AİHM, Ankara’daki gösteride KESK üyesi olan öğretmen Abidin Aydın Tüfekçi’nin burnunu kıran polisler hakkında soruşturma izni vermeyen valilik ile buna dayanarak dosyayı kapatan savcılık kararını yerden yere vurdu. AİHM; TCK 256.maddedeki “kamu görevlilerinin orantısız güç kullanma” suçuyla ilgili soruşturma açılmasının izne bağlı suçlardan sayılamayacağına dikkat çekti. Eylemcilere kötü muamelede bulunma ve orantısız güç kullanmakla suçlanan güvenlik görevlileri hakkında savcılığın doğrudan ve etkin soruşturma yapmasının şart olduğu uyarısı yapan AİHM, Türkiye’yi bu gerekçeyle AİHS’nin 3.maddesini ihlalden mahkûm etti. AİHM’in ihlal kararında öncelikle şu uyarı dikkati çekti: “Mahkeme, bir bireyin, polis veya devletin benzer diğer görevlileri tarafından Sözleşme’nin 3. maddesine aykırı muamelelere maruz kaldığını savunulabilir bir şekilde ileri sürdüğü durumlarda, söz konusu hükmün etkili ve resmi bir soruşturma yapılmasını gerektirdiğini hatırlatır. BU SUÇLARDA İZİN OLMAZ AİHM kararında daha sonra, kamu görevlileri tarafından işlenen kötü muamele ve aşırı güç kullanma suçlarıyla ilgili soruşturmaların 2003 yılında izin sistemine bağlı olmaktan çıkarılıp genel hükümlere tabi kılındığına dikkat çekildi. Mahkeme, “Suçlananlarla aynı hiyerarşiye bağlı olan idari organlar tarafından polis memurlarına karşı mevcut davadakilere benzer koşullarda yürütülen soruşturmanın, bağımsız bir organ tarafından yürütülen bir soruşturma olarak değerlendirilemeyeceği yönündeki yerleşik içtihadını hatırlatmaktadır” ifadelerine yer verdi. AİHM’in “Polisin aşırı güç kullanımıyla ilgili soruşturmaların izin sistemine tabi olmadığı, savcılığın doğrudan validen izin almadan etkili bir şekilde soruşturması gerektiği” yönündeki ihlal kararı, Gezi eylemleri başta olmak üzere, polisin benzer aşırı güç kullanımının 2003 yılından bu yana hukuksuz şekilde izne tabi tutularak-izin verilmeyerek örtüldüğünü de göstermiş oldu. ADNAN KESKİN/ANKARA TARAF