SEMİH GÜVEN [email protected]

TÜİK’in açıkladığı 2015 işgücü istatistiklerine göre işsizlik 2015 yılında 2014'e göre 0,4 puan artarak yüzde 10,3 oldu. Bu rakam, AKP'nin göreve geldiği 2002 yılı rakamıyla aynı!

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan 2015 yılı işgücü rakamları AKP hükümetlerinin işsizlikle mücadelede göreve geldikleri 2002 yılından bu yana bir arpa boyu yol gidemediğini gösterdi. TÜİK verilerine göre Türkiye'de 'resmi' işsizlik 2015 yılında 2014 yılına oranla yüzde 0,4 puan artarak yüzde 10,3 oldu. AKP'nin göreve geldiği yıl olan 2012 yılı işsizliği de yüzde 10,3 olarak ölçülmüştü. Dahası, 1990'larda ekonomik krizlerin sıklaştığı koalisyon hükümetleri dahil 2015'e kadar son 25 yılın en büyük işsizlik rakamları AKP döneminde ölçüldü.

2000’de yüzde 6,5'ti
AKP hükümetinin sıklıkla dile getirdiği 1990'lı yılların koalisyon hükümetleri döneminde işsizlik hiçbir dönem çift haneli rakamlara ulaşamadı. 1990-2002 yılları arasında sekizi koalisyon olmak üzere 11 hükümet kuruldu. Bu hükümetler döneminde işsizlik yüzde 6,5 ile yüzde 10,3 arasında değişen rakamlar gösterdi. En düşük işsizlik oranı yüzde 6,5 ile 2000 yılında DSP-MHP-ANAP koalisyonunda görüldü. 1990-2000 yılları arasında en büyük işsizlik 1994 krizinin ardından görüldü. Bu dönemde işsizlik yüzde 8,9 olarak ölçüldü. 2001'de yaşanan büyük ekonomik krizin işsizlikteki en büyük etkisi ise 2002 yılında görüldü. 2002 yılında işsizlik yüzde 10,3 oldu.

'İstikrar' dediler ama...
DSP-MHP-ANAP koalisyonunun ekonomideki bozulmanın ardından erken seçime gitmesi üzerine 3 Kasım 2002'de seçim yapıldı. AKP yüzde 34'le tek başına iktidar oldu. Ekonomik büyümeyle övünen AKP, işsizlikte döneme geldiği günden bugüne 1990'lardaki koalisyon hükümetlerinin işsizlik rakamlarına ulaşamadı. AKP iktidarını takip eden 2003-2007 yılları döneminde Türkiye ekonomisi yıllık yüzde 4,7 ila 9,4'e ulaşan büyüme oranları yakalarken 2007 yılında işsizlik rakamları yüzde 10,3'ü gösteriyordu. Ekonomi büyümüştü ama işsizlik yerinde saymıştı.

'Teğet' değil, rekor!
Tarihler 5 Eylül 2008'i gösterdiğinde kapitalizmin merkez ülkesi ABD'de meydana gelen 'Mortgage Krizi'yle dünya büyük bir ekonomik krizle sarsıldı. Dönemin Başbakanı Tayyip Erdoğan'ın 'kriz bizi teğet geçti' açıklamasına rağmen Türkiye ekonomisi 2008 yılında sadece yüzde 0,07 büyümüş, 2009 yılında ise ekonomideki küçülme yüzde 4,8'e ulaşmıştı. Bu dönemde işsizlik 2008 yılında önce yüzde 11'e, 2009'da ise yüzde 14'e kadar yükselerek 1990'lardan bu yana en büyük rakamı görmüş oldu.

'Başarı'ları yüzde 9,2!
ABD'nin ekonomik krizden çıkış için varlık alım programını başlatmasının ardından Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelere fon akımı hızlandı. Bu dönemde Türkiye ekonomisi sıcak para girişine dayalı yüksek büyüme performansı gösterdi. 2010’da ekonomi yüzde 9,2, 2011 yılında yüzde 8,8 oranında büyüdü. 2012 yılında ise büyümede yavaşlama gözlendi. Yatırıma dönüşmemesine rağmen AKP tarafından büyük başarı olarak sunulan bu dönemde işsizlikte düşüş ise oldukça sınırlı oldu. 2012 yılında işsizlik yüzde 9,2'ye indi.

2002'ye dönüş
2011 yılının son döneminden itibaren başlayan büyümede yavaşlama sonrası işsizlik de tekrar tırmanmaya başladı. 2013 yılında yüzde 9,7 olan işsizlik 2014 yılında yüzde 9,9'a yükseldi. Dün açıklanan TÜİK verilerine göre ise 2015 yılı işsizlik AKP'nin iktidarı devraldığı yıl olan rakam 2002 işsizliğiyle aynı oldu. İşsizlik 2015'te 2014 yılnda göre 0,4 puan artışla yüzde 10,3'e tırmanarak yeniden çift haneli rakamlara ulaştı.

Gerçek işsizlik yüzde 17,9
TÜİK'in işgücü istatistiklerinde umudu olmadığı için ya da diğer nedenlerle iş arama kanallarını kullanmayan ve işe başlamaya hazır olduğu halde bu nedenle işsiz sayılmayanlar bulunmuyor. Bu rakamlar da eklendiğinde gerçek işsizlik yüzde 17,9'a kadar yükselmiş durumda. Aralık 2015 işgücü istatistiklerine işinden memnun olmayan ya da daha fazla çalışmak istediği halde düzgün işler bulamadığı için çaresiz kısa süreli işler yapanlar (eksik ve yetersiz istihdam edilenler) da ilave edildiğinde işsizler, gizli işsizler ve çaresizlerin toplam sayısı 6 milyon 805 bin kişiye kadar yükseliyor.