ABD’deki kritik başkanlık seçimi için nefes kesen yarış Cumhuriyetçi Donald Trump’ın zaferiyle son bulurken Trump’ın başkanlığı piyasalarda deprem etkisi yarattı. Seçim sonuçları ABD’den Asya’ya, Avrupa’dan gelişen ülkelere tüm piyasalarda şok dalgasına neden olurken, dolar/TL de likit piyasada 3.30’u görerek rekor kırdı. Avro/TL’de görülen tarihi zirve 3.6922, sepet bazında TL’de ise 3.4858 oldu. Piyasalardaki ilk tepkinin ardından satış baskısı hafifledi ancak tam olarak ortadan kalkmadı. Analistler piyasalarda oynaklığın artacağını tahmin ediyor. Trump’ın başkan seçilmesi sonrası vergi indirimleri, bütçe açığı, göçmen politikası ve ABD Merkez Bankası (Fed) konusundaki yenilikler piyasaları endişelendiriyor. Seçim sonuçlarının hemen ardından Meksika pezosu yüzde 12’ye yakın düşüşle en çok kaybeden para birimi oldu. Dolar karşısında en son 1994 yılında gördüğü 20 düzeyine inerek tarihi dibe düştü. Bu para birimini yüzde 4.19’la Güney Afrika randı, yüzde 2.44’le de Türk Lirası takip etti. ABD kontak kapattı Trump, seçilmesi halinde Kanada, ABD ve Meksika’nın taraf olduğu serbest ticaret anlaşmasını iptal edeceğini açıklamıştı. Trump’ın izlemek istediği ticaret politikalarının Çin ve Meksika’dan ithalat yapan Amerikan üreticileri zora sokacak gibi görünüyor. Gümrük vergisini yükseltmek isteyen Trump, Çin mallarına yüzde 45 gümrük vergisi uygulamak istiyor. Oyların açıklandığı sürede Trump’ın öne çıkmasıyla birlikte ABD vadelilerinde de sert düşüşler yaşandı. ABD vadelileri S&P500, Dow30 ve Nsdq100 endekslerinde kayıplar yüzde 5’e ulaştı. ABD borsaları için ‘devre kesici’ uygulaması olduğu için endeksler en çok yüzde 5 değer kaybedebiliyor. ABD, dün güne artıda başladı. Asya borsaları yüzde 3.5 düşerken, Avrupa yüzde 1 civarı geriledi. Dolar, altı önemli para biriminden oluşan sepet karşısında yüzde 2’yi aşkın değer yitirdi. Altın fiyatları yüzde 3.2’nin üzerinde yükselişle 1300 doların üzerine çıktı. Türkiye piyasalarının açılmasının ardından işlemlerin hacim kazanmasıyla kur 3.19’lu seviyelere geriledi. Serbest piyasada dolar 3.2120 TL’den günü tamamladı. Borsa İstanbul yüzde 2.37 düşüşle başladığı günü 0.21 ekside kapadı. Doğan Holding hisseleri güne yüzde 12 yükselişle başladı ve yüzde 10.67 artıda kapandı. Doğan Grubu ve Trump’ın Mecidiyeköy’deki Trump Towers kulelerinde ortaklığı bulunuyor. Gözler Fed’de Meksika’nın para birimi dolar karşısında yüzde 10 civarında yaşadığı değer kaybını korurken, ilk etapta doğrudan bir etki beklenmeyen TL gibi para birimleri ise daha çok ABD Merkez Bankası (Fed) kararlarından nasıl etkileneceğine yoğunlaştılar. Fed’in olası bir faiz artışını ötelemesi ya da daha az artışa gitme ihtimali kurumsal yüksek döviz açık pozisyonu bulunan Türkiye gibi bazı gelişen ülkeler için pozitif bir gelişme. Trump, mevcut Fed Başkanı Janet Yellen’i değiştireceğini söylemişti. Trump’ın kazanmasıyla Fed’in aralıkta faiz artırma ihtimali sert bir şekilde geriledi. Piyasada belirsizlik hakim Bir bankanın döviz masası işlemcisi, “Trump’ın bize nasıl etki yaratacağını kestirilemediği için ilk piyasa tepkisi çok sert aynen dış dünyada olduğu gibi. Orta vadede ülke ilişkileri ön plana çıkacaktır ki bu şu an için tam bir soru işareti, her iki yöne gidebilir” dedi. HSBC Portföy Yatırım Stratejisti İbrahim Aksoy, “Fed faiz artırmayacak beklentileri yeniden devreye girebilir. Fakat o güne kadar piyasalarda risk alma iştahı düşük seyretmeye devam edecek” dedi. Her ne kadar piyasalar Trump’ın başkanlığına sevinmemiş olsa da iş dünyası umutlu. Eczacıbaşı Holding Yönetim Kurulu Başkanı Bülent Eczacıbaşı, “Çok büyük halk kitleleri mutsuz. Bu sistemin kendileri lehine çalışmadığını düşünüyorlar ve öfkeliler. Bu nedenle böyle aykırı gözüken adaya oy veriyorlar. Hepimiz düşünüyorduk ki demokrasi ve serbest piyasa insanların tüm sorunlarını çözecek. Bunun böyle olmadığının ilk işareti 11 Eylül 2002’de geldi. İnsanlar reform beklentisi içindeler. Trump, bu reformu yapabilir mi yapamaz mı bilmiyoruz. Hillary Clinton kazansaydı tamamen kurulu düzenin bir adayı olarak bu reformları yapma şansı çok düşüktü.” BASF Türk Üst Yöneticisi Buğra Kavuncu ise “Bizim için piyasa koşulları, huzur ve istikrar çok önemli. Yansımalarını görmek lazım” diye konuştu. Piyasada belirsizlik hâkimKaynak: Cumhuriyet.com.tr