TUNUS - ADİL ESSABİTİArap Baharı'nın beşiği Tunus'ta, devrim beraberinde pek çok demokratik kazanım getirmesine rağmen halkın ekonomik beklentilerini karşılayamadı.Hükümetin ilk olarak geçen ekim ayında açıkladığı 2018 yılı bütçe tasarısında, Uluslararası Para Fonu'nun (IMF) da talepleri doğrultusunda "artan vergiler, kamuda istihdamın durdurulması ve ithalatı kısıtlayıcı tedbirler" gibi pek çok kemer sıkma önlemleri öne çıktı.Halihazırda işsizliğin yüzde 15 civarında seyrettiği ülkede, artan vergiler, Tunus dinarının yabancı para birimleri karşısındaki değer kaybı ve yüksek enflasyon akaryakıttan gıdaya, konuttan hizmet sektörüne kadar tüm kalemlerde zam furyasına yol açtı. Pazartesi günü başlayan hayat pahalılığı protestoları, bir göstericinin hayatını kaybetmesiyle birlikte ülkenin pek çok kentine yayıldı. Gösteriler sırasında yol kapatma, ateşe verme, güvenlik güçlerinin yanı sıra kamu ve özel mülklere saldırı gibi eylemlerin yaşanması üzerine Savunma Bakanlığı, devlet binalarını korumak üzere yaklaşık 2 bin askerin görevlendirildiğini açıkladı.8 Aralık 2017 Tunus Meclisi, yüzde 18'lik Katma Değer Vergisinin (KDV) yüzde bir artırılmasını öngören mali kanunun 39. maddesini onayladı. Meclisteki oylama sırasında Nida Tunus, Halkçı Cephe, Afak Tunus ve Demokratik Hareket partilerinin milletvekilleri hazır bulunurken Nahda Hareketi Partisi milletvekilleri ise oylamaya katılmadı.9 Aralık 2017 Meclis, bütçedeki açığı azaltmak amacıyla çok sayıda kemer sıkma önlemini içeren, akaryakıt, telekomünikasyon, internet ve kozmetik ürünlerine ek vergi getiren 2018 Bütçe Kanununu kabul etti. Dört yıllık taksitlerle yaklaşık 2,8 milyar dolar değerinde kredi verme vaadinde bulunan IMF'nin Tunus hükümetinden talepleri çerçevesinde bir çok kemer sıkma tedbiri uygulamaya konuldu.16 Aralık 2017 İktidardaki ulusal uzlaşı koalisyonunun ortaklarından Afak Tunus Partisi, hükümetten çekilme kararı aldığını açıkladı. Meclisin onayladığı 2018 bütçesinin içeriğini kabul etmediklerini duyuran Afak Tunus Partisi, söz konusu bütçenin Tunusluların taleplerini gerçekleştirecek sosyal ve ekonomik vizyondan yoksun olduğunu belirtti.3 Ocak 2018 Sol partilerin ittifakından oluşan muhalefetteki Halkçı Cephe, zamların geri alınması için "barışçıl gösteri" çağrısında bulundu.4 Ocak 2018 Ulusal uzlaşı koalisyonun iktidar ortaklarından Nahda Hareketi Partisi ise 2018 Bütçe Kanunu'nda öngörülen ek vergilere karşı muhalefet partilerinden gelen protesto çağrılarını "kaos yaratma çabası" olarak nitelendirerek kınadı.6 Ocak 2018 Afak Tunus Partisi, ulusal uzlaşı hükümetinin temelini oluşturan Kartaca Anlaşması'ndan da çekildi. Ülkedeki hayat pahalılığı ve artan fiyatlar radyo, televizyon ve gazetelerde geniş yer buldu.8 Ocak 2018 Yeni yılın ilk günlerinde yapılan zamların ardından hayat pahalılığını protesto etmek için Kasrin kentinde gösteriler düzenlenmeye başlandı. Başkent Tunus'un merkezine yaklaşık 30 kilometre mesafedeki Menuba kentinin Tabarba Mahallesi'nde güvenlik güçlerinin hayat pahalılığını protesto eden göstericilere müdahalesinde bir kişi hayatını kaybetti. İçişleri Bakanlığı, yerel medyada çıkan "söz konusu göstericinin polis aracının çarpması sonucu hayatını kaybettiği" şeklindeki haberleri yalanladı.9 Ocak 2018 Gösteriler Kayravan, Mehdiye, Kafsa, Nabil, Susa ile başkent Tunus'un bazı semtlerine de yayıldı. Protestolarda yağma ve şiddet olayları yaşanmaya, özel ve kamu mülklerine zarar verilmeye başlandı. Savunma Bakanlığı Sözcüsü Bilhasan Veslati, ordunun kritik devlet binalarını korumak için yerel yönetim ve valiliklerle iş birliği halinde ülke genelindeki 143 noktada 2 binin üzerinde askeri görevlendirdiğini açıkladı.10 Ocak 2018 Tunus'un farklı kentlerinde akşam saatlerinde başlayan gösteriler gece boyunca devam etti. Başbakan Yusuf Şahid, ülkedeki protestolar sırasında yaşanan yağma ve şiddet olaylarının arkasında "yolsuzluk ağları ve Halkçı Cephe'nin kışkırtmalarının olduğunu" iddia etti. Şahid, Halkçı Cephe'nin mecliste vergi artışları konusunda lehte oy kullanması ancak sonrasında sokaklarda protesto çağrısı yapmasını "sorumsuzluk" olarak değerlendirdi. Ülke genelinde 49 güvenlik mensubunun yaralandığını, 45 kamu aracının da hasar gördüğünü açıklayan İçişleri Bakanlığı, Kasrin vilayetindeki Ulusal Muhafızlar binasına saldıran göstericilerin biri rütbeli 9 askeri yaraladığını ve güvenlik kamerasını kırdığını belirtti. 11 Ocak 2018 Gösteriler ülkedeki 14 şehre yayıldı. Başkent Tunus'ta protestolara sahne olan semtlerin sayısı da 5'e yükseldi. Ordunun, kritik devlet binalarını korumak üzere gösterilerin yayılımına göre asker sayısını artırdığı gözlendi. Halkçı Cephe Sözcüsü Hama Hamami, hükümete "şiddet olaylarına karışanları tespit etmek ve sorumluları cezalandırmak için bağımsız bir komite kurma" çağrısında bulundu. 12 Ocak 2018 İçişleri Bakanlığı Sözcüsü Halife eş-Şibani, gece yaşanan olaylarda 700'den fazla kişinin gözaltına alındığını açıkladı. Tunus, soğuk ve yağmurlu havanın da etkisiyle dün daha sakin bir gece geçirirken bugün ülke genelinde büyük çaplı gösteriler düzenlenmesi için çağrılar yapılıyor.Kaynak: AA