Ankara Bürosu Cumhuriyet - TBMM’de kabul edilen AKP’nin özel yetkili mahkemelere (ÖYM) yönelik düzenlemesiyle mevcut ÖYM’lerin aynen devam etmesi ve Terörle Mücadele Yasası (TMY) kapsamındaki suçlar için terörle mücadele mahkemeleri (TMM) kurulmasının önü açıldı. Gözaltı süresi 48 saate çıkarken, “MİT zırhı” yeni mahkemeler için de geçerli oldu. AKP’nin TBMM Genel Kurulu’nda kabul edilen 3. yargı paketi tasarısının görüşmeleri sırasında ÖYM’lere ilişkin getirdiği önergenin içinden ÖYM’nin yanına TMM’lerin de kurulmasına yönelik düzenleme çıktı. Ergenekon, Balyoz ve KCK gibi süregelen davaların görüldüğü ÖYM’ler bu davalar kesin hükümle sonuçlanana kadar aynen faaliyetlerini sürdürecek. Düzenlemeyle Ceza Muhakemesi Yasası’nda yer alan ÖYM’lere ilişkin 250, 251 ve 252. maddeler TMY içine taşındı. Buna göre, TMY kapsamına giren suçlar dolayısıyla açılan davalar, Adalet Bakanlığı’nın teklifi üzerine Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu (HSYK) tarafından yargı çevresi birden çok ili kapsayabilecek şekilde belirlenecek illerde görevlendirilecek TMM’lerde görülecek. Söz konusu düzenlemeyle Türkiye genelinde 8 olan ÖYM’lerin sayısı TMY kapsamına taşınan yeni mahkelerle birlikte daha da artacak. Mevcut ÖYM’de görevli olan cumhuriyet savcıları, HSYK tarafından TMY kapsamında yeni cumhuriyet savcıları görevlendirilene kadar bu görevlerini sürdürecek. Düzenlemeye göre, TMY kapsamında kurulacak TMM’ler, Anayasa Mahkemesi ve Yargıtay’ın yargılayacağı kişilere ilişkin ve askeri mahkemelerin görevlerine ilişkin alanlara giremeyecek. TMY kapsamındaki suçlara ilişkin soruşturma, HSYK tarafından görevlendirilen cumhuriyet savcılarınca bizzat yapılacak, bu savcılar başka mahkemelerde ya da işlerde görevlendirilemeyecek. Düzenlemeye göre, TMM savcıları, TMY’de düzenlenen “devletin birliği ve ülke bütünlüğünü bozmak”, “anayasayı ihlal”, “yasama organına, hükümete karşı suçlar”, “Türkiye Cumhuriyeti hükümetine karşı silahlı isyan”, “silahlı örgüt suçları”nın görev sırasında veya görevden dolayı işlenmesi halinde de soruşturma yapacak. Söz konusu suçların görev sırasında ya da görevden dolayı işlenmesi halinde de yapılacak soruşturmalarda “MİT zırhı” geçerli olacak. Başka bir deyişle MİT personeline ve başbakan tarafından görevlendirilen kamu personeline açılacak soruşturmalar başbakanın iznine bağlı olurken, diğer bütün kamu görevlilerinin soruşturulmasının önü açılacak. Düzenlemeyle, yürütülen soruşturmalarda hâkim tarafından verilmesi gerekli kararları almak, bu kararlara karşı yapılan itirazları incelemek ve yalnızca bu işlere bakmak üzere yeteri kadar hâkim görevlendirilecek. Buna göre “özgürlükler hâkimi” olarak tanımlanan sisteme geçilerek; tutuklamaya, telefon dinlemeye ve takip gibi kararlara soruşturmaya bakan hâkimin dışında farklı hâkimler karar verecek. Gözaltı süresi 48 saate çıkacak CMY’de düzenlenen gözaltı süresi 24 saatten 48 saate çıkarılırken, soruşturmanın amacının tehlikeye düşmesi gerekçesiyle gözaltına alınan ya da gözaltı süresi uzatılan kişinin durumu hakkında cumhuriyet savcısının emriyle yalnızca bir yakınına bilgi verilecek. Önergeyle TCY’de düzenlenen “devletin güvenliğine” ve “anayasal düzene” karşı işlenen tüm suçlarda tutuklama süresi iki katına çıkarılacak. TMY kapsamında uzmanlamış mahkemelerde açılan davalara adli tatilde de bakılacak. Güvenliğin sağlanması amacıyla duruşmanın başka bir yerde yapılmasına karar verilebilecek. TCY’de yer alan “örgüt faaliyeti çerçevesinde işlenen uyuşturucu ve uyarıcı madde imal ve ticareti suçu veya suçtan kaynaklanan malvarlığı devrini aklama suçu”, “haksız ekonomik çıkar sağlamak amacıyla kurulmuş örgütün faaliyeti çerçevesinde cebir ve tehdit uygulanarak işlenen suçlar” yeni açılacak mahkemelerde görülecek.