Gençlerin evlenme ve konut sahibi olmalarına katkı sağlanması amacıyla Çeyiz Hesabı ve Konut Hesabı olmak üzere 2 önemli düzenleme yapıldı. Çeyiz hesabının ödeme planları, devlet katkısının hak ediş sürelerinin tespiti ve birikim yapılan sürelerle ilgili ödeme planları devlet katkısı oranının ve azami tutarının farklılaştırılması, hesapların denetimi ve uygulamaya yönelik diğer hususlar ise Çeyiz Hesabı ve Devlet Katkısına Dair Yönetmelik ile düzenlendi. Çeyiz Hesabı ve Devlet Katkısına Dair Yönetmelik 16.04.2016 itibariyle yürürlüğe girdi. Bazı bankaların çeyiz hesabı tanıtımları da başladı. *** Çeyiz hesabının nasıl açılacak? Türk vatandaşları ve çıkma izni almak suretiyle Türk vatandaşlığını kaybeden kişiler bankalarda çeyiz hesabı açabilirler. Çeyiz hesabı açma için bir yerde çalışan olma zorunluluğu yoktur. Her anne-baba küçük çocukları için dahi bu hesabı açabilir. 18 yaşından küçükler için veli ve vasisi tarafından çeyiz hesabı açılabiliyor. Katılımcı birden fazla çeyiz hesabı açamıyor. Sadece tek bir hesap bankada hesap açılabiliyor. Çeyiz hesabı bankalar arasında taşınamayacak. Çeyiz hesabı olarak ortak hesap açılması mümkün değildir. Çeyiz hesabı, bankaların yurtiçi şubelerinde Türk Lirası cinsinden mevduat hesabı veya katılım fonu olarak açılabiliyor. Yani döviz cinsinden çeyiz hesabı açılamıyor. Katılımcı, çeyiz hesabının açılış tarihinde, bir defaya mahsus olmak üzere, hesabına 1.000 TL'lik üst sınırı aşan bir tutar yatırabilir. Bu tutar, 15 bin TL'yi geçemiyor. *** Ödemeler 3 defadan fazla aksatılmamalı Çeyiz hesabında ödemeler düzenli ödeme şeklinde yapılmalıdır. Düzenli aylık ödemelere ilişkin alt sınır 100 TL, üst sınır 1.000 TL'dir. Ödemelerin üç aylık ödeme planına göre yapılması durumunda aylık ve üst sınırların üç katı geçerli olacak. Aşağıda sayılan hususların herhangi birinin ihlal edilmesi durumunda banka hesabı çeyiz hesabı statüsünden çıkarılacaktır ve hesaba devlet katkısı ödenmeyecek. a) Aylık ödeme planı seçilmesi halinde bir dönem içinde üç defadan fazla düzenli ödemesi aksatılamayacak. b) Katılımcı üç aylık ödeme planını seçmesi halinde bir dönem içerisinde bir defadan fazla düzenli ödemeyi aksatamayacak. c) Bir dönem içerisinde çeyiz hesabından en fazla iki defa çekim hakkı tanınır. Çekim hakkının kullanılması halinde çeyiz hesabında kalan bakiyenin, çeyiz hesabını açılış tarihinden itibaren yatırılması gereken asgari tutarlar toplamından az olmaması gerekecek. Devlet katkısı, bakanlık bütçesine bu amaçla konulan ödenekten karşılanır ve hak sahibine çeyiz hesabının bulunduğu banka aracılığıyla ödenecek. *** 27 Yaş önemli? Katılımcının devlet katkısında hak kazanabilmesi için; - Evlilik tarihinden önce asgari üç yıl boyunca hesaba düzenli ödeme yapması, - 27 yaşını doldurmadan ilk evliliğini yapması, - Çeyiz Hesabına İlişkin Ödeme Planı başlığı altında düzenlenen şartların ihlal edilmemesi gerekmektedir. Devlet katkısının hesaplanmasında, evlilik tarihindeki birikim esas alınır. Devlet katkısı ödemesi evlilik tarihindeki birikim tutarının yüzde 20 sini ve azami 5.000 TL Türk Lirasını geçemeyecek. En fazla 5 bin TL katkı var? Devlet katkısı katılımcı tarafından çeyiz hesabına yapılan düzenli ödeme sürelerine göre aşağıdaki şekilde hesaplanacak; - Devlet katkısı, düzenli ödeme süresi 36 ile 47 ay olanlar için hesaptaki birikim tutarının yüzde 10'udur. Ancak ödenecek tutar 4.000 TL'yi geçemeyecek. - Devlet katkısı, düzenli ödeme süresi 48 ile 59 ay olanlar için hesaptaki birikim tutarının yüzde 15'idir. Ancak ödenecek tutar 4.500 TL'yi geçemeyecek. - Devlet katkısı, düzenli ödeme süresi 60 ile üzeri olanlar için hesaptaki birikim tutarının yüzde 20'sidir. Ancak ödenecek tutar 5.000 TL'yi geçemeyecek. İbrahim IŞIKLI / SOSYAL GÜVENLİK VE İŞ Dünya Gazetesi