ÖMÜR ŞAHİN KEYİF/WASHINGTON @omursahinKolombiya, hükümet ve Kolombiya Devrimci Silahlı Güçleri (FARC) arasındaki barış anlaşmasına ‘hayır’ dedi. 50 yıldan fazla süredir devam eden çatışmaları bitirecek olan anlaşmanın reddi ‘tarihi bir fırsatın kaçırılması’ olarak yorumlanıyor. Peki bu ret savaşa davet anlamına mı geliyor? Süreç bundan sonra nasıl şekillenecek? Kolombiyalı Tarihçi Teo Ballvé’ye sorduk. Ballvé, ABD'de bulunan Colgate Üniversitesi’nde barış ve çatışma süreçleri üzerine çalışıyor. Referanduma giden süreç boyunca sağ, barış anlaşmasına karşı bir kampanya örgütledi. Bu kampanyanın ekseni 50 yıllık çatışmanın yarattığı milliyetçi, şovenist ortama oturdu. Devlet Eski Başkanı Álvaro Uribe’nin başını çektiği kampanyanın popüler söylemlerinden birinin anlaşmanın FARC üyelerine cezasızlık sağlayacak olmasıydı. Bu söylem işe yaramış görünüyor. Teo Ballvé’ye göre, sonuç halkın ülkede bir iç savaş istediği anlamına gelmiyor. Kolombiyalıların oyunun rengi, bundan daha derin bir anlama sahip: “Bu sonuç halkın savaş istediğine dair bir işaret olmaktan çok, 50 yıllık bir çatışmanın bıraktığı derin yaranın işareti. Bu aynı zamanda radikal sağın sistematik olarak yaptığı korku tellallığı ve dezenformasyon kampanyalarının bir sonucu.”Ballvé, Latin Amerika’da yükselen sağın referanduma doğrudan etkisi olmasa da seçim sonucunun hakim politik atmosferle örtüştüğünün altını çiziyor.Durum kırılganPeki şimdi ne olacak? Her iki taraf da referandum hiç olmamış gibi görüşmelere devam edebilir mi? “Şu anda durum çok kırılgan ve belirsiz” diyor Kolombiyalı Tarihçi: “Eğer mantıklı bir plan, yol haritası ve program oluşturulabilirse görüşmeler yeniden başlayabilir.”Üçlü görüşmeReferandumun yakın zamanda yenilenmeyeceğini belirten Ballvé, Kolombiya’nın önündeki seçeneklerden birinin “anlaşmanın tartışılıp Kongre’de ve Anayasa Mahkemesi’nde yumuşatılması” olabileceğini belirtiyor. Diğer bir seçenek ise görüşmelerin üç taraflı olarak yeniden başlaması. “Görüşmeler bundan böyle defakto olarak üçlü şekilde yürütülecek” diyor. “FARC, merkezde duran hükümet ve aşırı sağcı muhalefet” diye saydığı tarafların bu olası görüşmelerinden ise pek umudu yok. Çünkü diyor, “FARC ve sağın anlaşmanın kilit noktalarıyla ilgili, üzerinde uzlaşma sağlanması mümkün olmayan farklılıkları var.”*****Yeniden diyalogKolombiya’da FARC ile hükümet arasındaki anlaşmanın halk tarafından reddedilmesinin ardından Devlet Başkanı Juan Manuel Santos, muhalefetle yeni bir ulusal diyalog başlatılacağını açıkladı. Santos, televizyondan yayınlanan konuşmasında, hükümet adına barış görüşmelerini yürüten eski Devlet Başkanı Yardımcısı Humberto de la Calle’den bir an önce müzakerelere başlamasını istediğini bildirdi. Muhalefetle yapılacak görüşmelerde, FARC ile varılan ancak referandumda reddedilen anlaşmaya dair endişeleri giderecek her konunun ele alınmasını istediğini belirten Santos, özellikle anlaşmaya karşı çıkan eski Devlet Başkanı Alvaro Uribe’nin öncelik ettiği “hayır” taraftarlarıyla ulusal bir uzlaşı arayacaklarını söyledi.Kaynak: Birgun.net