Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı’nın (KOSGEB) faizsiz 50 bin TL kredi imkânından yararlanmaya hak kazanan 460 bini aşkın KOBİ bulunurken, KOBİ’lerin çoğu borçları nedeniyle bankalardan eli boş dönüyor. KOSGEB aracılığıyla verilen destekte kredi riskinin tümü bankalara ait. KOSGEB ise ana paraya kefil değil, sadece faiz desteği sunuyor. Bu nedenle bankalar KOBİ’lere kredi vermek için öncelikle borçlarını ödemesini istiyor. Ancak son verilere göre Türkiye’de 2.9 milyon KOBİ’nin kredi borcu var. Ocak ayı itibarıyla 315 bin KOBİ ise borcunu ödeyemediği için icralık. Türkiye’de yaklaşık 3.5 milyon KOBİ olduğu düşünüldüğünde icra takibine girenlerin oranı yüzde 9’u buluyor, yüzde 83’ünün ise kredi borcu bulunuyor.

22 milyar lira batık

KOSGEB’in sıfır faizli kredi desteğine başvurular 28 Şubat’ta açıklanmış, 460 bin 167 işletmeye kredi faiz desteği verileceği belirtilmişti. Bu tarihten beri KOBİ’lerin bankalardan kredi temin edemediğine ilişkin şikâyetler arttı. KOSGEB Başkanı Recep Biçer, şikâyetlerle ilgili “Bankaların, kredi kayıt bürosunda kredi tarihçelerinin olmaması, puanlarının düşük olması, kredi başvuru sayısının fazla olması, önceki kredilerinde gecikmelerin tespiti, kanuni takiplerinin, icra kayıtlarının kapatılmış bile olsa protestolu senet veya çek kayıtlarının mevcudiyeti, borçlanma oranlarının yüksekliği, mali verilerinin yetersizliği ve son dönem mali verilerinin önceki dönemlere göre düşmüş olması gibi gerekçelerle KOBİ’lerin iş ve işlemlerini zorlaştırdığı, hatta kredi başvurularının büyük bir bölümünü reddettiği bilgilerini alıyoruz” diyerek kredi işlemlerinin kolaylaştırılması için bankalara üçüncü kez resmi yazıyla çağrıda bulunduklarını söyledi.

KOSGEB Başkanı bankalara çağrıda bulunsa da KOBİ’lerin yüksek borcu bankaların kredi verme koşullarını zorluyor. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu verilerine göre ocak ayı itibarıyla KOBİ’lerin icra takibine düşen kredi miktarı 22 milyar 19 milyon lira.

Yüzde 5’i yasal takipte

BDDK verilerine göre Ocak 2016’da takibe düşen KOBİ sayısı 299 bin 3 idi. Buna göre son bir yılda 15 bin 643 KOBİ daha yasal takibe girdi. Kredi alan her yüz KOBİ’den 10.8’i icralık oldu. KOBİ’ler ocak ayı itibarıyla 429 milyar 555 milyon TL’lik kredi kullanırken, bu kredinin yüzde 5’i geri ödenmediği için yasal takibe girdi. Batık kredinin 21 milyar 907 milyon TL’si yerli para, 111 milyon 820 bin TL’si ise yabancı para cinsinden oldu. Geçen yılın aynı döneminde KOBİ’lerin kullandığı toplam kredi miktarı 390 milyar 612 milyon lira, takipteki KOBİ kredileri 16 milyar 429 milyon liraydı. Son bir yılda toplam KOBİ kredileri yüzde 9.96, takipteki KOBİ kredileri ise yüzde 34 artış gösterdi. İcralık olan KOBİ’lerin 3 milyon 844 bin 826 adet de müşterisi bulunuyor. Bu da söz konusu tablonun vahametini bir kez daha ortaya koyuyor.