Prof. Dr. Metin Feyzioğlu, “Bu yaşıma kadar epey iş yaptım Daha da fazla yapacak işim olduğunu düşünüyorum” dedi. Röportaj Nil Soysal- Ankara’daki evlerinde buluştuk Prof. Dr. Metin Feyzioğlu (44) ile… İnsan evine benzer mi? Benziyormuş demek ki. Bu ev de tıpkı kendisi gibi sade, yalın ve net. Bir o kadar da şaşırtıcı ama. Karşınızdaki insan Barolar Birliği Başkanı olunca, ister istemez oymalı kakmalı ceviz çalışma masaları, koca koca hukuk kitapları ile dolu bir kütüphane, lâf aramızda biraz da kasvet filan bekliyorsunuz mekanda. Hiç alâkası yok ama… Bir anda yumuşacık beyaz kanepeye yayılıp, bir ayağınızı altınıza alıp, yarı bağdaş kurarak keyifli bir sohbetin içinde buluyorsunuz kendinizi… Ukala bir hikaye… Siz aileden hukukçusunuz. Aileden gelen bir yönlendirmeyle mi seçmiştiniz avukatlığı? Çok ukala bir hikayem var bu konuda. İlkokul 3’üncü sınıftayım. Evde küçük bir cep anayasası var. Elim kadar bir kitap. Çok hoşuma gitmişti. Cebimde gezdiriyorum. Arada sırada da meraktan karıştırıyorum sayfalarını. Öğretmen derste; “Başbakanı halk seçer” dedi. Son tahlilde belki doğru olabilir, ama Anayasa’da öyle yazmıyor. Diyor ki; “Başbakanı cumhurbaşkanı görevlendirir.” Parmak kaldırdım, “Öğretmenim” dedim.. “Başbakanı cumhurbaşkanı atar.” Çok şaşırdı. “Nereden çıktı şimdi bu” diye sordu. Ben de cebimden anayasayı çıkarıp, “Burada öyle yazıyor” dedim. Öğretmen bunu babama anlatmış. İşte ilkokuldaki bu ukalalığımla bu işe adım attım ben. Evde de sadece siyaset ve hukuk konuşulurdu. Başka bir mesleği hiç düşünmedim. Makul hırslarım var Başarılı bir öğrenci miydiniz? Fena değildim. Belli derslerde çok başarılıydım. Belli derslerde de geçecek kadar not alırdım. Hiçbir zaman okul birincisi, ya da sınıf birincisi olmayı önemsemedim. Hırslı bir insan olmadığınızı söylemeyeceksiniz değil mi? Kontrol edilebilir, makul, ulaşılabilir hedeflere yönelik hırslarım var. Neye hırs yaptığınız çok önemli. Kendinize anlamsız bir hedef koyduysanız, bu sadece yıpratır. Söz hazır hedeflere gelmişken, siyasete de girsek diyorum… Ben siyasetin dışında değilim. Tam tersine içindeyim. Ama siyasi parti siyasetinde değilim. Çünkü bugün siyasi partilerin hiç birinin yeterli ve verimli çalıştığını düşünmüyorum. Halkın gerçek ihtiyaçlarını, kendi hedefleri şeklinde koymadıklarını görüyorum. Ama ben CHP’liyim ve bunu da hiçbir zaman gizlemedim. Atadan, dededen de CHP’li olduğum için, bu adeta benim üzerimde bir marka. Buna rağmen girdiğim her seçimde, her kesimden destek aldım. Tek destek almadıklarım; Anayasa’nın ilk üç maddesi ile problemi olanlar oldu. Bu siyaset için de geçerli.. Bana gurur verir Adınız Cumhurbaşkanlığı adaylığı için de geçiyor.. Böyle bir yakıştırma bana ancak gurur verir. Bunun ötesinde spekülatif bir açıklama yapmanın da bir anlamı yok. Zaman ne getirir, ne götürür? Hangi kapıları açar? Millet beni nerede görmek ister? Bunları hep zaman içinde göreceğiz. Ama size çok net olarak söyleyebileceğim bir şey var: Bir balıkçı kasabasına gidip, günlerimi sükûnet içinde balık avlayarak geçirmeye hiç niyetim