Amerikan Yüksek Mahkemesi’nin hâkimlerinden Stephen Breyer ilk kez geçen yıl aralık ayında Monaco’daki Dünya Politik Forumu’ndaki konuşmasında, ‘uluslararası hukuku’ yönlendirecek kararlar verdiklerini anlatmış, dünya hukuk sisteminde hâkimlerin öneminin giderek arttığını söylemiş ve hâkimlere “Yerel düşünün ama dünya ile birlikte karar verin” çağrısını yapmıştı.
Washington’daki Brookings Enstitüsü’nde perşembe günü yapılan yıllık Uluslararası Hukuk Konferansı’nda konuşan Breyer, uluslararası hüküm verme konusunun giderek yaygınlaştığını yineledi. Stephen Breyer, ABD Yüksek Mahkemesi’nin her yıl daha fazla sınır aşan ve ‘gayri milli’ davalara baktığını açıkladı. “Amerikan değerlerini korumak için elbette başka ülkelerin Yüksek Mahkeme kararlarına bakıyoruz. Başka ülkelerde neler oluyor bilmek görevimiz” dedi . Breyer şöyle konuştu:

Çıkış noktası özgürlük
“Yüksek mahkemeler giderek birbirine benzemeye başlıyor, anayasaların savunduğu ilkeler dünyanın pek çok yerinde aynı temel değerlere dayanıyor. Bizimkinin çıkış noktası özgürlüktür. Dünya değişiyor ve bizim dosyalarımız da giderek daha uluslararası nitelik kazanıyor. Kişisel özgürlükler ve ulusal güvenlik konularının çatıştığı tam beş büyük dava var mahkememizin tarihinde. Bizim anayasamız ‘Güvenlik konularına bakma işi Başkan ve ABD Kongresi’ndedir’ diyor, bize de ‘Savaş hali dışında bireylerin hak ve özgürlüğü engelleniyor mu sen ona bak. Güvenlik kısmı seni ilgilendirmez’ diyor. Yasama, Başkan’a yetki verebilir ama biz veremeyiz, kendi yetkilerimizi devredemeyiz.”

Başkan’a hayır diyoruz
Guantanamo’daki tutukluların hak ihlalleri ile ilgili her davada Başkan’a hayır dediklerini söyleyen Breyer, “Kararın özünde şu cümle yatıyor: Mahkeme, Başkan’a açık çek yazamaz. ABD Yüksek Mahkemesi de makine değildir, 9 insanız sonuçta, uluslararası ilişkiler uzmanı, savunma uzmanı değiliz ama Başkan’a ya da Kongre’ye ‘fazla ileri gittin’ dememiz gerektiğinde mutlak deriz” diye konuştu. Davaların ve sorunların giderek daha fazla sınırları aşar hale geldiğine dikkat çeken Breyer, Japonya’nın yüksek mahkemesine bir uluslararası ilişkiler uzmanı eklediğini ve ABD Yüksek Mahkemesi’nin de ABD Dışişleri’nden bir uzman istediğini söyledi. Breyer, “Ekvadorlu bir turist, Fransız bir şirketi New York’ta mahkemeye veriyor. Teknik olarak bu davaya bakabilir miyiz? Muhtemelen evet. Ama bunun için Avrupa ’daki, Ekvador’daki kanunları bilmemiz gerek. Pek çok siyasetçi bizi eleştiriyor ama giderek daha fazla uluslararası bir nitelik kazanıyor kararlarımız ve biz de başka ülkelerin içtihatlarını yakından izliyoruz” dedi.

Radikal