Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü bilgilerine göre, 4857 sayılı İş Kanunun 30. maddesi uyarınca işverenlerin 50 ya da daha yüksek sayıda işçi çalıştırmaları durumunda, özel sektörün yüzde 3, kamu kurumlarının ise yüzde 4 engelli istihdam etmesi gerekiyor. Çalışan sayısının fazla olmasına rağmen engelli işçi çalıştırma yükümlülüğünü yerine getirmeyen iş yerlerinde ise Türkiye İş Kurumu tarafından yapılan denetimlerde, uyarılar ve idari para cezaları uygulanıyor. Bu kapsamda, Doğu Anadolu Bölgesi'ndeki illerde faaliyet gösteren iş yerlerinde 2013 yılı Ocak ayından itibaren denetim yapan Türkiye İş Kurumu, 8 aylık dönemde engelli işçi çalıştırmadığını saptadığı biri kamuya ait 6 iş yerine 145 bin 50 lira para cezası uyguladı. Kurum, çok sayıdaki iş yerine de gerekli uyarılarda bulunarak bir sonraki denetime kadar engelli çalıştırma yükümlülüğünü yerine getirmelerini istedi. Konuyla ilgili değerlendirmede bulunan Van Bedensel Engelliler Derneği Başkanı Abidin Kasapoğlu, geçmiş yıllarda usulsüz yollarla alınan özürlü raporlarından dolayı kamudaki özürlü kadroların tamamen dolduğunu öne sürerek, bu durumun düzeltilmesi gerektiğini söyledi. Sahte raporlarla işe alınan kişilerin çıkarılmaları gibi bir taleplerinin olmadığını ancak özürlü kadrolarının da amacına uygun kullanılması gerektiğini vurgulayan Kasapoğlu, şöyle konuştu: "Devlet özürlü maaşı verdiği halde üyelerimiz çalışarak emeklerinin karşılığını almak istiyorlar. Biz uyduruk raporlarla insanların işe alınmasını istemiyoruz. Ayrıca, gittiğimiz bazı iş yerlerinde işveren, 'ben bu özürlüyü alamam engelli olduğu çok belli oluyor. Burda çalıştıramam' diyor. Böylelikle özürlü vatandaşımızı işe almadığı gibi bir de moralini bozuyor. Bazıları ise 'maaşını vereyim işe gelmesin' diyor. Özürlü kardeşlerimiz de bunu kabul etmiyor. Alın terleriyle kazanıp ailelerini geçindirmek istiyorlar. Ama işverenler engellileri işe almadıkları gibi onları aşağılıyorlar." Engelli insanların birçoğunun sporda büyük başarı elde ettiğini anlatan Kasapoğlu, bu kişilere sahip çıkılması durumunda başarılı olmak için ellerinden gelenin en iyisini yaptıklarını ifade etti. "Cezalardan elde edilen gelirle meslek edindirme kursu açılsın" Altı Nokta Körler Derneği Başkanı Şehabettin Kayhan ise işverenin gerekli yükümlülüklerini yerine getirmediği için engelli vatandaşların büyük mağduriyet yaşadığını bildirerek, bu tür iş yerlerine kesilen cezalardan elde edilen gelirle İŞKUR tarafından engellilere yönelik meslek edindirme kurslarının açılması gerektiğine dikkati çekti. Bu kursların engelli vatandaşların eksik kalan eğitimlerini tamamlamaları açısından son derece önemli olduğunu vurgulayan Kayhan, işverenlerin bu konuda duyarlı davranarak engelli vatandaşların istihdamına daha çok özen göstermeleri gerektiğini dile getirdi. Kayhan, iş imkanı sağlanan engellilerin aynı zamanda topluma da kazandırılacağını belirterek, "Bu nedenle gereken duyarlılığın gösterilmesini bekliyoruz. Bizim işverenlere çağrımız cezai uygulamalara maruz kalmadan çalıştırmaları gereken engellileri işe almaları yönündedir. Bizler de onları örnek iş adamı olarak göstermeliyiz" diye konuştu. "İşveren verilen cezaya razı" Van İşitme Engelliler Derneği Başkanı Filiz Yörükoğlu ise engelli istihdamında en büyük sorunun önyargılar olduğuna işaret ederek, işverenlerin birçoğunun, engellilerin yeteri kadar verimli olamayacğı düşüncesi taşıdığını kaydetti. Yapılan bilimsel araştırmalarda engellilerin kendilerine uygun işlerde çalıştırılmaları durumunda diğer çalışanlara oranla daha verimli, titiz ve çok çalıştıklarının kanıtlandığını anlatan Yörükoğlu, şöyle dedi: "Van'da ve bölgede engelli çalıştırmayan iş yerlerine ve kamu kurumlarına verilen idari para cezalarını yeterli bulmuyoruz. İşverenler engelli çalıştırmaktansa verilen cezaları ödemeye razı oluyor. Bu nedenle verilen cezaların daha caydırıcı olmasını bekliyoruz. Sokaklarda dolaşamayan, otobüslere binemeyen ve toplumun dışında yaşamak zorunda bırakılan engellilerin erişim problemlerini çözmeden istihdam sorununu çözmek zor görünüyor. İşe yerleştirilen engellilerin de yaşadıkları en büyük sorun, önyargılar, acıyan gözlerle bakılması ya da alçaltıcı ifadelerin kullanılmasıdır. Engellilerin hayata dahil edilmesi için iş gücüne dahil edilmeleri şarttır."