Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın "bürokratik oligarşi" diyerek eleştirdiği Danıştay'da reform niteliğinde köklü değişiklikler için düğmeye basıldı. İş yükü bahanesiyle milyar dolarlık ihale kararlarını geciktiren, yatırımların hızını kesen uygulamalarıyla gündemden düşmeyen Danıştay, yeniden şekillenecek. SABAH'ın, hazırlıkları aşamasında "Tek duruşmada 100 bin karar" başlığıyla kamuoyuna duyurduğu tasarı Danıştay'ın yapısında ve idari yargılama kurallarında köklü değişiklikler öngörüyor. Meclis'e sevk edilen tasarıya göre Danıştay'ın işgücünün 3'te 1'ini oluşturan dosyalar 'tek karar'la eriyecek. ÖRNEK KARAR OLACAK Buna göre konusu aynı olan davalar için, idare mahkemelerinden birinde örnek bir karar verilecek. Bu karar, Danıştay'ın ilgili dairesine gitmeden doğrudan son karar mercii olan Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu'nda temyiz edilecek. Kurulun bu dosyada vereceği karar, 100 bini bulduğu bilinen ve Danıştay'ın iş yükünün 3'te 1'ini oluşturan davalarda emsal olacak. Bunlarda, örnektekinin aksine karar verilemeyecek ve toplu davalara karşı temyiz yolu kapalı olacak. Adalet Bakanlığı da bu kararlara karşı yazılı emir yoluna gidemeyecek. Danıştay emsal niteliğindeki kararı internet sayfasında yayımlayacak. HIZLANDIRILMIŞ YARGI Böylece Türk yargı sistemi ilk kez, "ivedi yargılama usulü" kavramıyla tanışacak. Özellikle bürokrasiyi artıran, yatırımları zorlaştıran konularla ilgili davalara öncelik verilecek ve bunlar hızlı görülecek. Yasaklama dışındaki ihale, acele kamulaştırma ve özelleştirme işlemleriyle ilgili davalarda "ivedi yargılama usulü" uygulanacak. Aynı şekilde devletin elindeki turizm alanlarının satış ve kiralanması, çevresel etki değerlendirmesi (ÇED) raporu ve kentsel dönüşüm işlemleri için açılan davalar hızlandırılacak. Bu davalara konu olan işlemler için açılan yürütmeyi durdurma talepleri üzerine verilen kararlara karşı itiraz edilemeyecek. Örneğin bir ÇED raporu, özelleştirme veya kentsel dönüşüm işleminin yürütmesinin durdurulması istenirse mahkemenin bu istem üzerine vereceği karar kesin olacak. Yürütmeyi durdurma isteminin kabul ya da reddedilmesine itiraz edilemeyecek. Bu tür davalarda kararlar 7 gün içinde temyiz edilmezse kesinleşecek. Danıştay ve idare mahkemelerine başvurabilmek için yürürlükte olan 60 günlük süre 30'a düşürülecek. Yani bir idari işlemden sonra 30 gün içinde dava açılması zorunluluğu gelecek. TOPLU DAVA AÇILAMAYACAK Yeni yasayla toplu dava açılmasının önüne geçilmesi hedefleniyor. Buna göre ülke çapında uygulanacak düzenleyici işlemlere karşı aynı dilekçeyle dava açılamayacak. Böylelikle toplumsal duyarlılığın arttığı işlemler hakkında fotokopiyle çoğaltılan dilekçelerle toplu dava devri kapanacak. Şehitlik yardımı ve gazilik maaşı, emlak vergisi, doğal afet zararları, yaşlılık aylığı, trafik cezası, toplu taşıma ücreti ve bazı imar planları davalarının temyiz incelemesi Danıştay yerine, itiraz yoluyla Bölge İdare Mahkemeleri'nde yapılacak. 5 YIL DAHA SAVCI YOK Söz konusu yasa, savcılara yönelik önemli düzenlemeler içeriyor. Ceza Muhakemesi Kanunu'nun uygulanmasını düzenleyen kanuna göre 1 Ocak 2014'e kadar Asliye Ceza Mahkemeleri'ndeki duruşmalarda savcı bulunmuyordu. Tasarıyla bu süre 1 Ocak 2019'a çekildi. Yani bu mahkemelerde 5 yıl daha savcı bulunmayacak. SABAH-ERSAN ATAR