yok. Genç yaşta çok önemli mevkilere geldiniz. İşin bir de şöhret boyutu var. Nasıl etkilemiş olabilir sizi? Doğru. Genç yaşta ünlü oldum. Ama ünlü olmak için ünlü olmadım. Zor bir dönemde yaşıyoruz. Büyük çoğunluğun konuşmadığı bir dönem bu dönem. Herkes pozisyon kolluyor. Suskun ve sessizce dengeler kollanıyor. Ben de denge kollamaktan hoşlanmayan, zaten denge de bilmeyen biriyim. Tarihin bu zor sürecinde, doğru bildiğini söyleyenin, sözünün gereğini yapanın fark yaratacağını düşünüyorum. Baskı dönemlerinde konuşan insan sayısı azaldıkça, ister istemez o az sayıda insan içinde öne çıkıyorsunuz. Adım adım hedef Dekanlık, Ankara Barosu, Türkiye Barolar Birliği Başkanlığı. Bunlar tesadüf değil öyleyse… Hayır değil. Hedefti bunlar. Adım adım hedefti her biri. Benim, bulunduğum yerde hep en iyisini yapmak oldu hedefim. ‘Ben bu kızla kesin evlenirim’ dedim… Birgül Hanım’a ne zaman aşık oldunuz? Onu ilk gördüğümde aklımdan geçen; “Ben bu kızla evlenirim” oldu. Nerede gördünüz ilk defa? Biz Birgül’le üniversitede, okulun ilk günü tanıştık. Ankara Hukuk 1B’sınıfındaydık ikimiz de. Şimdi ben orada ders veriyorum. Romantik bir hikayeye benziyor… Peki öncesinde çapkın bir delikanlı mıydınız? Hayır. Hiç çapkın biri olmadım. Nasıl olabilirdim ki zaten… Çok çekingendim. Okulun ilk üç yılında hemen hemen derste hiç konuşmadım. Hiç unutmam, sınıfın boş olduğu bir günde konuştum ilk defa. Toplasanız 10-15 kişiydik sınıfta. O gün bir konuştum, pir konuştum. Hâlâ susmadım. Evlilik teklifini de geciktirmediniz her halde? Ben evlenme teklif etmedim.. Birgül Hanım mı etti? O da etmedi. Kendi kendine gelişti. Çok iyi arkadaş, yoldaş olduk. Dertleri birlikte sırtladık. O yaştaki çocukların bugün asla yaşamayacağı bir sürü zorlukla karşılaştık. Birgül’ün ailesi Bursa’daydı. Ankara’da yurtta kalıyordu. Cep telefonu yok o yıllarda. Yurdu ararsınız, ankesörlü telefon açılır. Cevap veren; “Yok” der ve meşgul olmasın diye tak kapatır. Ankesörlü telefondan konuşabilmek için randevulaşırsınız. Eski Türk filmleri tadında sanki… Yurdun önünde beklemesi var… Tam önünde bekleyemezsiniz, çünkü yasaktır. Azıcık kenarda beklersiniz. Orada bir ağaç vardır, o ağacın arkasında durursunuz. Hâlâ orada o ağaç. Ne anılarımız vardır o ağaçla. Eşim benden daha iyi avukattır…” Üniversite biter bitmez de evlendiniz öyleyse… 29 Haziran 1991’de evlendik. Ben akademisyen olunca, Birgül’e de teklif geldi. “Aynı fakültede karı-koca birlikte çalışması doğru değil. Bu bizi rakip yapabilir” diyerek o akademisyenliği seçmedi. Avukatlık yapmak istedi. Bence de doğru yaptı. Çok başarılı bir avukat oldu. Büyük kızım avukat olacak Kızlarla ilişkileriniz nasıl? Kaprisli… Kim yapıyor kaprisleri? Karşılıklı. Baba-kız arası çok ciddi kaprislerimiz var birbirimize. Ama ben hayatta hiç kimsenin kaprisini çekemem. Sitem de çekemem. Bu konuda acayip tepkiliyimdir. Buna rağmen özellikle küçük kızım yapar kapris. Ben de genellikle kaprisine kaprisle cevap veririm. Bazen de alttan alırım. Aile geleneği bozulmamış bu arada. Büyük kızınız da hukuk okuyor.. Bu