DERVİŞ CEMALTarihin en büyük "sızıntı"larından Panama Belgeleri’nin tamamı önceki gece Uluslararası Araştırmacı Gazetecilik Konsorsiyum’unun (ICIJ) internet sitesinde yayınlandı. Dünyanın önde gelen off-shore hizmetler firması Mossack Fonseca’ya ait 11 milyondan fazla dokümanın ifşa edilmesiyle ortaya çıkan belgelerin ikinci "sızıntı"sında Türkiye’den 101 şirket, 684 kişi ve 21 aracının isimleri bulunuyor.Sitede yer alan arama motoru sayesinde ülke bazlı arama yapılabiliyor. Yayınlanan listede Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın damadı Berat Albayrak'ın CEO'luk yaptığı Çalık Enerji'den Erdoğan'ın çocuklarına yurt dışında okumaıs için burs veren Remzi Gür'e, Doğan Holding'ten Zorlu Holding'e, Anadolu Grubu'ndan Galatasaray ve Beşiktaş kulüplerinin eski başkanlarına kadar kamuoyunun yakından tanıdığı birçok isim var.Belgeler, zengin kişilerin vergilerden ve yaptırımlardan muaf olmak için offshore şirketlerini nasıl kullandığını gösteriyor. 684 ismin bu listelerde yer alması, bu kişilerin Panama’da offshore şirketlere sahip olduğu ya da bu şirketlerde payı olduğu anlamına geliyor.Doğan, Sabancı, Altınbaş, TÜSİADListede adı geçen isimlerden bazıları şöyle: Doğan Holding Yönetim Kurulu Üyesi Vuslat Doğan Sabancı, Sabancı Holding’in eski yönetim kurulu başkanvekili ve Densa Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ömer Sabancı, Zorlu Holding Yönetim Kurulu Üyeleri Mehmet Emre Zorlu ve Olgun Zorlu; Altınbaş Holding Yönetim Kurulu Başkanı Vakkas Altınbaş ve Yönetim Kurulu Üyeleri Hüseyin Altınbaş ve İmam Altınbaş; Nurol Holding Yönetim Kurulu Başkanı Nurettin Çarmıklı ve Yönetim Kurulu Başkan Yardımcıları Erol Çarmıklı ve M. Oğuz Çarmıklı; Galatasaray Spor Kulübü eski başkanı ve Polat Holding Yönetim Kurulu Başkanı Adnan Polat; Hattat Holding Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Hattat, Gürmen Group Yönetim Kurulu Başkanı Remzi Gür; Beşiktaş’ın eski başkanı ve Bilgili Holding Yönetim Kurulu Başkanı Serdar Bilgili, TÜSİAD Yüksek İstişare Konseyi Başkanı ve Anadolu Grubu CEO’su Tuncay Özilhan ve TÜSİAD Yüksek İstişare Konseyi Başkanı Erkut Yücaoğlu.Damat Beraat Albayrak ve Çalık EnerjiVergi kaçırmak için hesapların açıldığı Mossack Fonseca isimli hukuk şirketine ait sızdırılan belgeler arasında Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın damadı Enerji Bakanı Berat Albayrak'ın da uzun sure CEO'luğunu yaptığı Çalık Holding'e bağlı Çalık Enerji de yer alıyor. Ahmet Çalık’a ait Çalık Enerji'nin ise Meet Continent Limited isimli şirketle ilişkili olduğu görülüyor. Şirketin Panama'daki hesaplarının 2002 ve 2003'te kullanıldığı açıklanan belgelerden anlaşılıyor. Birleşik Krallık merkezli şirket ve Çalık Enerji'nin Panama'da açtığı hesabın Çin merkezli olması ise dikkat çekiyor. Erdoğan’ın damadı Enerji Bakanı Berat Albayrak Çalık Grubu’nda ABD’de iken çalışmaya başladı. 2006 yılında Türkiye’ye dönen Albayrak, holdingin Mali İşler Genel Müdür Yardımcılığı görevine atanmıştı. Albayrak, 2007 yılında da Çalık Holding Genel Müdürü olmuş, bu görevi 2013 sonuna kadar sürdürmüştü. 1 Kasım seçimlerinin ardından kurulan kabinede Enerji Bakanı olan Berat Albayrak'ın adı son günlerde başbakanlık koltuğu için sık sık geçiyordu.Erdoğan'ın çocuklarını okutmuştuListede bir diğer dikkat çeken isim de Gürmen Group Yönetim Kurulu Başkanı Remzi Gür. Erdoğan'ın gizli kasası konumundaki Gür, Erdoğan'ın çocuklarını yurt dışında okutan isim olarak biliniyor. Gür, Erdoğan'ın çocuklarına eğitim amacıyla burs verdiğini kabul etmişti.Şirketlerden bazılarıAta Yatırım Portföy A.Ş., Çalık Enerji A.Ş.,Enka Teknik Genel Müteahhitlik Bakım İşletme Sevk ve İdare A.Ş., Guardhealth Securities Limited,Kares Karadeniz Enerji Servisleri ve Makine Ticaret A.Ş, Koç Holding, Mermeden Limited, Sharecorp Limited,TML İnşaat Sanayi Ticaret ve Turizm A.Ş., UNG Universal Hospital Group, Zorlu Holding.***‘BELGELERİ Gelir adaletsizliği’ne tepki amacıyla yayınladımBelgeleri sızdıran ve John Doe mahlasını kullanan kişi sessizliğini geçtiğimiz hafta bozmuştu. Belgeleri ilettiği Süddeutsche Zeitung’taki açıklamasında Doe, amacının dünya genelinde gittikçe artan gelir eşitsizliğiyle mücadele etmek olduğunu söylemişti.Doe bin 800 kelimelik açıklamada, hiçbir zaman bir istihbarat servisi veya bir devlet için çalışmadığını belirtti. Doe isimli kaynak belgelerin sızdırılmasıyla ilgili motivasyon kaynağının ‘gelir adaletsizliği’ olduğunu söyledi. ‘Devrim dijitalleştirilecek’ adlı açıklamada Doe, “Bankalar, mali düzenleyiciler ve vergi makamları başarısız oldu” dedi ve bunların orta ve düşük gelirli yurttaşların aleyhine kararlar aldıklarını belirtti.