ZEYNEP ORAL Ragıp Zarakolu’nun, hapisten çıkarken çekilen bu fotoğrafı “ileri demokrasimizin” bir nişanesi olarak gelecek kuşakların ders kitaplarına konulabilir. “İçeride Yatan ve Yatacak Olan Aydınlara Öğütler” başlıklı bu derste, aydın kişilerin hapiste okumaktan, öğrenmekten geri kalmayacağı, dolayısıyla hapse hazırlıklı gitmeleri gerektiği vurgulanabilir. Yazar, çevirmen, bilim insanı, yayıncı, şair, hiç fark etmez… Örnek fotoğrafta görüldüğü gibi, ülkemizin ileri gelen yayıncı ve yazarlarından Zarakolu, Kandıra F Tipi Cezaevi’nden çıkarken içerde okuduğu, üzerinde çalıştığı kitapları, dünyanın dört bir yanından kendisine yollanan, destek mektuplarını, her gün gazete ve dergilerden kestiği kupürleri, dosyaladığı belgeleri hapisten dışarı taşıyabilmek için sandık ya da bavul tedarik edilemediğinden işte böyle market arabasıyla taşımak zorunda kaldı… Niye içeri alındığını, nice salıverildiğini açıklayamadığımız nice aydından biri o. Son hapishane ziyaretimizde, “Kendimi zaman tünelinde hissediyorum.. Türkiye’de her şey yeniden yeniden yaşanıyor. Kimi zaman dışarıda olmak içeride olmaktan daha zor…” demişti. Şimdi Zarakolu’nun serbest bırakılmasına sevinirken, hâlâ düşüncelerinden ve söylediklerinden, yazdıklarından dolayı aydınların, bilim insanlarının, gazetecilerin hapiste tutulması, “dışarıda olmayı” her zamankinden daha da zorlaştırıyor.