BBC araştırmacı gazetecilik programı Panorama'nın ekibi, Türkiye'deki Suriyeli mülteci çocukların İngiltere'de satılan tekstil ürünlerinin üretiminde çalıştıklarını ortaya çıkardı. Türkiye'deki tedarikçi fabrikalarda gizli çekimler yapan Panorama ekibi, Marks and Spencer ve internet satış mağazası Asos tarafından satılan kıyafetlerin üretiminde çocukların çalıştırıldığını tespit etti. Ayrıca, mültecilerin Zara ve Mango'nun kot pantalon üretiminde de kayıt dışı olarak çalıştırıldığı belirlendi. Mültecilerin taşlama işlemi için kotların üzerinde tehlikeli kimyasalar uyguladıkları ancak bunu yaparken herhangi bir maske takmadıkları görüldü. Mango ve Zara için kot pantolon üretimi yapan atölyede çalışan çocuk işçiler Mango, bu fabrikanın kendi bilgisi dışında taşeron olarak çalıştırıldığını açıkladı. Şirket daha sonra kendisinin yaptığı incelemede herhangi bir Suriyeli işçi bulunmadığını ve "bazı kişisel güvenlik önlemleri hariç koşulların iyi olduğunu" söyledi. Zara'nın ortağı Inditex de fabrika denetimlerinin "koşulların takip edilmesi ve iyileştirilmesinin çok etkili bir yolu" olduğunu ifade etti. Şirket, Haziran ayında yaptığı denetimde ciddi ihlâller tespit ettiğini ve fabrikaya gerekli iyileştirmeleri yapması için Aralık ayına kadar süre verdiğini belirtti. "PAÇAVRA GİBİ ALIP BİR KENARA ATIYORLAR" Panorama'ya konuşan bir mülteci, fabrikada kötü muameleye maruz kaldıklarını söyledi ve "Suriyeli birine bir şey olursa, paçavra gibi alıp bir kenara atıyorlar" dedi. Çocuk işçilerin en genci 15 yaşında ve günde 12 saat çalışıyor; Kıyafetlerin İngiltere'ye sevkiyatından önce ütüsünü yapıyor. MARKALAR NE DEDİ? Markaların tamamı, tedarik zincirlerini dikkatli bir şekilde takip ettiklerini ve mülteci ya da çocukların suistimal edilmesine izin vermediklerini söyledi. Marks and Spencer, kendi yaptığı araştırmalarda, Türkiye'deki tedarik zincirinde Suriyeli göçmen çalıştırıldığına dair herhangi bir bulguya rastlamadığını açıkladı. Ancak Panorama ekibi, şirketin en büyük fabrikalarından birinde çalışan yedi Suriyeli olduğunu tespit etti. Göçmenlere genellikle saatte 3,75 TL'nin biraz üzerinde bir ücret ödeniyor. Bu rakam, Türkiye'deki asgari ücretin çok altında kalıyor. Marks and Spencer sözcüsü, programın bulgularını "çok ciddi" ve "M&S için kabul edilemez" olarak nitelendirdi. Sözcü, fabrikada çalışan Suriyelilere kalıcı yasal istihdam önereceklerini belirtti. Asos, çocuk işçilerin eğitimlerine devam edebilmeleri için mali yardım yapılacağını ve yetişkin göçmenlerin ise yasal bir iş bulana kadar maaşa bağlanacağını açıkladı. Şirket sözcüsü, "Bu fabrikanın Asos ile hiçbir ilgisi olmamasına karşın bu iyileştirme programlarını uygulamaya başladık" dedi. İngiliz hazır giyim markası Asos için üretilen bir numunenin üzerinde Hazar Tekstil adlı firmanın ismi yer alıyor NEDEN TÜRKİYE: DÜŞÜK ÜCRET, AVRUPA'YA YAKIN Birçok tekstil ürünü, Avrupa'ya yakınlığı ve son dakikada verilen siparişlere alışık olmasından dolayı artık Türkiye'de üretiliyor. Bu da perakende şirketlerinin yeni tasarımlarını mağazalarında daha hızlı bir şekilde satışa sunmalarını sağlıyor. Kaynak: Cumhuriyet.com.tr