Küresel yolsuzluk karşıtı Transparency International şirketi, her yıl, “Yolsuzluk Algı Endeksi” anketinin sonuçlarını paylaşıyor. Şirketin belirttiğine göre, “yolsuzluk”u kesin olarak belirlemenin standartlaşmış yolları mevcut değil. Bunun temel sebebiyse, genelde, durumun doğal olarak halkın gözünden uzak gerçekleşiyor olması.

Ancak şirket buna ragmen, birçok yolsuzluk araştırmasını baz alarak, 168 ülkeye 100 üzerinden puan veriyor. 100 puan yolsuzluğun en az düzeyde olduğunu belirtirken, 0 en üst düzey anlamına geliyor. Bu yönde zirveyi Afrika ve Orta Doğu almakta, ki buradaki toplumlar zayıf yasal ve yönetimsel sistemlerine ek olarak, kayda değer yoksulluk seviyeleriyle ön planda.

Somali, Kuzey Kore’yle birlikte, 8 puanla zirveyi paylaşıyor. Afganistan (11) ve Sudan (12) ise onları yakından takip ediyor. Danimarka’ysa 91 puanla listenin diğer ucunda. Onedio'daki habere göre, Businnes Insider, bu derlemesiyle, yolsuzluğun yaygın olduğu, demokratik ve ekonomik yanı güçlü ülkelere odaklanmayı tercih etmiş.

Bunun için de Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü’nün (OECD) verilerinden faydalanmış. Liste başlıyor:

17. (Ortak Sıra) İrlanda.
75 puanla, İrlanda diğerlerine göre daha masum. Ancak RTE TV kanalının 2015 tarihli bir belgeseli gösterdi ki, her seviyeden siyasetçi, gelir faizi beyanlarını hatalı bildirmiş ve belli başlı bazı danışmanlar hizmetleri karşılığında nakit para alma talebinde bulunmuşlar.

17. (Ortak Sıra) Japonya.
Her ne kadar küresel standartlara göre Japonya yolsuzlukla öne çıkmasa da, GAN Integrity şirketinin yolsuzluk karşıtı platformunun belirttiğine göre gelenekselleşmiş, “amakaduri” olarak bilinen bir uygulama söz konusu. Uygulama dahilinde, emekli hükümet görevlileri, tecrübeleri yetersiz olsa dahi, Japonya’daki şirketlerde üst düzey mevkilere atanıyor.

14. (Ortak Sıra) Şili.
OECD’ye göre dünyanın yolsuzluğu en yüksek ülkelerinden bir olmasına karşın, Latin Amerika’da bu yönü en zayıf olanlardan. Öte yandan Brezilya, Venezuela ve Paraguay rüşvet ve dolandırıcılıkla gündemde. Şili toplamda 70 puanla (bir önceki seneye göre 3 puan daha az) listede.

14. (Ortak Sıra) Estonya.
2012’de, Estonya Cumhurbaşkanı Toomas Hendrik Ilves özel sektördeki şeffaflığı arttırabilmek adına yolsuzluk karşıtı bir yasa yürürlüğe koydu. Bu da “Yolsuzluk Endeksi”nde ülkenin 69 puandan 70’e çıkmasını sağladı.

14. (Ortak) Fransa.
Geçtiğimiz yıl Fransa’daki yolsuzluk oranı biraz olsun azaldı ve bir puan edinerek 70’i gördü, ayrıca yolsuzluk çok yaygın değil. GAN’in açıklaması şu şekilde, “Ceza Hukuku her türlü aktif ve pasif rüşveti, ulusal ve yabancı yetkililerle olanları da ayırt etmeksizin suç kabul ediyor.”

13. Portekiz.

12. Polonya.
62 puanlı Polonya, çok az farkla ilk 10’a girmeyi kaçırmış durumda. GAN Integrity’ye göre, “Siyasetçiler, mevkilerini menfaatleri için kullandığından, siyasi yolsuzluk adil işlerin yapılabilmesini zorlaştırıyor. Adam kayırma, yandaşçılık oldukça yaygın.”

