T.C. <div>YARGITAY</div> <div>İkinci Hukuk Dairesi<br /> </div> <div>E:2013/17182<br /> K:2013/30242 <br /> T:19.12.2013<br /> </div> <div>•<span class="Apple-tab-span" style="white-space:pre"> </span>Ön İnceleme</div> <div>•<span class="Apple-tab-span" style="white-space:pre"> </span>Davalıya Dava Dilekçesinin Tebliğ Edilmemesi Hukuki Dinlenilme Hakkı<br /> </div> <div>Özet: Ön inceleme duruşması için dava dilekçesi davalıya usulüne uygun şekilde tebliğ edilmiş olmalıdır. Dava dilekçesi tebliğ edilmeden yapılan ön inceleme duruşması, davalının hukuki dinlenilme hakkını ortadan kaldıracağından, mahkemece ön inceleme yenilenmeli, davalıya delillerini gösterme ve savunma hakkı tanınmalı, tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir.</div> <div>(6100 s. HMK m. 137/1, 127, 137, 141,</div> <div>140/1-5, 139, 27)</div> <div>Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen hüküm, davalı (koca) tarafından temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü:</div> <div>Dava, 16.04.2012 tarihinde açılmış, dava dilekçesi davalıya 28.01.2013 günü usulüne uygun olarak tebliğ edilmiş, ön inceleme duruşması ise bundan önce 04.10.2012 tarihinde yapılmıştır. Diğer bir ifade ile davalıya dava dilekçesi henüz tebliğ edilmeden ön inceleme duruşması icra edilmiştir.</div> <div>Yasal olarak dilekçelerin karşılıklı verilmesinden sonra ön inceleme yapılır (HMK. md. 137/1). Şu halde, ön inceleme duruşması için, davalıya dava dilekçesi usulüne uygun olarak tebliğ edilmiş olmalı; davaya cevap için kanuni süre (HMK. md. 127), süresi içinde cevap verildiği takdirde bunun tebliğinden itibaren cevaba cevap süresi, verilmesi halinde davalının ikinci cevap verme süresi beklenmeli, bundan sonra Hukuk Muhakemeleri Kanununun 137 ila 141. maddelerinde gösterilen usul çerçevesinde ön inceleme yapılmalıdır. Bu işlemlerden önce, hele dava dilekçesi davalıya tebliğ edilmeden yapılacak bir ön inceleme, usulü sonuç doğurmaz ve yapılmamış sayılır. Çünkü bu yargılama kesitinde, kanun taraflara bir takım haklar (HMK. md. 140/1-5, 141) tanımış ve mahkemeye de yargılamanın daha sağlıklı yürütülmesini sağlayıcı bazı yükümlülükler (HMK. md. 137,139) yüklemiştir. Taraflar bakımından bu hakların kullanılması, mahkeme bakımından da yükümlülüklerin ifası, ön incelemenin usulüne uygun ve kanundaki sıralamaya uyularak yapılmasını gerektirir.</div> <div>Aksine bir işlem ya da yargılama hatası taraflardan birinin hukuki dinlenilme hakkını (HMK. md. 27) kullanılamaz hale getiriyorsa veya ortadan kaldırıyorsa son karara etki eder ve bozma sebebi oluşturur. Somut olayda, davalıya dava dilekçesi tebliğ edilmeden yapılan ön inceleme duruşması, davalının hukuki dinlenilme hakkını ortadan kaldırmıştır. O halde, ön incelemenin yenilenmesi ve davalıya delillerini gösterme ve savunma hakkının tanınması, gösterdiği takdirde delillerinin toplanması ve tüm deliller birlikte değerlendirilerek hasıl olacak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, davalının yokluğunda hüküm tesisi doğru bulunmamıştır.</div> <div>Sonuç: Temyiz edilen hükmün yukarıda gösterilen sebeple (BOZULMASINA), bozma sebebine göre diğer bölümlerinin incelenmesine yer olmadığına, temyiz peşin harcının yatırana geri verilmesine, işbu kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere 19.12.2013 gününde oybirliğiyle karar verildi.</div> <br>