The New York Times (ABD): Erdoğan ve Putin’in Suriye konusunda yaşanan anlaşmazlığı yeniden ele alması bekleniyor. İki lider de gergin ilişkilerin onları izole bir hale getirmediğini gösterme gayreti içinde. - The Guardian (İngiltere): Erdoğan, Avrupa Birliği (AB) ve ABD’nin darbe girişiminden sonraki tutumlarını sertçe eleştiriyor. - BBC (İngiltere): Putin, Rusya’nın Türkiye ile ekonomik ve diğer konulardaki işbirliğini yeniden kurmak için hazır olduğunu söyledi. - Komsomolskaya Pravda (Rusya): Türkiye basit bir ortak veya müttefik değil. Bu yüzden Ankara ve Erdoğan ile bir ilişkigeliştirebilmek için bu ilişkinin nereye gideceğine ilişkin kapsamlı bir analiz yapmalıyız. Rus sınırları yakınında Ankara’yı istikrarlı ve güvenli bölge yaratmak için çekmeliyiz. - Moskovsky Komsomolets (Rusya): Türkiye boru hattının inşa edilmesi konusunda görece bağımsız hareket ederken, Bulgaristan kesinlikle Brüksel’in işaretiyle hareket ediyor. Türk Akımı projesi üzerinde görüşme önerisi ‘Büyük Ağabey’ Avrupa Komisyonu tarafından başlatıldı. Bu durumda Rusya pazarlık etme ve projenin maliyetinidüşürme şansına sahip olur. - Süddeutsche Zeitung (Almanya): Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Rusya gezisi, ABD’den uzaklaşmanın bir sembolü gibi. Erdoğan, Putin ziyaretiyle Washington’a yönelik agresif mesajlarını gönderiyor. Darbe girişiminden önce de Erdoğan dış politika stratejisinde radikal değişiklikere gitmişti. Frankfurter Rundschau: Erdoğan'ın ziyareti, Türkiye'nin Batı'dan uzaklaştığının bir işareti Almanya'nın Frankfurter Rundschau gazetesi, Erdoğan'ın Rusya gezisiyle ilgili olarak "Darbe girişimi sonrasında Erdoğan'ın yurtdışına yaptığı ilk ziyaret aynı zamanda Türkiye'nin Batı'dan uzaklaşmasının bir işareti ve darbe girişimi sonrasında bu zorlu partnere, yakışık almayan bir şekilde davranan Avrupa Birliği'ne de bir uyarı niteliği taşıyor" yorumunda bulundu. Almanya'nın Frankfurter Allgemeine Zeitung gazetesi ise 'NATO ve Avrupa Birliği'nde bazılarının bu yakınlaşmayı endişeyle izlediğini ifade ederek, "Zira ikilinin birlik olup Batı'ya karşı olacaklarından çekiniliyor. İnsanın kendi kendini korkutmasına gerek yok. Öncelikle NATO'nun da geçen sonbahardaki gelişmeler karşısında alarma geçtiğini, olayın askeri açıdan çığırından çıkma ihtimalinin yüksek olduğunu ve krizin kesinlikle üstesinden gelinmesi gerektiğini hatırlamak lazım" dedi. İsviçre'de yayınlanan Neue Zürcher Zietung gazetesi ise yeniden yakınlaşmaya başlayan Türkiye ve Rusya hakkında şu yorumda bulundu: ""Türkiye'yi gücendirerek Erdoğan'ı Rusların kollarına atmak Avrupa'nın çıkarına olamaz. Putin ve Erdoğan'ın Batı'ya karşı bir ittifak içine girebileceği yönünde spekülasyonlar dolaşmaya başladı bile. İki komşu arasındaki derin güvensizliğin hala aşılamamış olması ve Suriye politikaları konusundaki görüş ayrılıkları nedeniyle bu korku her ne kadar abartılı da olsa, iki otokrat arasındaki kardeşliği aktif bir şekilde teşvik etmek Batı'nın çıkarına değildir. Bu nedenle AB politikacıları Türkiye karşıtı reflekslerini kontrol altında tutmalı." İspanya'nın El Mundo gazetesi de Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Rusya Devlet Başkanı Putin arasında gerçekleştirilen görüşmeye sayfalarında yer verdi. El Mundo, "Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın bu adımları kısaca söylemek gerekirse Avrupa'ya karşı gerçek bir provokasyon" ifadelerine verdiği haberinde, "AB'ye üye 28 ülke, Türkiye ile imzaladıkları mülteci mutabakatı sığınmacı akınının önüne geçmek için Brüksel'in şimdiye kadar alabildiği tek önlem olduğu için kendini elleri kolları bağlı