DİYARBAKIR Barosu Başkanı Tahir Elçi ve eski yönetim kurulu üyesi 10 avukat hakkında, CMK kapsamında otomatik avukat atama sistemini kapattıkları gerekçesiyle 'Görevi kötüye kullanma' suçundan açılan davaya dün başlandı. İddianamede, şüphelilerin Ceza Muhakemesi Kanunu'nun zorunlu müdafilik öngören emredici nitelikteki maddelerini işletilemez hale getirdiklerini ve soruşturmaların sürüncemede kalmasına sebebiyet verdikleri belirtilmekte idi. Diyarbakır Barosu ile dayanışma için onlarca baronun başkan veya temsilcileri TBB Yönetim Kurulu üyeleri, TBB AHM üyesi duruşmada hazır bulundular. Yargılama devam etmektedir. Karınca kararınca savunmaya bir ilham olabilir mi? düşüncesiyle uzun zamandan beri esasen bir makale şeklinde yazmayı düşündüğüm artık biz avukatlar için açıkça angarya haline gelen CMK Avukatlık sistemine ilişkin görüşlerimi yazmak kaçınılmaz oldu. Yanlış anlaşılmaya meydan vermeden belirteyim CMK avukatlık sistemine yani yurttaşın ücretsiz Avukatlık sisteminden yararlanmasına karşı değilim. Çünkü Anayasa’nın ilk üç maddesine kendini gönülden bağlı hisseden bir kişiyim. Bu tümceden hareketle Anayasanın 2. maddesinde ki demokratik, lâik ve sosyal bir hukuk devleti ilkesine de bağlıyım ve sosyal hukuk devletini savunan, benimseyen bir kişi olarak devletin mahkemelerde kendisini avukatla temsil ettirme gücü olmayan yurttaşa ücretsiz avukatlık hizmeti vermesini hararetle savunurum. Hatta bir mağdur hakları anlatıcısı olarak özellikle mağdurlar için CMK m. 234,239 ‘ daki sınırlamanın kaldırılarak talebe bağlı olmaksızın zorunlu müdafilik getirilmesi gerektiğini düşünüyor ve derslerde anlatıyorum. Anayasanın 36 ncı maddesi hak arama hürriyetini düzenlemiştir. Keza ;Avukatlık mesleğine ilişkin önemli belgelerden biri olan Havana Kuralları – BM Avukatların Rolüne Dair Temel Prensipler’in başlangıç bölümünde “Bütün insanların sahip olduğu ekonomik, sosyal ve kültürel veya kişisel ve siyasal nitelikteki insan hakları ve temel özgürlüklerin yeterli bir biçimde korunması, herkesin bağımsız hukukçuların sağladığı adli hizmetlere etkili bir biçimde ulaşma hakkına sahip olması gerektiği”nden söz edildikten sonra, 3.maddesinde “Hükümetler, yoksullara ve gerektiği takdirde mahrumiyet içinde bulunan diğer kimselere adli hizmet verilmesi için yeterli mali imkanlar ve başka kaynaklar sağlar. Avukatların meslek örgütleri bu hizmetlerin, imkanların ve kaynakların organize edilmesinde ve sunulmasında işbirliği yapar” denilmek suretiyle bu konuda hükümetlere ve barolara düşen sorumluluk belirlenmiştir. Saray sakini aksini düşünse de, yürürlükte olduğu sürece Anayasa’ya bağlı olmamız gerekliliği vardır. Anayasanın 18 nci maddesi ANGARYAYI yasaklamıştır. Gelinen nokta itibariyle CMK hizmetinde görev yapmaya çalışan avukatlar için artık sistem bir angarya haline gelmiştir. O halde angaryaya karşı mücadele etmek gerekir. Şimdi bazıları CMK’ dan avukata para ödenmiyor mu canım? İsterlerse yapmasınlar diyebilir işte onlar için aşağıdaki tablolara bir göz atalım ve sistemin angarya olup olmadığını değerlendirelim. İki örnek vermek istiyorum tarifedeki en yüksek ücrete tabi iş olan Ağır Ceza Mahkemesi ücreti ile en fazla görev gelen Çocuk Mahkemelerinde uygulanan ücreti inceleyelim. 