11. İsrail.
61 puanı olan İsrail’in eski Başbakanı Ehud Olmert, Mayıs 2015’te Amerikan zengin bir iş adamından yasa dışı halle 150.000 doların üzerinde para aldığı için hüküm giymişti.

10. Slovenya.
Son yıllarda yüksek düzeyde yolsuzluk skandallarıyla ismini duyuran bir ülke. Örneğin, 2013 ve 2014’te Başbakan Janez Jansa ve muhalif lider Zoran Jankovic’e karşı büyük çaplı protestolar düzenlenmişti çünkü mal varlıklarını doğru beyan etmediklerine dair suçlanmaktaydılar.

9. İspanya.
Yakın zamandaki tekrar göreve gelişinden önce, Başbakan Mariano Rajoy önemli muhalif figürlerce yolsuzluk iddiasıyla suçlanmıştı ve tam da bu hafta hükümet partisini yeni bir skandal buldu. Söz konusu skandal dahilinde rüşvet suçlamasıyla 24 kişi tutuklandı. İspanya’nın puanı 58.

7. (Ortak Sıra) Çek Cumhuriyeti.
En güncel “Yolsuzluk Algı Endeksi” verilerinde, geçen seneki 51 puanının ardından, ülkenin 56 puanı bulunuyor. Bu sonuç, ülkedeki önemli bir siyasi yolsuzluk skandalının sonlandığının habercisi, ki bu durum 2013’te Başbakan Petr Necas’ı istifaya zorlamıştı.

7. (Ortak Sıra) Güney Kore.
Yolsuzluk 2015’te Güney Kore için de büyük bir sorundu.Başbakan Lee Wan-koo da önemli bir iş adamının intihar notunda geçen rüşvet iddiasıyla, istifasını vermek zorunda kalmıştı. Güney Kore’nin puanı 56.

5. (Ortak Sıra) Macaristan.
Ülke 54 puandan 51’e düştü bu sene. Doktorlara ve cerrahlara ufak çaplı rüşvet vermenin yaygın olduğu ülkede yapılan bir ankete göre, vatandaşların %92’sinin bunu uygunsuz görmediği ortaya çıkmış.

5. (Ortak Sıra) Slovakya.
51 puanlı Slovakya, yolsuzluğun üst düzeyde olduğu ülkeler arasında. Son yıllar “Goril Skandalı”na şahitlik ettirdi bizi. Bu skandalın ana konusuysa siyasetçilerin, alanında yetkili isimlerin ve iş adamlarının kontratlar düzenlemek için rüşvet alışverişinde bulunmalarıydı.

4. Yunanistan
Geçen yıldan bu yana Yunanistan’ın puanı 46’dan 43’e düşmüş bulunuyor. Daha iyi hizmet için verilen bir rüşvet türü olan “Fakelaki”’nin ülkede yaygın olduğu iddia ediliyor.

3. İtalya.
Avrupa bölgesinin ekonomik gücüyle 3.’sü İtalya’daki yolsuzluk, sıklıkla eski Başbakan Silvio Berlusconi’yle ilişkilendiriliyor. Kendisi sayısız yolsuzlukla, 2013’te vergi kaçakçılığıyla ve 2015’te bir senatöre rüşvetvermekle suçlanmıştı. Ülkenin puanı 44.

2. Türkiye
Türkiye, Avrupa’da yolsuzluk oranı en yüksek ülke konumunda. Puanıysa 42. 2013’te, ülke, devlet temelli bir bankanın yöneticisinin karıştığı çok büyük çaplı bir skandalla sarsılmıştı. Birçok önemli iş insanı da rüşvet, dolandırıcılık, kaçakçılık ve para aklama suçlarıyla bu skandalın içindeydi.

1. Meksika.
OECD’nin listesinde, yolsuzluğu en yüksek ülke 35 puanla Meksika. Ülkenin, Latin Amerika’dan Birleşik Devletler’e yönlenen uyuşturucu ticaretinin kalbinde olduğu düşünüldüğünde, belki de bu şaşırtıcı olmasa gerek.

Kötü şöhretiyle ün salmış uyuşturucu baronu Joaquin “El Chapo” Guzman hapishane yetkililerine inanılmaz rüşvetler bağlayarak, demir parmaklıkların ardından iki kez kaçmayı başardı.