hissediyor. Erdoğan bu gerçekten yararlanıyor" ifadelerini kullandı. Erdoğan-Putin görüşmesi Rusya basınında: Fidan'ın da delegasyonda olması dikkat çekti Rus basını, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'le görüşmesini manşetlerine taşıdı. Kommersant gazetesi, Rus Genelkurmay Başkanı Valeri Gerasimov ile MİT Müsteşarı Hakan Fidan'ın delegasyonda bulunması hakkında 'tarafların en sıkıntılı konularda bile uzlaşmaya hazır olduğunun göstergesi' yorumunu yaptı. Rusya'nın en çok okunan günlük gazetelerinde, Erdoğan'ın St. Petersburg ziyaretine, Putin ile görüşmesindeki açıklamalarına geniş yer verildi, iki ülke ilişkilerinin normalleşmesini destekleyici yorumlar yapıldı. Kommersant gazetesi, Erdoğan-Putin görüşmesini, krize nokta koyan, ikili ilişkilerdeki gerilimi ortadan kaldıran görüşme şeklinde nitelendirdi. Gazetede, Erdoğan-Putin görüşmesinin yaklaşık bir saat 45 dakika sürmesinin liderlerin ilişkilerin normalleşmesinde istekli olduğunu gösterdiği, Rus Genelkurmay Başkanı Valeri Gerasimov ile MİT Müsteşarı Hakan Fidan'ın delegasyonda bulunmasının tarafların en sıkıntılı konularda bile uzlaşmaya hazır olduğunu ortaya koyduğu şeklinde ifadeler yer aldı. Vedomosti gazetesi, "Rusya ve Türkiye yaşananları unuttu" başlığıyla çıktı. Görüşmenin ekonomik açından önemine vurgu yapılan haberlerde, Erdoğan-Putin görüşmesi duygusallığın ötesinde, stratejik ortaklığın yeniden şekillendiği bir görüşme olarak yorumlandı. İzvestiya gazetesi, "Moskova ve Ankara her iki halkın çıkarı için barıştı" başlığını kullandı. Putin ve Erdoğan'ın iki ülkenin tarihindeki üzücü sayfayı geride bıraktığını yazan gazetede, "Liderlerin krizin nedenini anlatırken diplomatik dil kullanması krizin geride kaldığını gösteriyor. Onlar kapattıkları bu konuya bir daha geri dönmeyecek" değerlendirmesi yapıldı. Erdoğan-Putin görüşmesinde beklentilerin karşılandığını yazan Moskovskiy Komsomolets gazetesi, "Rusya ve Türkiye ilişkilerindeki kara sayfa kapandı. Ankara ve Moskova, tüm yaşananları geride bırakarak diyalog için beyaz bir sayfa açmaya hazır" ifadeleri öne çıktı. Komsomolskaya Pravda, Erdoğan-Putin görüşmesini "tarihi bir görüşme" olarak nitelendirdi. Görüşmede bulunan delegasyon üyelerinin ve gazetecilerin tarihi bir olaya tanıklık ettiklerini hissettiğini yazan gazetede, liderlerin basın toplantısından sonra herkesin Moskova ve Ankara arasındaki buzların erdiğine ikna olduğu ifade edildi. Gazetede, Erdoğan ve Putin'e her iki liderin resminin olduğunu tabakta yemek servis edildiğine ilişkin detay da paylaşıldı. Rossiyskaya Gazeta, Putin ve Erdoğan'ın ilişkileri sadece kriz öncesi düzeye getirmeyi değil, bu düzeyden de yükseltmekte kararlı olduklarını yazdı. Buna hiçbir şüphe olmadığını vurgulayan gazete, her iki liderin de sözünün eri olmakla tanındığını hatırlattı. Gazetede, Rusya ve Türkiye arasındaki dostluğun tüm bölgeye barış ve istikrar getireceği yorumuna yer verildi. Putin'e muhalif yayınlarıyla bilinen Nezavisimaya gazetesi de Rus-Türk ilişkilerinin normalleşmesini destekleyen haberlerle basıldı. Gazetede, Batı ülkelerinin Rus-Türk ittifakının kendilerine karşı olduğu yönündeki endişelerinin de gereksiz olduğu görüşü paylaşıldı. TASS haber ajansı, görüşmenin zannedildiğinden daha fazla stratejik öneme sahip olduğunu yazdı. Liderlerin bilinen konuların dışında Suriye'yi de görüştüğü vurgulanan ajans haberlerinde, Moskova ve Ankara'nın uzlaşması halinde Suriye'ye barış geleceği yorumları dikkat çekti. BBC: Erdoğan Batı'yı endişelendirmekten zevk alır gibi görünüyor Financial Times: Putin, Türkiye ve NATO'yu birbirine düşürmek istiyorKaynak: Cumhuriyet.com.tr