MUSTAFA K. ERDEMOL / kemalerdemol@yahoo.co.ukABD’de başkanlık seçimleri için partilerin aday adaylarının belirlenmesinde etkili olduğuna inanılan “Süper Salı”da Demokratik Parti’den Hillary Clinton ile Cumhuriyetçi Parti’den Donald Trump rakipleri karşısında bir hayli başarılı oldular.İyi de kamuoyumuzda özellikle şu sıralar sıklıkla duyulan Süper Salı denen günün ne özelliği var? İngilizlerin İrlandalılarla yaptıkları anlaşmadan yola çıkarak Hayırlı Cuma’yı, yine İrlanda kıyımı ile bizim 68 gençliğine yönelik saldırının yaşandığı güne atfen Kanlı Pazar’ı biliriz de bu Süper Salı nasıl bir gün peki?Aslında hiçbir özelliği yok. Önemli bir gün sanılması tamamen bir rastlantıya dayanıyor. Yani aday adaylarının seçiminin birden fazla bölgede aynı güne yani Salı’ya denk gelmesine. Hepsi bu. 1988’den beri var olduğu söylenir ama bu doğru değil, Süper Salı ifadesinin ilk kullanıldığı yıl 1980’dir. Çünkü söz konusu yıl ABD’nin Güney eyaletleri olan Alabama, Florida ve Georgia’da aynı gün yapılan önseçimlerden sonra bu tanım politika literatürüne girmiş oldu. Sık sık duyulması ise 1984’ten sonra olmuştur. Ama önemli bir gün haline, giderek bir fenomene, adaylar için de bir korku gününe dönüşmesi 1988’e tarihlenebilir. Bu tarihte bir düzine aday Güney eyaletlerinde aynı gün kendi partileri içindeki diğer adaylara karşı mücadele ettiler çünkü. En bilinen kapışma Demokratik Parti adayları Walter Mondale ile Jimmy Carter arasında yaşanmıştı. Ama o yılın Süper Salı’sı Cumhuriyetçi aday adayı George H.W.Bush’a (Baba Bush) yaradı. 17 seçimin 16’sını kazanmıştı Bush. 1992’nin Süper Salı’sının kazananı ise Demokratik Parti’den Bill Clinton olmuştu. Cumhuriyetçi Bob Dole 1996’da, oğul George W.Bush ile Demokrat Al Gore 2000, Demokrat John Kerry de 2004 yılının Süper Salı’sının kazançlı çıkanları olmuştu. Aday adaylığını kazanmış olmalarından söz ediyorum haliyle.Geçmiş yılın Süper Salı’larının yaşandığı bölgeler:Mart 11- 1980: Alabama, Florida, Georgia.Mart 13- 1984: Alabama, Florida, Georgia, Hawaii, Massachusetts, Nevada, Oklahoma, Rhode Island, Washington.Mart 8 - 1988: Alabama, American Samoa, Arkansas, Florida, Georgia, Hawaii, Idaho, Kentucky, Louisiana, Maryland, Massachusetts, Mississippi, Missouri, Nevada, North Carolina, Oklahoma, Rhode Island, Tennessee, Texas, Washington, Virginia.Mart 10 - 1992: Delaware, Florida, Hawaii, Louisiana, Massachusetts, Missouri, Mississippi, Oklahoma, Rhode Island, Tennessee, Texas.Mart 12 - 1996: Florida, Louisiana, Mississippi, Oklahoma, Oregon, Tennessee, Texas.Mart - 2000: California, Connecticut, Georgia, Hawaii, Idaho, Maine, Maryland, Massachusetts, Minnesota, Missouri, New York, North Dakota, Ohio, Rhode Island, Vermont, Washington.Mart 2 - 2004: California, Connecticut, Georgia, Maryland, Massachusetts, Minnesota, New York, Ohio, Rhode Island, VermontŞubat 5 - 2008: (25) Alabama, Alaska, American Samoa, Arizona, Arkansas, California, Colorado, Connecticut, Delaware, Georgia, Idaho, Illinois, Kansas, Massachusetts, Minnesota, Missouri, Montana, New Jersey, New Mexico, New York, North Dakota, Oklahoma, Tennessee, Utah, West VirginiaMart 6- 2012: Alaska, Georgia, Idaho, Massachusetts, North Dakota, Ohio, Oklahoma, Tennessee, Vermont, Virginia ve Wyoming.Kaynak: Birgun.net