ANKARA - Merve Yıldızalp-Burcu ÇalıkAile ve Sosyal Politikalar Bakanlığınca hazırlanan "Kadına Yönelik Şiddetle Mücadele Ulusal Eylem Planı (2016-2020)" açıklandı. Plan kapsamında ilk kez savaş mağduru mülteci kadınlar, sığınmacılar ve bu durumdaki çocuklar da "koruyucu ve önleyici" hizmetlerden yararlandırılacak, şiddete maruz kalan veya tanık olan mültecilere yönelik rehabilitasyon ve psikososyal destek sistemleri oluşturulacak. Bakanlığın kadına yönelik şiddetle mücadele çerçevesinde oluşturduğu ilk eylem planının süresi 2015'te dolarken, 2016-2020 yıllarını kapsayan "Kadına Yönelik Şiddetle Mücadele Ulusal Eylem Planı", ilgili kamu kurum ve kuruluşları, sivil toplum kuruluşları, üniversitelerin kadın araştırmaları merkezlerinin katkı ve katılımları ile Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü koordinasyonunda hazırlandı.İstanbul Sözleşmesi başta olmak üzere taraf olunan uluslararası sözleşmeler, ulusal mevzuat hükümleri çerçevesinde, kamu kurumları, sivil toplum kuruluşları ile üniversitelerin katkısıyla hazırlanan eylem planı ile mevzuat düzenlemeleri, farkındalık yaratma ve zihniyet dönüşümü, koruyucu ile önleyici hizmet sunumu, şiddet mağdurlarının güçlenmesi, sağlık hizmetlerinin düzenlemesi, kurum kuruluşlar arası iş birliği ve politika olmak üzere 5 temel alanda iyileştirmeler hedefleniyor.Plana göre, İstanbul Sözleşmesi ile kadının insan haklarına ilişkin uluslararası sözleşmeler ve belgeler çerçevesinde anayasa ile ilgili temel kanunlarda gelecek dönemde değişiklikler yapılacak. Bu kapsamda Bakanlık koordinasyonunda çalışma grubu oluşturulacak, bu grubun yapacağı tarama sonuçları doğrultusunda ilgili kurum ve kuruluşlarca anayasa ve ilgili kanunlarda değişiklik yapılmasına ilişkin tasarı taslakları hazırlanacak.Teknik takibin yönetmeliği çıkarılacak Plan ile birlikte 6284 sayılı Kanun'un uygulamada etkinliğinin artırılması amacıyla gerekli değişiklikler yapılacak ve ikincil mevzuat çıkarılacak. Yapılacak ikincil mevzuat çalışmaları arasında Kimlik ve İlgili Diğer Bilgi ve Belge Değişimine İlişkin Uygulama Yönetmeliği, Teknik Yöntemlerle Takip Uygulama Yönetmeliği, Geçici Koruma Usul ve Esaslarına Dair Uygulama Yönetmeliği, Gizlilik Kararlarının Uygulanmasına Yönelik Yönetmelik yer alıyor. İstanbul Sözleşmesi ve 6284 sayılı Kanun kapsamında sorumlulukları bulunan kurumların kurumsal mevzuatları da bu sözleşme ve kanun ile uyumlaştırılacak. Erkekler için eğitici sertifika programları düzenlenecek Bakanlıkça kadına yönelik şiddetle mücadele kapsamında erkeklere yönelik farkındalık yaratma ve zihniyet dönüşümü sağlamak amacıyla da çalışmalar yürütülecek. Bu kapsamda, çocuk, genç ve erişkin tüm yaş grubundan erkeklere yönelik kadına yönelik şiddette rol oynayan cinsiyetçi dil, toplumsal cinsiyet rolleri, davranışlar, "erkeklik" fikri, değerler eğitimi gibi konularda bilgilendirici faaliyetler ve sertifika programları düzenlenecek.Ayrıca okul öncesi eğitimden başlayarak örgün ve yaygın eğitimin tüm kademelerinde kadına yönelik şiddet ile toplumsal cinsiyet eşitliği kapsamında mevcut eğitim müfredatları incelenerek, ihtiyaç duyulması durumunda revize edilecek. Şiddet mağduru mülteci kadınlara destek Hazırlanan eylem planınında ilk defa Türkiye'ye sığınan savaş mağduru mülteci kadınlara da destek sağlamaya yönelik uygulamalar yer aldı. Bu kapsamda öncelikli olarak mülteci ve sığınmacı kadın ile çocukların koruyucu ve önleyici hizmetlerden faydalanmaları sağlanacak. Şiddet ve istismara maruz kalan veya kalma riski ile karşı karşıya olan mülteci ve sığınmacı kadın ile çocukların, sunulan hizmetlere erişimlerinin önündeki yasal ve idari engeller kaldırılacak. Çatışma ortamında yakınını kaybetmiş, şiddete, tacize veya herhangi bir şekilde istismara maruz kalmış ya da şahit olmuş sığınmacı kadınlara ve çocuklara yönelik rehabilitasyon ile psikososyal destek sistemleri oluşturulacak, kamp dışında yaşayan kadın ve çocukların da bu hizmetlere