yıl üçüncü sınıfta. Çok da başarılı. Tek problemimiz, İstanbul’da okuduğu için evden uzak olması. Yurtta kalıyor Begüm. Bu duruma alışmak hayli zaman aldı. Ben altı ay odasına giremedim. Sonra bir gün baktım annesi odasında onun çalışma masasına yerleşmiş. Ertesi gün baktım ufaklık ablasının gardrobunun içinde… Beğendiği eşyaları kendisine alıyor. Ben odaya giremiyorum, bunlar anne-kız odayı ele geçirmişler! Hemen aradım söyledim Begüm’e. İspiyonladınız yani.. Tabii ki. O konularda hiç güvenilir değilimdir. Begüm’e birisi bir şey yaparsa hemen söylerim. Ece’ye yaparlarsa da söylerim. ikisini de birbirine gammazlarım. Böylece kimse haksızlığa uğramamış olur. Evde reis olacaksın diye büyütülmüş bir erkek var Evdeki Metin’le, işteki Metin farklı mı birbirinden? Evde ev hâli. Pederşahi falan bir durum yok ama. Mesela evde reis yok. Evin reisi olacaksın diye büyütülmüş bir erkek var. O da ben. Ama o erkek, neredeyse çocukluktan itibaren evin hanımı ile birlikte büyüdüğü için burada reis meis yok. Evdeki Metin’le işteki Metin arasında fark var mı, yok mu, onu tam olarak cevaplayamasam da, evdeki Metin’deki değişimi net olarak söyleyebilirim. Eskiden evde her şeye yetişen bir Metin vardı. Şimdi evde her şeye yetişmeye çalışan bir Metin var. Sıkı da bir koleksiyoner ama evdeki Metin. Kaç yıldır tespih topluyorsunuz? Çok uzun yıllardan beri. Ciddi bir koleksiyon oldu gerçekten de. Çok eski tespihlerim var. Bir tespihi almak için yıllarca gidip geldiğim olmuştur. Ama onlar için hâlâ bir camekân yaptıramadım. Bakmayın böyle sehpada durduğuna. Bir daire alır buradaki tespihler. Benim için anne anneannem, baba da dedemdir… Anneniz sizi doğuruken ölüyor ve siz bunu 10 yaşında öğreniyorsunuz. Travma etkisi oldu mu? Olmaması için çok uğraştılar, ama olmuştur mutlaka. Düşünsenize, 6-7 yaşlarındasınız. Artık bilinciniz oturmaya başlıyor ve bir evin tek evlâdının kaybının yaşandığı bir evde büyüyorsunuz. Ama hâlâ dedeniz Turhan Feyzioğlu’nu baba, anneanneniz Leyla Hanımı da anne diye anıyorsunuz.. Benim için anne anneannem, baba da dedemdir. Sadece karşımdaki insan bu jargonun dışındaysa, anlatırken kendimi çok zorlayarak baba yerine dede derim. Ama o sırada beni bir makineye bağlasalar, nabzım “yalan söylüyor” diye atar. Haylaz bir çocuk muydunuz? Haylazdan da öte tam bir sokak çocuğuydum. Evimizin arkasındaki inşaattan kalas çalıp kulübe yapardık. Kulübeyi boyamak için de boyacıdan boya çalardık. Yakalandık kaç kere. Çok dayak yedim. Turhan Feyzioğlu kimdir? 1922 yılında Kayseri’de dünyaya gözlerini açtı, 24 Mart 1988’de Ankara’da hayata veda etti. İ.Ü. Hukuk Fakültesi’ni bitirdikten sonra İngiltere’de doktora yaptı. 1957’de CHP’den Sivas Milletvekili olarak TBMM’ye girdi. 2. Gürsel Kabinesi’nde bakanlık ve Başbakan Yardımcılığı yaptı. CHP, “ortanın solu” sloganını benimseyince partisinden ayrılarak arkadaşlarıyla Güven Partisi’ni kurdu. Sonradan, Cumhuriyetçi Parti ile Güven Partisi’ni birleştirerek CGP’nin başına geçti ve 12 Eylül 1980 Darbesi’ne kadar bu partinin genel başkanlığını yürüttü. sözcü