeklilik şirketine aktarılacak.

* Ücreti peşin ödenen çalışanların, kapsama alınma tarihinden önceki dönemde ödenen ücretlerinden de kesinti olmayacak.