2015 yılı Ağır Ceza Mahkemesi ücreti brüt 613,00 TL. şimdi bu ücreti net ücrete çevirelim ve avukatın eline geçen yani benim dediği (devletin göz dikmediği) kısım ne kadar. Tarife 613,00 TL % 20 Stopaj 103,90 TL %18 KDV 93,51 TL Ele Geçen Net Tutar 415,59 TL 2015 Yılı Çocuk Mahkemelerinde uygulanan ücret ; Tarife 340,00 TL % 20 Stopaj 57,63 TL %18 KDV 51,86 TL Ele Geçen Net Tutar 230,51 TL Tablodan görüleceği üzere büyük ortak (devlet) ücretinizin % 33 ‘ ünü alıkoyuyor. Tabii siz en alt gelir vergisi diliminde iseniz. Ya birde bir avukat yanında ücretli çalışıyorsanız makbuzu yanında çalıştığınız avukat kesecek ve vergi dilimi muhtemelen % 35 üzerinden gelir vergisi verecek ve büyük ortak % 15 daha alacak ve CMK ücretinizin % 48’i kaynakta kesilecek. Bu aşamadan sonra artık büyük ortak elini cebimden çeker diyorsanız yanılıyorsunuz. Makbuzu kestiniz aylar sonra baktınız hesabınıza paranız gelmiş, mutlusunuz bir arkadaşınızı da aldınız yemeğe gittiniz yediğiniz yemek bedelini öderken % 18 KDV daha ödüyorsunuz, aklınıza kırtasiye ihtiyacınız geldi. Kırtasiyeciye girdiniz aldığınız tüm ürünler içinde % 18 KDV ödeyeceksiniz. Yani büyük ortağın eli hep cebinizde olacak, vergilendirilmiş kazancınızdan vergi ödemeye devam edeceksiniz. Üstlendiğiniz görev nedeniyle ortalama beş duruşmaya gitmek zorundasınız. Her bir duruşma için en az bir saat duruşma sırası beklersiniz büronuza gidiş dönüş dahil iki saatten on saatinizi alır. Yani her bir duruşma başına CMK avukatı olarak ağır cezada 83,00 TL, Çocuk Mahkemesinde ise 46 TL alırken harcayacağınız her bir saat için ise ağır cezada 41,50 TL, Çocuk Mahkemesinde ise 23,00 TL alırsınız. Dikkat edilirse adliye’ye gidiş dönüş toplu taşıma ücretini maliyete katmadım. Tüm CMK avukatlarının Ankara’da ve Strazburg caddesinde oturduğunu varsayıyorum. CMK avukatının sorumluluğu duruşmaya girmeyle bitiyor mu? hayır. Müvekkiliniz tutuklandı ise cezaevine gitmek zorundasınız. Eh o kadar para alacaksınız bir zahmet atlayın özel aracınıza ve istikamet Sincan Cezaevine. Bu arada tüm dosyadan fotokopi çektirmeyi unutmayın. O kadar parayı size niye verdiler. Peki akşama kadar polis merkezinde kalmanızın, tutuklama istenirse yine saatlerce adliyede sorgu sırası, nöbetçi savcı ve hakim beklemenizin bedeli ne? net 135,00 TL. Şimdi dönüp soralım sayılanlar angarya değil de nedir? Beş duruşmaya girdiniz, müvekkilinizi cezaevinde ziyaret ettiniz, yani görevinizi bihakkın yerine getirdiniz, müvekkiliniz ceza aldı temyiz ettiniz, dört yıl sonra dosya bozuldu ve yerel mahkemeye geri döndü ne olacak? Size yeni esas numaralı bir celp gelecek siz yine