Uygarlık tarihi açısından benzersiz bir tarih öncesi merkez olan Göbeklitepe’nin akıbetinin büyük bir tehlike içinde olduğu belirtildi. Arkeolog Nezih Başgelen, tüm dünyanın ilgisini çeken Göbeklitepe’nin dikilitaşları üzerinde yer alan kabartmaların korunmasında büyük problemler yaşanmaya başlandığını ve bugünkü durumunun pek çok açıdan vahim olduğunu vurguladı. Başgelen, Kültür ve Turizm Bakanı Nabi Avcı’ya çağrıda bulunarak Göbeklitepe’yi öncelikli gündemine almasını talep etti.

TRT hedef gösterdi

Göbeklitepe önceki gün TRT’de yayınlanan belgeselde Hz. İbrahim dönemindeki putların merkezi olarak nitelenerek hedef gösterilmişti. Belgeselde Göbeklitepe için, “Göbeklitepe’de yer alan heykelleri Hz. İbrahim’in babası Aser’in yapmadığını kim bize söyleyebilir? Ya da Hz. İbrahim’in kırdığı putların yer aldığı tapınağın Göbeklitepe olmadığını ileri sürebilir miyiz?” ifadeleri kullanılmıştı.

‘Koruma yetersiz’

Arkeoloji ve Sanat Yayınları Genel Yayın Yönetmeni, arkeolog Nezih Başgelen de Göbeklitepe’nin günümüzden 11.500-10.000 yılları arasına tarihlendiğini ve konuda dini referansların öngörülen tarihleri ile bilimsel araştırmaların kanıtladığı tarihler arasında 7-8 bin yıllık bir fark olduğunu söylemişti. Belgeselde, dikilitaşların put olarak canlandırılması ve kırılmasının da tehlikeli bir hedef gösterme olduğunu vurgulamıştı.

Bu açıklamasından sonra Göbeklitepe ile ilgili görüştüğümüz Başgelen, “Asıl vahim olan Göbeklitepe’deki sıradışı, eşsiz bu kültür mirasının geleceğinin ciddi riskler içinde olması” dedi. Başgelen, “Günümüzden yaklaşık 11.500-10.000 yılları arasına tarihlenen Göbeklitepe’deki yapıların bilinçli olarak doldurularak adeta insan gibi gömüldüğü anlaşılmıştır. Koruma amaçlı üst örtünün yapımı 2016’da öngörülen zaman içinde bitirilememiştir. Uygulamayı yapan firmanın sahibinin FETÖ soruşturmalarında içeri alındığı, örtüyü taşıyacak ayakların da yanlış yerlerde açıldığı, kullanılması gereken malzemelerin kalitesinde ciddi sıkıntıların olduğu söylenmekte. Dikilitaşların üzerindeki kabartmaların korunmasında ciddi problemler olduğu açıkça görülmekte. Bulunduğu günkü resimleri dikkate alındığında kabartmaların çoğunun daha şimdiden hava şartlarından olumsuz etkilendiği açıkça izlenmektedir. Tüm dünyanın ilgisini çeken bu denli önemli bir ören yerinin bugünkü durumu pek çok açıdan sıkıntılar göstermekte.” Ayrıca ismini vermek istemeyen Göbeklitepe yetkilileri iddiaları reddederek, alanı korumak için planlanan çatı projesinin devam ettiğini söyledi.

Dünya nasıl bakıyor?

Peki, dünya Göbeklitepe’yi nasıl görüyor, nasıl algılıyor? Biz nasıl algılıyoruz? Başgelen şöyle yanıtlıyor: “Dünya kamuoyu uygarlık tarihi açısından ezber bozan sonuçları, sıradışı eserleriyle Göbeklitepe’yi büyük bir ilgiyle izliyor. Bilim ve kültür çevreleri için benzersiz bir kültür mirası. Batı’da dalga dalga artan bu ilgi ve değer verme yurtiçindeki kamuoyumuzu da etkiledi. Güvenlik ve savaş gündemi öncesi yoğun bir turist ilgisi Şanlıurfa’yı birden öne çıkardı. Göbeklitepe’yi görmek hızla yeni bir trend oluştururken bölgedeki güvenlik konuları insanların buraya gelmesini engelleyen bir etmene dönüşmüş durumda. Korunması ile ilgili girişimlerse çıkmaza girmiş gibi gözüküyor.

Kaynak: Cumhuriyet.com.tr