<span style="color: rgb(46, 46, 46); font-family: arial; font-size: 14px; line-height: 20px; ">Açık Toplum Vakfı ve Boğaziçi Üniversitesi tarafından yürütülen ‘ Türkiye ’de Muhafazakârlık: Aile, Cinsellik, Din’ araştırması sonuçlandı. İlki 2006’da yapılan araştırma 6 yıl içinde aile, din, devlet, cinsiyet konularında farklılaşmaları karşılaştırdı. BÜ Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler bölümünden Prof. Dr. Hakan Yılmaz tarafından hazırlanan araştırma 16 ilin kentsel ve kırsal yerleşim birimlerinde 1200 kişilik bir örneklemle gerçekleştirildi. </span><br style="color: rgb(46, 46, 46); font-family: arial; font-size: 14px; line-height: 20px; " /> <br style="color: rgb(46, 46, 46); font-family: arial; font-size: 14px; line-height: 20px; " /> <span style="color: rgb(46, 46, 46); font-family: arial; font-size: 14px; line-height: 20px; ">Orta derecede muhafazakâr sayısı arttı</span><br style="color: rgb(46, 46, 46); font-family: arial; font-size: 14px; line-height: 20px; " /> <span style="color: rgb(46, 46, 46); font-family: arial; font-size: 14px; line-height: 20px; ">Araştırmada en dikkat çeken nokta, ‘muhafazakâr tutumlardaki yumuşama’ oldu. Gerek siyasal, gerek özel hayata hayata ilişkin olarak kendini muhafazakâr uçlarda tanımlayanların sayısı 2006’dan 2012’ye azalırken kendini ‘orta derecede muhafazakâr’ bulanların sayısı arttı. </span><br style="color: rgb(46, 46, 46); font-family: arial; font-size: 14px; line-height: 20px; " /> <br style="color: rgb(46, 46, 46); font-family: arial; font-size: 14px; line-height: 20px; " /> <span style="color: rgb(46, 46, 46); font-family: arial; font-size: 14px; line-height: 20px; ">“Siyasal konularda kendimi muhafazakâr buluyorum” diyen oranı yüzde 17’den yüzde 10’a; “Kadın-erkek ilişkilerinde kendimi muhafazakâr buluyorum” diyenlerin oranı yüzde 20.4’ten yüzde 11.5’e geriledi. </span><br style="color: rgb(46, 46, 46); font-family: arial; font-size: 14px; line-height: 20px; " /> <br style="color: rgb(46, 46, 46); font-family: arial; font-size: 14px; line-height: 20px; " /> <span style="color: rgb(46, 46, 46); font-family: arial; font-size: 14px; line-height: 20px; ">Aile yükselişte, devlet irtifa kaybetti </span><br style="color: rgb(46, 46, 46); font-family: arial; font-size: 14px; line-height: 20px; " /> <span style="color: rgb(46, 46, 46); font-family: arial; font-size: 14px; line-height: 20px; ">Araştırmanın en ilgi çekici sonuçlarından biri, ‘muhafaza edilmesi gereken en önemli toplumsal kurum’ ve ‘muhafaza edilmesi gereken en önemli siyasal değer’ konusunda yaşanan değişim oldu. </span><br style="color: rgb(46, 46, 46); font-family: arial; font-size: 14px; line-height: 20px; " /> <br style="color: rgb(46, 46, 46); font-family: arial; font-size: 14px; line-height: 20px; " /> <span style="color: rgb(46, 46, 46); font-family: arial; font-size: 14px; line-height: 20px; ">Buna göre muhafaza edilmesi gereken en önemli toplumsal kurum olarak ‘aile’ (yüzde 54.4) parlarken, ‘devlet’ (yüzde 15.5) geriledi. </span><br style="color: rgb(46, 46, 46); font-family: arial; font-size: 14px; line-height: 20px; " /> <span style="color: rgb(46, 46, 46); font-family: arial; font-size: 14px; line-height: 20px; ">Araştırmada böylece bir toplumsal kurum olarak aileye verilen önem son 6 yılda yüzde 5 artarken, ‘din’ ve ‘millet’e verilen önem aynı kaldı, ‘devlet’ ise yüzde 3.3 gerilemiş oldu. </span><br style="color: rgb(46, 46, 46); font-family: arial; font-size: 14px; line-height: 20px; " /> <br style="color: rgb(46, 46, 46); font-family: arial; font-size: 14px; line-height: 20px; " /> <span style="color: rgb(46, 46, 46); font-family: arial; font-size: 14px; line-height: 20px; ">Özgürlük, ilk kez eşitlik ihtiyacını geçti</span><br style="color: rgb(46, 46, 46); font-family: arial; font-size: 14px; line-height: 20px; " /> <span style="color: rgb(46, 46, 46); font-family: arial; font-size: 14px; line-height: 20px; ">Muhafaza edilmesi gereken