Hacettepe Üniversitesi Göç ve Siyaset Araştırmaları Merkezi (HÜGO) Müdürü Doç. Dr. M. Murat Erdoğan, Suriyelilere çalışma izni verilmesi ile ilgili bir düzenleme yapılmasının çok elzem olduğunu, ancak yapılacağı açıklanan düzenlemenin sorunları çözemeyeceğini, geliştirilmeye muhtaç olduğunu söyledi.

Başbakan Yardımcısı ve Hükümet Sözcüsü Numan Kurtulmuş, geçen pazartesi günü Bakanlar Kurulu toplantısının ardından yaptığı açıklamada, Suriyelilere çalışma izni verilmesine ilişkin yönetmeliğin önümüzdeki günlerde yayımlanacağını duyurmuştu. Yapılacak düzenlemeyle ilgili bilgi veren Kurtulmuş, Suriyelilerin geçici kimlik düzenleme tarihinden 6 ay sonra çalışma izni için başvuru yapabileceğini, yalnızca kendilerine kimlik belgesi verilen ilde çalışma hakkına sahip olabileceğini ve sayılarının çalıştıkları işyerindeki çalışanların yüzde 10’unu geçemeyeceğini söylemişti. Geçici tarım işçisi olarak çalışacak olanlar için Valilik isterse bu kotanın esnetilebileceğini belirten Kurtulmuş, sektör sınırlamasına gitmeyeceklerini de ifade etmişti.

Kurtulmuş’un verdiği bu bilgiler doğrultusunda yapılacak düzenlemeyi gazetemize değerlendiren Doç. Dr. Murat Erdoğan, Suriyelilere çalışma hakkı tanınmasının ve bu konuda yapılacak bir düzenlemenin acil ve elzem olduğunu vurguladı. Buna karşın yapılmak istenen düzenlemenin sorunu çözmeyeceğini belirten Erdoğan, “Sorun çözülür demek hayalcilik olur. Patronlar Suriyelileri ucuz işgücü olarak gördükleri için çalıştırıyor. Suriyeliler kayıt altına girdiklerinde cazibelerini de yitirecekler. Daha önce hazırladığımız raporlarda da belirttik, 300-500 liraya çok kötü koşullarda çalıştırılıyor bu insanlar. Düzenleme kayıtdışılığı çok fazla engelleyemeyecek, belki büyük şirketlerde biraz işe yarar, ama küçük şirketlerde zor görünüyor” dedi.

'DENETİM ÖNEMLİ'
Bu düzenlemenin hedefine ulaşması için sıkı bir denetimin önemine dikkat çeken Erdoğan, “Hükümet sözcüsü de ifade etti, ciddi bir istismar söz konusu. Bunu devletin engellemesi gerekiyor. Denetim yapılmazsa aynı tablo devam eder” diye konuştu.

Doç. Dr. Erdoğan, işyerlerinde Suriyeliler için konulan yüzde 10 kotasının da uygulanabilir olmadığını ifade etti: “Büyük şirketlerde tamam, peki küçük işyerlerinde bunu nasıl uygulayacaksınız? İnsanlar telaşlanmasın diye yaptılar bu düzenlemeyi. Tarımda kotanın esnetilebileceğini söylemeleri de ‘Çalıştır çalıştırabildiğin kadar’ gibi bir anlama geldi.” Suriyelilerin yalnızca geçici kimlik alabildikleri illerde çalıştırılacak olmasını da değerlendiren Erdoğan, “Diyelim Urfa’daki bir elektrikçi Kayseri’de iş buldu, Valiliğe başvurup kaydını aldırabilecek, bu esneklik sağlanacak gibi görünüyor” dedi.

'GÖRÜŞÜMÜZ ALINMADI'
TİSK ile ortak yaptıkları ve 400 bin Suriyelinin kaçak çalıştırıldığını saptadıkları araştırmanın ardından hükümet yetkililerinin kendilerini milli davranmamakla suçladığını hatırlatan Erdoğan, bu düzenleme hazırlanırken görüşlerinin alınmadığını da belirtti. Erdoğan,“Bizim ülkede pek olmaz öyle şeyler, biliyorsunuz. Yine de bu düzenlemenin mültecilerin hakları için önemli bir ilk adım olduğunu düşünüyorum. Eleştiriden muaf, tamamen sorunsuz bir düzenleme değil, geliştirilmeye mahkûm. Uygulamayı göreceğiz” ifadelerini kullandı.

***

Soylu: Bu herkes çalışabilecek demek değil

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Süleyman Soylu, önceki gün Meclis’teki komisyon görüşmeleri sırasında yaptığı açıklamada, Suriyelilerin kayıtdışı çalıştırılması nedeniyle işletmeler arasında rekabet problemi oluştuğunu söyledi. Soylu, “Neticede ortada bir vaka var. Amacımız bu kayıtdışını ortadan kaldırabilmek, işletmeler arası rekabeti adil bir seviyeye indirebilmek…” dedi. Yönetmelikle ilgili çalışmanın son aşamaya geldiğini söyleyen Soylu, Suriyelilerin bugünkü sosyal güvenlik sistemi içinde çalışacağını, aynı işi yapan diğer işçilerden farklı maaş almayacağını, İçişleri Bakanlığı’nca belirlenen bulundukları illerde çalışabileceklerini vurguladı. Soylu, “Bu şu demek değil; herkes çalışacak. Buradaki kontrol tamamıyla Çalışma Bakanlığı’ndadır” diye konuştu.