Kamuoyunda ‘kiralık işçilik tasarısı’ olarak bilinen ve 10 milyon işçiyi kiralık işçi haline getirebileceği belirtilen ‘İş Kanunu ile Türkiye İş Kurumu Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı’nın Meclis komisyonlarında görüşmeleri sürüyor. Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonu bünyesinde oluşturulan 9 kişilik alt komisyon, raporunu tamamlayarak komisyona sundu. Alt komisyonda tasarının bazı maddelerinde değişiklikler yapıldı. Buna göre, geçici iş ilişkisinin kurulamayacağı işyerlerinden olan ‘toplu işçi çıkarılan’ işyerleri de artık işçi kiralayabilecek. Bu işyerleri için daha önce süresiz olarak öngörülen yasak, sekiz ay ile sınırlandırılacak.5 MADDE AYNEN GEÇTİ Urfa Milletvekili Mahmut Kaçar’ın başkanlığında oluşturulan ve 9 milletvekilinden oluşan alt komisyon, 17 ve 18 Şubat’ta; aralarında Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) Türkiye Ofisi, Türk Tabipleri Birliği (TTB), Türkiye Barolar Birliği, DİSK, Türk-İş, Hak-İş ve işveren örgütleri ile çeşitli bakanlıkların da olduğu örgüt ve kurum temsilcileriyle toplantı yaptı ve tarafların görüşlerini aldı. Emek örgütlerinin bu toplantılarda dile getirdiği tüm itirazlara rağmen, tasarının 2, 4, 8, 9 ve 10’uncu maddeleri alt komisyonda aynen kabul edildi. Uzaktan çalışmayı düzenleyen, özel istihdam bürolarına geçici iş kurma yetkisi veren, yasanın suistimali durumunda uygulanacak yaptırımları içeren maddeler, değişikliğe uğramadan geçti.KÜÇÜK İŞYERLERİNE SINIR Alt komisyon görüşmelerinde tasarının bazı maddelerinde teknik birtakım düzeltmelerle yetinilirken, bazı maddelerde ise önemli değişiklikler yapıldı. Bu değişiklikler kısaca şöyle:İşçi kıyımı yapan patron da işçi kiralayabilecek: Tasarının yedinci maddesinde, toplu işçi çıkarılan işyerlerinde, kamu kurum ve kuruluşlarında ve yer altında maden çıkarılan işyerlerinde geçici iş ilişkisi kurulamayacağı, yani işçi kiralanamayacağı belirtiliyordu. Toplu işçi çıkarılan işyerleri, bu yasak kapsamından çıkarıldı. Buna göre işçi kıyımı yapan işyerleri, yalnızca ‘sekiz ay süresince’ geçici iş ilişkisi kuramayacak, bu süre bitince işçi kiralayabilecek.Küçük işyerlerine de sınırlama getiriliyor: Tasarının ilk halinde, kiralık işçilerin toplam işletmenin çalışan sayısının dörtte birini geçemeyeceği ifade ediliyor, ancak 10 veya daha az işçi çalıştırılan işyerleri bundan muaf tutuluyordu. Türkiye’deki işyerlerinin yüzde 85,3’ünü oluşturan bu küçük işyerlerinde 10 işçiye kadar geçici iş ilişkisi kurulabileceği belirtiliyordu. Bu sayı beşle sınırlandırılacak, yani bu işyerleri en fazla beş işçi kiralayabilecek. ‘Esaslı bir neden olmadıkça’ ifadesi çıkarıldı: Tasarının ilk halinde yer alan “Çalışma koşulları açısından işçisiyle emsal iş yapan geçici işçi arasında esaslı bir neden olmadıkça ayrım yapamaz” ifadesi çıkarıldı. Bunun yerine “Geçici işçinin, geçici işçiyi çalıştıran işverenin işyerindeki çalışma süresince temel çalışma koşulları, bu işçilerin aynı işveren tarafından aynı iş için doğrudan istihdamı halinde sağlanacak koşulların altında olamaz” ifadesi eklendi.ÖİB’lerden istenen teminat on kat artırılabilecek: Tasarıda özel istihdam bürolarının geçici iş ilişkisi kurma yetkisi alabilmesi için aranan şartlarda da değişiklik yapıldı. Tasarıda “Geçici iş ilişkisi kurma yetkisi almak üzere kuruma başvurulan tarihte brüt asgari ücret tutarının 200 katına denk gelen miktarda teminat verilmiş olması” şartı getiriliyordu. Bu şart korunurken, ilgili maddeye “Özel istihdam bürosunun; işçi sayısı, iş hacmi, faaliyet alanı ve şube açıp açmaması gibi hususlar değerlendirilerek (b) bendinde öngörülen teminat miktarının on katına kadar çıkarılmasına Bakan yetkilidir” ifadesi de eklendi. Alt komisyonun raporunda bu değişikliğin “işçileri korumak ve özel istihdam bürolarının faaliyetlerini mevzuata uygun yürütmelerini sağlamak” amacıyla yapıldığı belirtildi.***‘Ülkenin önceliği kiralık işçilik değil’Türk-İş Genel Başkanı Ergün Atalay, “Ülkenin başında yeteri kadar sıkıntı var zaten. Ülkemizin önceliği kıdem tazminatı ve kiralık işçilikle ilgili düzenleme yapılması değil. Bunu isteyenler görüşlerini tekrar gözden geçirsinler” dedi. CHP Genel Başkan Yardımcısı Veli Ağbaba ve beraberinde heyeti kabul eden Atalay, “Esnek çalışma maalesef ülkemizin başında taşeron işçilikten daha beter sorun olacak” diye konuştu. Tarımda çalışan, ev temizliğine ve hasta bakımına giden kadınlar ve askerden dönen gençlerle ilgili düzenleme yapılabileceğini savunan Atalay, “Ama esnek çalışmayı, çalışma hayatının tamamına yaymak bu ülkeye yakışmıyor” ifadesini kullandı. CHP’li Ağbaba ise şunları kaydetti: “Esnek çalışan uygulamasıyla işçilerin köle pazarında olduğu gibi alınıp satılması söz konusu olacak ki, bu durum insan onuruna yakışan bir uygulama değil. Avrupa’nın hatalarını görüp vazgeçtiği bu sistemin Türkiye’de uygulanmasını yanlış buluyoruz.”***Metal işçileri kölelik yasalarına karşı ayaktaBirleşik Metal-İş Sendikası’na üye işçiler, dün İzmir’de yürüyüş gerçekleştirerek “Kıdem tazminatımıza dokundurmayacağız, kiralık işçi bürolarını kabul etmeyeceğiz” dedi. Çiğli Organize Sanayi Bölgesi’nde yapılan yürüyüşe, ZL Lenförder, Schneider, Senkromeç, Totomak, Delphi, Şenkaya gibi fabrikalardan işçiler katıldı. Organize Sanayi Bölgesi yönetim binasına yürüyen işçiler, “Kıdem tazminatının gaspına, kiralık işçiliğe karşı genel grev genel direniş” pankartı açtı. Yürüyüşün ardından işçilere seslenen Birleşik Metal-İş Genel Başkanı Adnan Serdaroğlu, “Kiralık işçi tasarısı düzenli istihdamın sonu demektir. Emeklilik, yıllık izin, kıdem tazminatı gibi hakların elden alınması demektir. İşçilerin en temel haklarından olan sendikalaşma, toplusözleşme ve grev hakkının kullanılması da hayal olacaktır” dedi. Kaynak: Birgun.net