Cumhuriyet Ankara- Sanık ve dosya sayısının fazlalığı, daha önce verilen yerel mahkeme kararlarının bozulması nedeniyle, Türkiye'nin en uzun süren davaları arasında yer alan ve 30 yıldan bu yana devam eden Dev-Yol ana davasında sanıklar yarın bir kez daha hakim karşısına çıkacak. Dev-Yol'un ilk iddianamesi 1982 yılında hazırlandı. 'Anayasal düzeni zorla değiştirmek' suçlamasıyla Ankara 1 Nolu Sıkıyönetim Mahkemesi'nde görülmeye başlayan davada 574 olan sanık sayısı, ek iddianameyle 723'e yükseldi. 19 Temmuz 1989'da Sıkıyönetim Mahkemesi, sanıklardan 7'sine idam, 39'una ömür boyu hapis cezası verdi. Yargıtay 11. Ceza Dairesi önce yerel mahkemenin 23 sanık için verdiği cezayı 'az bularak' kararı bozdu. Dava Yargıtay'da görüşülürken davanın 275 klasörünün kaybolduğu ortaya çıktı. Yerel Mahkeme de Yargıtay'ın verdiği karar uyarınca idam cezasının kaldırılmış olmasını dikkate alarak 20 sanık hakkında ömür boyu hapis, 2 sanık hakkında da 16 yıl 8 ay hapis cezasına karar verdi. Savunma hakkı kısıtlandı Kararın temyiz edilmesi üzerine dava dosyası tekrar Yargıtay'ın gündemine geldi. Yargıtay 11. Ceza Dairesi, Ankara 6. Ağır Ceza Mahkemesi'nin 2006'daki karar duruşmasında sanıklardan Nurettin Aytuğ, Murat Parlakay, Atalay Dede, Celal Mut, Hilmi İzmirli, Mehmet Hassoy, Yusuf Yıldırım, Yaşar Kanbur'un avukatlarının hazır edilmeden karar verilmesini 'savunma hakkının' kısıtlanması olarak görerek kararı bozdu Daire ayrıca kararında sanıklardan Osman Nuri Ramazanoğlu'nun yargılama sırasında hayatını kaybetmesi nedeniyle hakkındaki kamu davasının düşürülmesini istedi. Bir sanığın dosyasının ayrılması ve bir sanığın da hayatını kaybetmesi, sanıkların sayısını 21'e indirdi. Bozma kararından sonra dosya tekrar Ankara 6. Ağır Ceza Mahkemesi'ne gitti. Yerel mahkeme de 2010 yılında Yargıtay'ın bozma kararına uymayarak kararında direndi. Direnme kararında davanın zamanında bitmemesi nedeniyle AHİM'e dava açıldığını hatırlatılarak, "Türkiye Cumhuriyeti Devleti aleyhine tazminatlar dahi alındığı, bazı sanık avukatlarının duruşmaya katılmaması, bazı sanık avukatlarının son söz sorulacağı celsede beyanda bulunmaksızın duruşma salonunu terk etmesi mahkemece savunma hakkının kısıtlandığı şeklinde yorumlanamaz" denildi. Yerel mahkemenin direnme kararının ardından dava dosyası Yargıtay Ceza Genel Kurulu'nun gündemine taşındı. Dava dosyası esastan incelenecek Kurul ise sanıklar Atalay Dede ve Yusuf Yıldırım için dosyanın zamanaşımına girip girmediğini tartıştı. Kurul, yerel mahkemenin 'eylemli uyma' kararı vermesi nedeniyle bu konuda gerekli incelemenin Yargıtay 11. Ceza Dairesi tarafından yapılmasına karar verdi. Ancak dosya, Yargıtay'daki yeni görev dağılımı nedeniyle 9. Ceza Dairesi'ne gönderildi. Daire dava dosyasının hangi sanıklar için zamanaşımına gireceğine karar verecek. Davanın 30 yıllık avukatı Mehdi Bektaş, davayla ilgili gelinen süreci değerlendirdi. Bektaş, kendilerinin de savcılığında zamanaşımı talebi bulunduğunu belirterek, "En eski müvekkillerim, bitse de artık kurtulsak" dedi. Kimler yargılandı? Dev-Yol Ana Davası'nda yargılanan 21 sanığının isimleri ise şöyle: "Akın Dirik, Melih Bekdemir, Cahit Akçam, Yalçın Bürkev, Erdoğan Genç, Nuri Özdemir, Halil Yasin Ketenoğlu, Hasan Ertürk, Atalay Dede, Yaşar Kanbur, Yusuf Yıldırım, Veli Yıldırım, Hıdır Aslan, Hıdır Adıyaman, Mehmet Hassoy, Emin Koçer, Celal Mut, Bünyamin İnan, Murat Parlakay, Nurettin Aytun, Hilmi İzmirli."