Türkiye ekonomisi büyüyemiyor! <br> <div>Son beş yılın zirvesine çıkan (yüzde 11.2) işsizlik oranını düşürebilmek için yüzde 5'in üzerinde bir büyüme trendine girmemiz lazım. </div> <br> <div>15 - 24 yaş grubunu içeren genç işsizlik oranı yüzde 20! </div> <br> <div>Büyüme modelimiz net dış borca bağımlı. </div> <br> <div>Bu bağımlılığı azaltmak için kalkınma planında tasarruf oranını yükseltmeyi, enerji ithalatı maliyetini azaltmayı, kadınların işgücüne katılım oranını artırmayı ve kayıt dışı ekonomiyi küçültmeyi taahhüt ettik.</div> <br> <div>Yargı ve eğitim kalitesinde dökülüyoruz!</div> <br> <div>Yanlış dış politika, net dış borca bağımlı büyüme modelinden çıkışımızı zorlaştıracak en büyük engellerden birisi.</div> <div> </div> <div>Evet, seçimlerin sıcak atmosferi sona erdiğinde, bu kez ağır müsibetlerle güdemimize gelecek olan bu mevzularla uğraşacağız. </div> <div> </div> <div>Büyümemizi finanse edenler ne düşünüyor, nelere bakıyor, neler olsun istiyor, bunları takip etmemiz, anlamamız lazım.</div> <div>Bizim arkamızda kocaman bir Fed ya da Avrupa Merkez Bankası yok.</div> <div> </div> <div>Seçim sonuçlarıyla ilgili olarak JP Morgan, Goldman Sachs, RBS, Deutsche Bank, S&P, Commerzbank ve bir dizi banka tarafından hazırlanan ve daha çok müşterileriyle paylaşılan değerlendirme bültenlerini okudum. Öne çıkan meseleler şöyle:</div> <div> </div> <br> <div>"Seçim sonuçları Cumhurbaşkanı AKP ve Erdoğan için kötü haber</div> <div> </div> <br> <div>AKP, 13 yıldır sahip olduğu mutlak parlamento çoğunluğunu kaybetti. </div> <br> <div>AKP oyları azaldı, çünkü Türk seçmeni ekonomi iyi değilse buna sandıkta olumsuz reaksiyon gösteriyor.</div> <div> </div> <br> <div>Seçimin sürpriz galibi HDP</div> <div> </div> <br> <div>HDP ülke genelinde, hayatında ilk kez oy kullanan yaklaşık 1 milyon ve ikinci kez oy kullanan yaklaşık 3 milyon genç insandan oy aldı. </div> <br> <div>HDP protesto oylarını topladı. </div> <br> <div>HDP'nin barajı aşması Batı ile Güneydoğu ve arasındaki ekonomik gelişmişlik farkının kapanması bakımından iyi haberdir.</div> <div> </div> <br> <div>Koalisyon hükümetleri demokrasinin doğal sonucu</div> <div> </div> <br> <div>Koalisyon hükümeti, hiçbir partinin hükümet kurabilecek çoğunluğu sağlayamaması halinde demokratik bir süreç olan seçimlerin doğal sonucudur.</div> <div> </div> <br> <div>AKP'nin dağılma riski var</div> <div> </div> <br> <div>AKP'nin sağlıklı bir koalisyon hükümeti kurmasının önündeki en büyük engel Cumhurbaşkanı Erdoğan'dır.</div> <br> <div>AKP dışı oyların oranı (yüzde 59) şunu gösteriyor; insanlar bu ülkede başkanlık sistemi istemiyor.</div> <br> <div>AKP'nin diğer partilerle koalisyon hükümeti kurması Erdoğan'ın tutumuna bağlı.</div> <br> <div>Hiçbir muhalefet partisi Erdoğan'ın etkisinde olan bir AKP ile koalisyon hükümeti kurmak istemeyecektir.</div> <br> <div>Önümüzdeki günlerde AKP yönetimi ile Erdoğan arasında seçim sonuçlarına dair ciddi ihtilaflar gün yüzüne çıkabilir, taraflar birbirlerini suçlayabilir.</div> <br> <div>Böyle bir gelişme, koalisyon hükümeti kurma sürecini zora sokabilir.</div> <div> </div> <br> <div>Koalisyon görüşmelerini, yolsuzluklar ve Kürt Sorunuyla ilgili hassasiyetler belirleyecek</div> <div> </div> <br> <div>MHP'nin seçimlerden önce sık sık dile getirdiği AKP hakkındaki yolsuzluk iddialarıyla ilgili taahhütlerinin zayıflaması ve Kürt Sorunuyla ilgili müzakere sürecinin ilerlememesi gibi zorlukları olmasına ragmen AKP - MHP koalisyonu akla en uygun koalisyon seçeneği olarak görünüyordu, ancak Bahçeli açıkça buna karşı olduğunu söyledi. </div> <br> <div>Demirtaş da AKP ile işbirliğine kapıları kapadı.