***11 milyonu aşkın belgeGeçen ay yayınlanan Panama Belgeleri’yle, zengin ve muktedirlerin servetlerini gizlemek için çevirdiği dolaplar ortalığa saçılmıştı. Dünyanın önde gelen off-shore hizmetleri firması Mossack Fonseca’ya ait 2,6 terabayt hacmindeki 11 milyondan fazla belgenin ‘sızdırıldığı’ skandalda adı geçen 140 şirketin, bir siyasetçi ya da kamu görevlisinin doğrudan ya da aileleri yakınlarıyla bağlantılı olduğu ortaya çıkmıştı. Sızdırılan belge sayısı Wikileaks’den de Snowden Belgeleri’nden de fazla.370 gazeteci incelediBelgeler ilk olarak geçen yıl nisan ayında Suddeutsche Zeitung’a ulaştırıldı. Gazete, belgeleri Uluslararası Araştırmacı Gazeteciler Konsorsiyumu’yla paylaştı. Konsorsiyum da belgeleri BBC, Guardian ve Le Monde gibi gazetelere incelemeleri için gönderdi. Toplamda 78 ülkede çoğu gazete ve tv olmak üzere 107 medya kuruluşuyla paylaşılan belgeleri yaklaşık bir yıl boyunca 370 gazeteci doğrulatıp irdelemeye uğraştı.***Offshore nedir?İngilizce’de kıyıdan uzak anlamına gelen offshore, ekonomide ise kaba tabir ile vergiden uzak anlamına geliyor. Offshore bankacılık ise Türkçe’de “Kıyı bankacılığı” olarak geçiyor. Şöyle tanımlayabiliriz; kişinin / kurumun kendi ülkesindeki bankacılık sektörü için düzenlenmiş olan her türlü yasa ve yönetmeliklerin dışında kalan serbest bankacılığa offshore bankacılık denir. Bu bölgelerde kurulan şirketler her türlü vergiden muaftır. Ayrıca yaptıkları işlemlerle ilgili kayıt tutmak ve hesap verme zorunlulukları yoktur. Hesaplarda ise tasarruf mevduat sigorta fonlarına prim ödemezler. Daha yüksek faiz kazanımı söz konusudur.Panama PapersPanama merkezli Mossack Fonseca’ya ait 40 yıllık özel belge ve dokümanların internete sızmasıyla birlikte, offshore hesaplarda paralarını saklayan siyasi liderler, sanatçılar ve birçok ünlü isim deşifre oldu. Ortaya çıkan ve ünlü liderlerin hesaplarını deşifre eden bu belgelere Panama Papers (Panama belgeleri) adı verildi.Mossack FonsecaMossack Fonseca bir hukuk firması. Şirketin verdiği hizmetler arasında offshore şirketlere (vergi muafiyetinin olduğu ülkelerde kurulan şirketler) hukuki danışmanlık vermek bulunuyor. Mosscak Fonseca, offshore şirketlere verdiği hizmeti yıllık olarak faturalandırıyor. Şirket aynı zamanda varlık yönetimi de yapıyor.***MEHMET Şimşek: Offshore yolsuzlukturEkonomiden Sorumlu Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek, offshore şirketler aracılığıyla vergiden kaçmanın yolsuzluk kapsamında değerlendirildiğini söylemiş vevergi cennetlerindeki gizlilikle mücadele ettiklerini ifade etmişti. Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Teşkilatı (OECD) bünyesinde vergi cennetlerindeki gizliliğin ortadan kaldırılması ve bilgi paylaşımının artırılması adına da girişimlerde bulunuluyor.***Ekonomistlerden liderlere ‘Panama Belgeleri’ mektubuPanama belgelerinin, 200 binden fazla hesabın ayrıntılarını içeren ikinci bölümünün yayınlanmasının ardından, önde gelen 300 ekonomist, dünya liderlerine yönelik yazdıkları açık mektupta vergi cennetlerinin kimsenin yararına olmadığının altını çizdiler.Kıtlık ve açlık sorunlarına çözüm üretmeyi amaçlayan Britanya merkezli Oxfam'ın eşgüdümünde 300 ekonomistin yazdığı açık mektupta, "Bazı birey ve şirketler vergi cennetlerinde kazanıyor olsalar da, bu diğerlerinin çıkarları pahasına gerçekleşiyor ve eşitsizliğin artmasına katkıda bulunuyor’’ denildi.İmzacıları arasında, uluslararası alanda tanınan ekonomistlerden Nora Lustig, Thomas Piketty ve geçen yılın Nobel Ekonomi ödülü sahibi Angus Deaton da bulunduğu mektubun, perşembe günü İngiltere'de düzenlenecek, dünya liderleri ile Dünya Bankası ve IMF’nin de katılacağı "Yolsuzlukla Mücadele Zirvesi" öncesi liderlere ulaştırılacağı öğrenildi.Vergi cennetlerinin sonlandırılması için, bu cennetlerin yaklaşık üçte birini kontrol eden Büyük Britanya’nın öncü rol oynaması istenen mektupta ekonomistler, "Paravan şirketler aracılığı ile varlıkların gizlenmesine izin veren bölgelerin global ekonomiye zarar verdiklerini" belirttiler.Kaynak: Birgun.net