adliye yollarına düşeceksiniz. Durun bir dakika dış ses bir soru soruyor. CMK avukatı yeniden ücret almayacak mı? Maalesef hayır almayacak. Şimdi dönüp soralım sayılanlar angarya değil de nedir? Yol parası için gider belgesi koydunuz ve ücretini istiyorsunuz. Büyük ortağın ajanı yani savcısı bakacak ve denetleyecek yaptığınız harcama zorunlu yol giderimidir? Sizin zorunluluğunuzla onun zorunluluk anlayışı uyuşmazsa ne olacak. Elbette ödenmeyecek. Bu arada sizin onurunuz zedelenecekmiş, olsun canım o kadar kusur kadı kızında da olur der geçersiniz. Şimdi dönüp soralım sayılanlar angarya değil de nedir? Ola ki bu aşamada bir ihmaliniz oldu. Kendinizi disiplin kurullarının karşısında bulunursunuz. Ne olacak canım devlet size abad olacağınız bir ücret ödemiş, o kadar kusur kadı kızında da olur der geçersiniz. Hal ve şerait böyle iken barolar ne yapar? İçinde bulunduğum grupta dahil olmak üzere kazanan, kaybeden tüm gruplar CMK ücretlerinin yükseltileceği vaadinde bulunurlar. Yıllar geçer bir arpa boyu yol alınmaz. Çareyi başka yerlerde ararlar. Avukatlık yaşı 5 yıla kadar olanlara farklı katsayı olarak daha fazla CMK görevi verileceği, CMK hizmeti için meslektaşlara araç verileceği çareleri üretilir. Ama üretilen çareler kalıcı olmadığı gibi çekişmeyi, çatışmayı ve itirazı beraberinde getirmektedir. Günün birinde CMK hizmeti gören 5 yıldan fazla avukatlık yaşı olan bir meslektaş derse ki, kardeşim bu rekabet ortamında benimde ihtiyacım var, ben bunu mahkemeye taşıyacağım der ve Anayasanın 10 ncu maddesini anımsatır ve eşitlik ilkesi derse? Yada CMK görevi yapmayan bir avukat kardeşim sen ne hakla CMK ‘ ya giden avukata benim verdiğim aidattan karşılayarak araç tahsis edersin derse, yada ben de CMK hizmeti yapıyorum neden sadece kadın meslektaşa araç tahsis edilirken bana tahsis edilmiyor Eyyy baro !... Anayasanın 10 ncu maddesi var derse, yanıt ne olur. Dikkat soruları ben sormuyorum dış ses soruyor o nedenle hakkımda kötüye kullanıma kapalıdır. Demem o ki: Barolarımız maalesef kalıcı hiçbir çözüm üretmemektedir. Bu konuda esas muhatapla mücadeleden kaçınmaktadırlar. Çözümü bilmek bulmak için çok çabaya gerek yok ama, barolarda da mücadele iradesi yok, yakın gelecekte de olacağa benzemiyor. İmdii bazı aklı evveller fırsattan istifadeyle soracaklar onlardan önce ben sorayım TBB ne yapıyor? Tekrar soralım ve konuyu bitirelim. CMK Avukatlığı angarya değil de nedir? Sosyal olduğu Anayasasında yazılı devletin yurttaşına vermesi gereken adalete ulaşma, adil yargılanma hakkı ve müdafii hizmeti verme yükümlülüğünü, biz avukatlara parya muamelesine dönüşen uygulamayla yerine getirilmesine dur demeli ve bunu içselleştirmiş yönetimleri görev başına getirmeliyiz. Aksi halde köleav’cılığına devam. Diyarbakır Barosu Başkanı ve Yönetim Kurulu üyesi meslektaşlarım: Kral çıplak deme şansını verdiğiniz ve yakaladığınız için en içten teşekkürlerimi sunuyorum. 28/05/2015 Av. Kaya YELEK