en önemli siyasal değer 6 yıl önce ‘eşitlik’ken, artık ‘özgürlük’. </span><br style="color: rgb(46, 46, 46); font-family: arial; font-size: 14px; line-height: 20px; " /> <br style="color: rgb(46, 46, 46); font-family: arial; font-size: 14px; line-height: 20px; " /> <span style="color: rgb(46, 46, 46); font-family: arial; font-size: 14px; line-height: 20px; ">“En önemli siyasal değer özgürlük” diyenlerin oranı 6 yılda yüzde 37’den yüzde 42.5’e fırladı. ‘Dayanışma’yı öne çıkaranların oranı yüzde 5 düştü ve yüzde 13.6 oldu. . </span><br style="color: rgb(46, 46, 46); font-family: arial; font-size: 14px; line-height: 20px; " /> <span style="color: rgb(46, 46, 46); font-family: arial; font-size: 14px; line-height: 20px; ">“İnsan zayıftır; doğru yola sevkedecek bir otoriteye ihtiyaç duyar” önermesine ‘tamamen katılanların’ oranı yüzde 36.8’den 25.1’e düştü. </span><br style="color: rgb(46, 46, 46); font-family: arial; font-size: 14px; line-height: 20px; " /> <br style="color: rgb(46, 46, 46); font-family: arial; font-size: 14px; line-height: 20px; " /> <span style="color: rgb(46, 46, 46); font-family: arial; font-size: 14px; line-height: 20px; ">Araştırmanın bir diğer çarpıcı bulgusu, değişim ihtiyacıyla ilgili. 2006’da yüzde 63 olan “Hayatımız değişmelidir” diyen oranı, 2012’de yüzde 40 oldu. Değişimde ‘ekonomi’ bir istisna oldu. “Elimde olsa ekonomik düzenimizi değiştirirdim” diyenlerin oranı 7 puanlık bir artışla yüzde 47’den yüzde 54’e yükseldi. </span><br style="color: rgb(46, 46, 46); font-family: arial; font-size: 14px; line-height: 20px; " /> <br style="color: rgb(46, 46, 46); font-family: arial; font-size: 14px; line-height: 20px; " /> <span style="color: rgb(46, 46, 46); font-family: arial; font-size: 14px; line-height: 20px; ">Asimilasyon eğilimi azaldı</span><br style="color: rgb(46, 46, 46); font-family: arial; font-size: 14px; line-height: 20px; " /> <span style="color: rgb(46, 46, 46); font-family: arial; font-size: 14px; line-height: 20px; ">Türk kimliği dışındaki kimliklerin de tanınmasını isteyenlerin oranı arttı. Her grubun kendini Türk kabul etmesi gerektiğini düşünenlerin oranı yüzde 44’ten yüzde 31’e indi. </span><br style="color: rgb(46, 46, 46); font-family: arial; font-size: 14px; line-height: 20px; " /> <br style="color: rgb(46, 46, 46); font-family: arial; font-size: 14px; line-height: 20px; " /> <span style="color: rgb(46, 46, 46); font-family: arial; font-size: 14px; line-height: 20px; ">Ve işkenceye bakış ise aynı kaldı. “Kimseye işkence yapılmaması hakkı devlet tarafından gerekirse askıya alınabilir” diyenlerin oranı 2006 yılında 23.4 olurken, 2012’de 01 puan artarak 23.5 oldu. </span><br style="color: rgb(46, 46, 46); font-family: arial; font-size: 14px; line-height: 20px; " /> <br style="color: rgb(46, 46, 46); font-family: arial; font-size: 14px; line-height: 20px; " /> <span style="color: rgb(46, 46, 46); font-family: arial; font-size: 14px; line-height: 20px; ">Asla vazgeçme!</span><br style="color: rgb(46, 46, 46); font-family: arial; font-size: 14px; line-height: 20px; " /> <span style="color: rgb(46, 46, 46); font-family: arial; font-size: 14px; line-height: 20px; ">Herkesin düşüncelerini açıkça söylemesi; Müslüman olmayanların kendi dinlerini yaşaması; herkesin bir dernek ve sendikaya üye olabilmesi ve anadili Kürtçe olmayanların dillerini serbestçe kullanıp yaşatmasını ‘vazgeçilmez bir hak’ olarak görenlerin oranı arttı. Seçimlerin adil ve serbestçe yapılması; devletin ayrımcılık yapmaması ve bir dine inanmamayı ‘vazgeçilmez hak’ görenlerin oranı ise düştü. </span><br style="color: rgb(46, 46, 46); font-family: arial; font-size: 14px; line-height: 20px; " /> <br style="color: rgb(46, 46, 46); font-family: arial; font-size: 14px; line-height: 20px; " /> <span style="color: rgb(46, 46, 46); font-family: arial; font-size: 14px; line-height: 20px; ">2 kişiden biri yoksul hissediyor</span><br style="color: rgb(46, 46, 46); font-family: arial; font-size: 