Miting engellemeleri nedeniyle Almanya ile krizin tırmandırılması, referanduma yönelik “kriz evete mi hayıra mı yarar” tartışmasını da beraberinde getirdi. AKP’liler, krizin evete yarayacağını açıkça ifade ederken, CHP de “Almanya ile kavgadan nemalanma planını” bozmak için harekete geçti. Almanya’nın mitinglere yönelik engelini AKP ile birlikte başta CHP olmak üzere hayır cephesi de net bir şekilde eleştirdi. Ancak buna karşın AKP, Almanya ile krizi düşürmek yerine daha da tırmandırmayı tercih etti. “Nazi” suçlamalarının ardından Almanya ve Avrupa’nın hayırcı oldukları suçlamaları yapıldı. Almanya ile polemik tüm hızıyla sürerken, bunun referandumda evet ve hayır oylarına etkisine ilişkin AKP’den ilk açıklamalar da geldi. AB Bakanı Ömer Çelik, Almanya için, “Bir hayır kampanyası yapmak ya da engellemek istiyorlarsa, bunun hiçbir şekilde faydası olmaz. Tam tersi olur” diyerek, krizin gurbetçiler arasında evete yarayacağını açıkça söyledi. AKP’ye yakın çok sayıda yazar da “Almanya’ya teşekkür” yazıları kaleme alarak, krizin evet oyları için hayat öpücüğü olduğunu ifade etti. Demek ki zorda CHP’nin yurtdışı örgütlenmeden sorumlu genel başkan yardımcısı Tekin Bingöl, “AKP’nin dozunu sürekli artırdığı Almanya ile kriz taktiğinin altında referandum için nemalanma amacı yattığını gördüklerini” söyledi. Bingöl, Kılıçdaroğlu’nun Almanya’nın salon engellemelerini eleştirdiğini, Antalya Milletvekili Deniz Baykal’ın programını iptal ettiğini, CHP’nin düşünce özgürlüğünü yasaklayan bu uygulamalara karşı çıktığını anlattı. Bingöl şöyle dedi: “Ancak tüm bunlara rağmen AKP’nin bunu bir referandum malzemesi haline getirmek istediği ortada. Anlaşılıyor ki zor durumdalar. Referandum süreci onlar için iyi gitmiyor ki böyle bir krize ihtiyaçları var. Bir türlü yükseltemedikleri evete doping arıyorlar. Genel Başkanımızın bir dil sürçmesini bile bu kadar yoğun kullandıklarına göre halkımızın hayırcı olduklarını gördüler. Yurtdışında da gurbetçilerimizin hayırcı olduğunu görünce günlerdir tüm AKP’liler Almanya ile krizi derinleştirmek için ağızlarına geleni söylüyorlar. Almanya’da eşitiz Bingöl, Almanya ve Avrupa’da AKP ile eşit bir kampanya yürüttüklerini, bakanların konuşması dışında hiçbir engelleme bulunmadığını söyledi. Hayır kampanyasını yürüten CHP’lilere de “AKP ile eşit bir kampanya yürütün. Onlar hangi hak ve imkândan yararlanıyorsa biz de daha fazlasını istemeyelim” mesajı verdiklerini anlatan Bingöl, Avrupa’da hayırcıların da evetçilerin de esnaf ziyareti, stant açma gibi kampanyalarını hiçbir yasak gelmeden eşit imkânlarla yürüttüklerini ifade etti. Bingöl, Almanya ve Avrupa’da referandumun nabzına ilişkin izlenimleri için de şunları söyledi: “Gurbetçilerimiz arasında eğilim ciddi oranda hayırdan yana. Bunu açıkça gözlemliyoruz. 2010 referandumuna hiç benzemiyor. Hatta 7 Haziran’dan bile daha farklı bir hava var. Türkiye’de olduğu gibi yurtdışındaki yurttaşlarımızdan da ciddi oranda hayır oyu gelecek. AKP’nin çırpınışı da bundan.” Avrupa’da miting yapmama eğilimi AKP’lilerin salon toplantıları yapamamaları karşısında “eşit kampanya” olması yaklaşımıyla Kılıçdaroğlu’nun Almanya ve Avrupa toplantılarının iptal edilmesi önerileri gündeme geldi. Parti yönetimindeki eğilim, Kılıçdaroğlu’nun Almanya ve Avrupa’ya gitmemesi yönünde. CHP, özellikle Almanya’da başka bazı büyük salon toplantılarını da aynı bakış açısıyla iptal etmeyi tartışıyor. 'Nazi benzetmesi' kırmızı çizgi Almanya Dışişleri Bakanı Sigmar Gabriel ve Türk mevkidaşı Mevlüt Çavuşoğlu Berlin’de Adlon Oteli’nde görüştü. Gabriel, diyaloğun sürdürülmesi dışında bir alternatifin olmadığını belirterek iç siyasi kavgaların Almanya’ya taşınmamasını istedi. Erdoğan ve ardından Çavuşoğlu’nun Almanya ile ilgili yaptıkları ‘Nazi’ benzetmesine de değinen Gabriel, Nazi benzetmelerini ‘kırmızı çizgi’ diye nitelendirdi. Gabriel, ‘aşılmaması gereken sınırlar olduğunu’ Türk mevkidaşına açıkça ifade ettiğini kaydetti. Görüşmede Gabriel, Türkiye’de tutuklu bulunan Die Welt gazetesi muhabiri Deniz Yücel’e diplomatik destek sağlanması konusunda anlaşıldığını belirtti.Kaynak: Cumhuriyet.com.tr