</div> <br> <div>Ancak bu tür demeçleri, zor geçmesi beklenen müzakere sürecinin başında verilen normal tepkiler olarak kabul etmek lazım. </div> <br> <div>Sonuçta bir şekilde bir koalisyon ya da azınlık hükümeti kurulacak.</div> <br> <div> </div> <div>Güçlü bir AKP - MHP koalisyonu bu aşamada en piyasa dostu senaryo olur</div> <br> <br> <div> </div> <div>CHP - MHP - HDP koalisyonu da bir seçenektir, ancak bir Kürt partisiyle Türk milliyetçisi bir parti arasında bir koalisyonu yürütmek nisbeten zordur. </div> <div> </div> <br> <div>AKP azınlık hükümeti de bir seçenek </div> <div> </div> <br> <div>Dışarıdan HDP'nin desteklediği bir AKP azınlık hükümeti Kürt Sorunun çözümüyle ilgili müzakerelerin devam etmesine hizmet eder. </div> <br> <div>Ancak erken seçimin kısa bir süre sonra kaçınılmaz olacağı böyle bir seçenekte, para politikasının büyümeye destek olması beklenir ve Merkez Bankasına yönelik siyasi baskı artar. </div> <div> </div> <br> <div>Düğümü MHP çözecek</div> <div> </div> <br> <div>Dışarıdan HDP'nin desteklediği bir CHP - MHP azınlık hükümeti de gündeme gelebilir.</div> <br> <div>MHP muhalefette kalma kararını değiştirirse AKP - MHP koalisyon hükümeti veya HDP'nin dışarıdan desteklediği CHP - MHP azınlık hükümeti de gündeme gelebilir.</div> <br> <div>CHP - MHP - HDP koalisyon hükümetinde partilerin ortak noktası AKP hakkındaki yolsuzluk iddiaları ve düşük gelirli grupları kapsayıcı politikalar olacaktır. Ancak Kürt Sorunu bu seçeneğin sürdürülebilirliği önündeki en büyük engeldir. </div> <div> </div> <br> <div>Erken seçim riski var</div> <div> </div> <br> <div>MHP karar değiştirmezse önümüzdeki 45 gün içinde bir hükümetin kurlamama ve erken seçim riski var. </div> <br> <div>Erken seçim kaçınılmaz olursa maliye politikasının gevşemesine yol açacak seçim vaatleri gündeme gelecek, yapısal reformlar gündemden düşebilecek.</div> <div> </div> <div>Önümüzdeki dönemin en önemli gündem maddesi belirsizlik olacak!</div> <div> </div> <div>Cumhurbaşkanı Erdoğan ülkeyi erken seçime zorlayacak mı, AKP bir koalisyon hükümeti kurabilecek mi, kuramazsa bir muhalafet partisine hükümeti kurma görevi verecek mi, kurulacak hükümet istikraralı olacak mı, yeni hükümet ile Cumhurbaşkanı arasındaki güç savaşını kim kazanacak, AKP birliğini koruyabilecek mi, yeni hükümetin politikaları ne olacak... bütün bunlar belirsiz.</div> <div> </div> <br> <div>Uzun sürecek bir belirsizlik dönemi piyasalar için negatiftir</div> <div> </div> <br> <div>Belirsizlik ve erken seçime gitme ihtimali nedeniyle Türkiye riski yeniden fiyatlanacak.</div> <br> <div>Siyasi belirsizliğin devam etmesi, siyasi istikrarla ilgili kaygıların devam etmesi ve acil yapısal reformların gecikmesi nedeniyle Türk varlıkları belli bir süre ağır bir fiyat baskısı altında kalacak. </div> <br> <div>TL önümüzdeki haftalarda ciddi satış görecek.</div> <div>Merkez Bankası önümüzdeki aylarda para politikasını sıkılaştırmak zorunda kalacak.</div> <br> <div>Belki önce döviz satış ihalelerindeki rakamları artıracak, piyasalara doğrudan müdahale edecek ve daha sonra da faiz oranlarını yükseltecek.</div> <div> </div> <br> <div>Dolar 3 TL'ye çıkarsa Merkez Bankası faiz artırır</div> <div> </div> <br> <div>Merkez Bankası önümüzdeki haftalarda TL'de artan volatiliteyi azaltmak için para politikasını sıkılaştırıcı önlemler alacak. </div> <br> <div>Hükümet kurulamaz ve erken seçim gündeme gelirse Merkez Bankası TL'deki değer kaybını durdurmak için faiz artımak zorunda kalacak. </div> <br> <div>Uzun ömürlü olmayacak bir koalisyon hükümeti seçeneğinde de faiz artırımı gündeme gelecek..."</div> <br> <br> <div>T24</div> <div>Vedat Özdan</div>