erişimi sağlanacak. Erken yaşta veya zorla evlendirmelerin önlenmesine dair ulusal ve yerel düzeyde çalışmalar yürütücek olan Bakanlık, kız çocuklarının 12 yıl kesintisiz eğitim almalarının sağlanması ve okul terklerinin engellenmesine yönelik destek programları oluşturacak. Bu çalışmalara mülteciler de dahil edilecek. Şiddet mağduru kadınlara konukevi sonrası destek Şiddet Önleme ve İzleme Merkezleri (ŞÖNİM) tüm illerde yaygınlaştırılacak, kapasiteleri ve hizmetlerin standardizasyonu geliştirilecek. ŞÖNİM'lerin fiziki şartları düzenlenerek, erişilebilirliği artırılacak. Engelli, mülteci, göçmen gibi dezavantajlı gruplardaki kadınların da ilgili birimlerde sunulan hizmetlerden faydalanması için gerekli önlemler alınacak. İlgili birimlerde yeterli sayıda personelin istihdamı sağlanacak. Personelin dezavantajlı gruplardaki kadınlara da hizmet sunabilecek şekilde, kadına yönelik şiddetle mücadele alanında uzmanlaşmasına yönelik eğitim çalışmaları sürdürülecek.ŞÖNİM'lerde 2017-2018 yıllarında kullanılan veya kullanılması gerekli olan idari ve mesleki formlar revize edilecek, ülke genelinde uygulanmaya başlanacak.Kadın konukevleri ihtisaslaştırılacakKadın konukevlerinde sunulan hizmetlerin standartlarının geliştirilmesine yönelik çalışmalar yürütülecek ve ihtisaslaşma sağlanacak. Can güvenliği riski yüksek ve farklı hizmet modeline ihtiyaç duyan kadınlar için ihtisaslaşmış konukevleri açılacak veya mevcut konukevleri dönüştürülecek. Konukevlerinde yeterli sayıda personelin istihdamı sağlanacak. Personelin dezavantajlı gruplardaki kadınlara da hizmet sunabilecek şekilde, kadına yönelik şiddetle mücadele alanında uzmanlaşmasına yönelik eğitim çalışmaları sürdürülecek.Hizmetlerde standartlaşmanın geliştirilmesi için konukevlerinde kullanılan veya kullanılması gerekli olan idari ve mesleki formlar revize edilecek.Belediye Kanunu gereğince nüfusu 100 bini geçen tüm belediyeler tarafından konukevi açılmasına yönelik çalışmalar yürütülecek.ALO 183'ün hizmet kapasitesi güçlendirilecek Şiddet mağduru kadınların konukevi sonrası desteklenmesi ve izlenmesi amacıyla model oluşturulacak. Şiddet mağdurlarının konukevi sonrası desteklenmesi ve izlenmesi amacıyla farklı ülkelerde uygulanan modeller incelenecek. Türkiye’deki duruma ilişkin rapor hazırlanacak, oluşturulacak modele temel teşkil edecek ihtiyaçlar ve öneriler belirlenecek. Farklı ülke uygulamaları ve ihtiyaç analizi çerçevesinde şiddet mağdurunu konukevi sonrası destekleme ve izlenme modeli oluşturulacak.Şiddet mağdurunun etkin korunması için teknik araç ve yöntemlerin kullanılması yaygınlaştırılacak. ALO 183 Sosyal Destek Hattı'nın kadına yönelik şiddetle mücadelede hizmet sunum kapasitesi güçlendirilecek. Okul sosyal hizmet sistemi kurulması planlanıyor Şiddet mağduru kadınlar ile birlikte birimlerden hizmet alan şiddet mağduru/tanığı çocuklara yönelik psikososyal destek programları geliştirilecek ve uygulanacak. Programların geliştirilmesinde engelli çocukların ihtiyaçları ve yüksek yararı göz önünde bulundurulacak.Ulusal Çocuk Hakları Strateji Belgesi ve Eylem Planı (2013-2017)'nda "Eğitimde Her Türlü Şiddetin Önlenmesi" hedefi kapsamında okullarda çocuk, aile ve okul yönetimi arasında gerekli iş birliği sağlanarak şiddet öyküsü olan çocukların tespit edilmesi ve bu çocukların psikososyal yönden desteklenmesi amacıyla, okul sosyal hizmet sistemi kurulması planlanıyor. İhmal ve istismar mağduru çocuklar için ücretsiz psikososyal destek ve rehabilitasyon hizmetinin verildiği özel birimlerin oluşturulması hedefleniyor.İçişleri Bakanlığı Emniyet Genel Müdürlüğü ve Jandarma Genel Komutanlığınca kadına yönelik şiddetle mücadele kapsamında il ve ilçe düzeyinde uzmanlaşmış hizmet birimleri kurularak, kapasiteleri artırılacak. Kadın hizmet birimlerinden yararlanan kadınların istihdama yönelik meslek edindirme kurslarından ve girişimcilik eğitimlerinden faydalanmalarına yönelik işbirliği çalışmaları yürütülecek. Kaynak: AA