14px; line-height: 20px; " /> <span style="color: rgb(46, 46, 46); font-family: arial; font-size: 14px; line-height: 20px; ">Açık Toplum Vakfı ve BÜ tarafından yürütülen ‘Türkiye’de Orta Sınıfı Tanımlamak’ araştırması da sonuçlandı. Araştırmaya göre kendini orta sınıf olarak görenler azaldı, kendini fakir bulanların sayısı arttı. </span><br style="color: rgb(46, 46, 46); font-family: arial; font-size: 14px; line-height: 20px; " /> <span style="color: rgb(46, 46, 46); font-family: arial; font-size: 14px; line-height: 20px; ">“Kendimi tam ortada görüyorum” diyenler yüzde 58’den yüzde 47’ye gerilerken; “Ortalamanın biraz altında görüyorum” diyenlerin oranı yüzde 24’ten yüzde 32’ye yükseldi. </span><br style="color: rgb(46, 46, 46); font-family: arial; font-size: 14px; line-height: 20px; " /> <span style="color: rgb(46, 46, 46); font-family: arial; font-size: 14px; line-height: 20px; ">“Kazandığımız para bize yetmiyor” diyenlerin oranı 6 puan artışla yüzde 47’ye çıktı. Gelecekte kendini aynı durumda görenlerin oranı yüzde 19’dan yüzde 31’e yükseldi. </span><br style="color: rgb(46, 46, 46); font-family: arial; font-size: 14px; line-height: 20px; " /> <br style="color: rgb(46, 46, 46); font-family: arial; font-size: 14px; line-height: 20px; " /> <span style="color: rgb(46, 46, 46); font-family: arial; font-size: 14px; line-height: 20px; ">‘İdeal kadın’ tanımı hep aynı</span><br style="color: rgb(46, 46, 46); font-family: arial; font-size: 14px; line-height: 20px; " /> <span style="color: rgb(46, 46, 46); font-family: arial; font-size: 14px; line-height: 20px; ">Kadının aile içindeki konumunda ‘ideal kadın” tanımı araştırmanın en az değişen değerlerinden. </span><br style="color: rgb(46, 46, 46); font-family: arial; font-size: 14px; line-height: 20px; " /> <br style="color: rgb(46, 46, 46); font-family: arial; font-size: 14px; line-height: 20px; " /> <span style="color: rgb(46, 46, 46); font-family: arial; font-size: 14px; line-height: 20px; ">Kadının ‘namuslu, ev işlerini aksatmayan, eş ve anne olarak sorumluluğu koruyan’ modeli geçen yıllar arasında önemli bir değişim göstermedi. Son aylarda sıkça tartışılan konuların başında gelen kürtajda ise tamamen isteğe bağlı kürtaja desteğin bile yüzde 50.4 oranında olduğu görüldü. Sağlık, yoksulluk ve tecavüz bu desteği daha da arttırdı. </span><br style="color: rgb(46, 46, 46); font-family: arial; font-size: 14px; line-height: 20px; " /> <br style="color: rgb(46, 46, 46); font-family: arial; font-size: 14px; line-height: 20px; " /> <span style="color: rgb(46, 46, 46); font-family: arial; font-size: 14px; line-height: 20px; ">Oruç tutanların oranı azaldı</span><br style="color: rgb(46, 46, 46); font-family: arial; font-size: 14px; line-height: 20px; " /> <span style="color: rgb(46, 46, 46); font-family: arial; font-size: 14px; line-height: 20px; ">Dindarlık seviyesi 6 yıl içinde kayda değer bir değişim geçirmezken temel ibadetlerin yerine getirilmesinde bir gevşeme görülüyor. Ramazanda oruç tutanların oranı yüzde 60’tan yüzde 53’e gerilerken, “İmkân buldukça tutarım” diyenlerin oranı yüzde 18.9. İbadetini yerine getirmeyenlerden duyulan rahatsızlık azaldı. Oruç tutmayanlardan duyulan rahatsızlık yüzde 33’ten yüzde 25’e geriledi. </span><br style="color: rgb(46, 46, 46); font-family: arial; font-size: 14px; line-height: 20px; " /> <br style="color: rgb(46, 46, 46); font-family: arial; font-size: 14px; line-height: 20px; " /> <span style="color: rgb(46, 46, 46); font-family: arial; font-size: 14px; line-height: 20px; ">Liderin dini önemli </span><br style="color: rgb(46, 46, 46); font-family: arial; font-size: 14px; line-height: 20px; " /> <span style="color: rgb(46, 46, 46); font-family: arial; font-size: 14px; line-height: 20px; "><br /> Seçimlerde hangi partiye oy vereceğine karar verirken “Parti liderinin dini inançlarına bakarım” diyenlerin oranında ise artış görülüyor. 2006 yılında bu oran yüzde 63’ken, 2012 yılında yüzde 72.</span>