NURCAN GÖKDEMİR / nurcangokdemir@birgun.net Merkezi yönetim bütçesi kapsamındaki kamu idareleri ile sosyal güvenlik kurumlarının bütün gelir ve giderleri ile mallarını TBMM adına denetlemek ve sorumluların hesap ve işlemlerini kesin hükme bağlamak ve kanunlarla verilen inceleme, denetleme ve hükme bağlama işlerini yapmakla görevli’’ olan Sayıştay’ın AKP döneminde bu görevini yerine getirme konusunda yaşadığı zorluklar faaliyet raporundaki itiraf gibi tespitlerle anlatıldı Kurumun 2015 yılı Faaliyet Raporu’nun Kurumsal Kabiliyet ve Kapasitenin Değerlendirilmesi bölümündeki ‘’Zayıflıklar ve Tehditler’’ başlıkları altında kamunun denetimi konusunda yaşanan güçlüklere ve engellere yer verildi. Örtülü yakınmalar Raporda denetim sürecinde yaşanan sorunlar, TBMM’den gizlenen raporlar, Sayıştay’ın kendi yapısından kaynaklanan engeller ve kurumların denetimi zorlaştırıcı uygulamaları ile ilgili tespitler özetle şöyle: Dış paydaşlarla ve medya ile ilişkilerin yetersizliği: Yeni mali sistem, kamu yönetiminde hesap verme sorumluluğu ve şeffaflığın geliştirilmesini zorunlu kılmaktadır. Bunun aracı da denetim çıktılarının TBMM ve kamuoyu ile paylaşılmasıdır. Bu nedenle yeni dönemde, dış paydaşlar ve medya ile gerekli ilişkilerin kurulması önem arz etmektedir. Geleneksel denetim yöntemlerine yatkınlık nedeniyle değişime direnç: Sayıştay’ın köklü bir kurum kültürüne sahip olması, çalışmalarımızda kökleşmiş bir geleneğin oluşmasına yol açmıştır. Yerleşmiş olan bu mesleki gelenekler değişim sürecinde, yeniliklerin benimsenmesi ve uygulanması hususunda dirençlere sebep olabilmektedir. 5018 sayılı Kanun’un öngördüğü sistemlerin kurumlar nezdinde henüz tam olarak kurulmamış olması: Genel bütçe kapsamındaki kamu idarelerinin mali işlemlerinin kamu idaresi bazında Sayıştay’a sunabilmelerini sağlayacak mali yapılanmanın bugüne kadar gerçekleştirilememiş olması Sayıştay’ın ilgili kamu idaresinde mali denetim yapmasını zorlaştırmaktadır. Ayrıca kurumlar genel olarak sistemin bir gereği olarak iç kontrol mekanizmalarını, stratejik plan uygulamalarını ve bilişim altyapılarını yeterince geliştirememişlerdir. Bu durumlar, Sayıştay denetiminin uluslararası standartlar çerçevesinde yapılmasının önünde diğer engeller olarak görülmektedir. Denetim kültürünün mevcut durumu: Denetlenen kurumların Sayıştay denetiminden tam olarak istifade edebilmeleri için karşılıklı bir denetim dil ve kültürünün geliştirilmesi yararlı olacaktır. Denetim öncesinde ilgili kamu kurumları tarafından her türlü bilgi ve belgenin belirli bir sistematik içerisinde hazırlanması, denetimi kolaylaştırıcı tedbirlerin alınması denetim ekiplerinin zaman kazanmasına ve böylece denetimin etkisinin artmasına ve nihai olarak da Sayıştay’ın kamu yönetimine sağladığı katkının en üst seviyeye çıkmasına yardımcı olacaktır. Kaynak: Birgun.net