Türk sinemasının örnek bir aktörünü kaybettiğimiz hafta, dünya da büyük bir oyun yazarını uğurladı. Arkasından yazılan çoğu yazıda, “Who’s Afraid of Virginia Woolf? / Kim Korkar Hain Kurttan?” oyunuyla tanındığından söz ediliyor. Oysa biz, 88 yaşında ölen Albee’yi önce “The Zoo Story / Hayvanat Bahçesi”nin kitabı ile tanımıştık.Jerry adlı karakter oyunun hemen başında, bir bankta oturmuş kitap okuyan Peter’e yaklaşarak “Hayvanat bahçesine gittim,” der. “Hayvanat bahçesine gittim dedim, beyim, hayvanat bahçesine gittim!” 1959’da, “The Zoo Story” Berlin’de (“Die Zoo-Geschichte”), Samuel Beckett’in “Krapp’s Last Tape / Krapp’ın Son Bandı”i ile birlikte sahnelendiğinde adını duyurmuştu. Israrcı, meraklı bir yabancının bir Central Park bankında kitap okuyan bir yabancıyı gittikçe daha fazla taciz etmesini anlatan tek perdelik oyun, Eisenhower dönemi rehavetini hedef alıyordu. “Hayvanat Bahçesi” Berlin’de beğeniyle karşılansa da New York’ta uzun süre geri çevrildi. Sonunda Actors Studio, tek performans olarak oyunu sahnelemeyi kabul etti. Seyirciler arasında yer alan Norman Mailer, “Gördüğüm en iyi tek perdelik oyun,” diyecekti. Belki TRT Radyo Tiyatrosu’ndan hatırlarsınız. Peter’ı Erol Keskin, Jerry’yi Metin Serezli oynamıştı. A.B.D.’de ise Albee, yeni, alışılmadık bir tarzı benimseyen yazar olarak isim yaptı. “Seyircinin tiyatrodan koşarak çıkmasını istiyorum,” diyordu, “ama geri dönüp oyunu bir daha izlesinler.” Tiyatro seyircilerinin onları rahatsız eden durumlar ve fikirlerle karşı karşıya gelmesini istiyordu. Daha sonraki üç tek perdelik oyunu: “The Sandbox”, “The American Dream / Amerikan Rüyası” ve “The Death of Bessie Smith” de Broadway dışında başarıyla sahnelendi.13 Ekim 1962’de Broadway’de Billy Rose tiyatrosunda sahneye konan “Kim Korkar Hain Kurttan?”ı ise, bundan bir yıl sonra Kenter Tiyatrosu’nda izlediğimi hatırlıyorum. Yaşlı ve genç çifti Yıldız Kenter, Müşfik Kenter, Bülent Koral ve Gülsüm Kamu oynuyordu. Ama bu oyunu meşhur kılan, yazarını da şöhrete taşıyan, oyunun kendisinden çok başrollerinde Elizabeth Taylor (Martha) ve Richard Burton (George) ile George Segal (Nick) ve Sandy Dennis’in (Honey) oynadıkları, 1966 yapımı Mike Nichols filmidir. “Who’s Afraid of Virginia Woolf” En İyi Film ve Yönetmen dahil, on üç dalda Oscar adayı olmuştu. Dört oyuncu da aday listesindeydi ama ödülleri Elizabeth Taylor ile (ikinci Oscar’ı) Sandy Dennis aldı. Diğer büyük ödüller “A Man for All Seasons”a gitti.Edward Albee eleştirmenlerin bazen övgüsünü kazansa, bazen oyunları yerin dibine batırılsa, hatta Avrupa’da kendi ülkesinden fazla ilgi görse de, bir dönem A.B.D.’nin en iyi oyun yazarıydı. “Seascape / Deniz Manzarası” (1975), “A Delicate Balance / Kılpayı” (1966) ve “Three Tall Women / Üç Uzun Kadın” (1991) adlı oyunlarıyla üç kez Pulitzer ödülüne layık bulundu. Meslek hayatı Eugene O’Neill’in ölümünün ardından, Arthur Miller ile Tennessee Williams’ın en tanınmış oyunlarının çoğu sahnelendikten sonra başlamıştı. Amerikan dramının onlardan sonraki başlıca adı oldu. Devraldığı meşaleyi Tony Kushner ve “Angels in America” çağı, August Wilson ile onun Pittsburgh çevrimine, 21’inci yüzyıla taşıdı.Kaynak: Birgun.net