Türkiye 1 Nisan 2016’da mobil iletişimde 4.5G’ye geçecek. Mobil internetteki hızı yaklaşık 10 katına çıkaracak olan 4.5G için herkes çok heyecanlı. Bu hizmeti sunmak için Vodafone, Turkcell ve Türk Telekom gerek fiber altyapı yatırımlarında gerekse de aboneleri 4.5G’ye çekmek için kıyasıya bir rekabete girdi. Mobil operatörler neredeyse her gün basın toplantıları yaparak şebekesini ve sunacağı hızları konuşuyor. Yatırım yarışı Geçen yıl, 4.5G yetkilendirmelerinin de etkisiyle mobil yatırımlar bakımından yaklaşık 14.7 milyar lira ile en fazla yatırım yapılan yıl oldu. 4.5G ihale bedellerinin de etkisiyle Turkcell’in yatırımları yüzde 398, Vodafone’nin yatırımları yüzde 308.6 ve Türk Telekom’un yatırımları yüzde 425.8 arttı. Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’nun (BTK) Türkiye Elektronik Haberleşme Sektörü 2015 dördüncü çeyrek verilerine göre mobil işletmecilerin 2008-2015’te toplam yıllık yatırımları içinde 2015, 4.5G yetkilendirmelerinin de etkisiyle mobil yatırımlar bakımından yaklaşık 14.7 milyar lira ile en fazla yatırım yapılan yıl oldu. 2008’de 1 milyar 992 milyon lira olarak gerçekleşen yatırımlar, geçen yıl 14 milyar 738 milyon liraya yükseldi. Yatırım tarafında yapılanlar kullanıcıların ihtiyacını tam olarak karşılar mı zaman içerisinde göreceğiz. Peki cep telefonu kullanıcıları 4.5G’ye geçmek için hazır mı? Bu teknojiyi kullanabilmek için ise 4.5G uyumlu bir akıllı cihaz ve SIM kart gerekiyor. İletişim operatörleri düzenledikleri kampanyalarla SIM kart değişimini ücretsiz olarak yapıyor. Telefonunuz ve SIM kartınız 4.5G’yi desteklese dahi bu teknolojiyi gerçek anlamda kullanmanız abonesi olduğunuz mobil operatörün gönderidiği 4.5G mesajını onaylamanız gerekiyor. Bu onalya ancak 4.5G teknolojisine geçmiş olacaksınız. Cep telefonu operatörleri sürecin uzamaması için 3G’yi kullanan abonelerin otomatikmen 4.5G’ye geçmesini istedi. Ancak bu BTK tarafından kabul görmedi. 73.6 milyon SIM 2015 sonu itibarıyla Türkiye’de toplam 73.6 milyon SIM kart bulunuyor. Bu SIM kartların 46 milyonu 4.5G uyumlu SIM kart ile değiştirildi. Geriye kalan yaklaşık 27 milyon SIM kartın 7 milyonunun ise 1 ay içinde yeni 4.5G uyumlu SIM kart alacağı öngörülüyor. Kategori önemli 3G’de kullanıcılar 2 GB büyüklüğündeki HD kalite bir videoyu 780 saniyede indirebiliyorken 4.5G’de bu süre ortalama 54 saniyeye düşecek. Kullanıcılar 1 Nisan’da saniyede 225 mbit ile 600 mbit arası indirme hızlarına ulaşabilecek. Tam verim için kullanıcıların elinde kategori 6 ve üzerine uyumlu akıllı telefonlar bulunması gerekiyor. İŞTE MERAK EDİLEN SORULAR * 1 Nisan’dan itibaren otomatik olarak 4.5G’ye geçecek miyim? - Hayır. Bunun için 4G teknolojisini destekleyen bir akıllı telefon ve SIM kartın olması gerekiyor. Telefonunuz ve SIM kartınız 4.5G’yi desteklese dahi bu teknolojiyi gerçek anlamda kullanmanız için abonesi olduğunuz mobil operatörün gönderidiği 4.5G mesajını onaylamanız gerekiyor. Bu onayla ancak 4.5G teknolojisine geçmiş olacaksınız. * 4.5G’ye geçmek zorunda mıyım? - Hayır bir zorunluluk yok. Ama zaman içinde 3G teknolojisi kullanılmayacağı için daha hızlı interneti kullanmak amacıyla kullanıcı kendisi buraya geçmeyi seçebilir. * 3G ve 4.5G arasında ne fark var? - İki teknoloji arasındaki farklardan en dikkat çekecek olanı internet hızıyla ilgili olacak. 4.5G teknolojisi ile kullanılan cihazlara göre değişmekle birlikte, veri indirme hızı 100-150 Mbps’den başlayıp 450 Mpbs seviyelerine çıkabilecek. HD kalitesinde film, video ve dizi izlenebilecek ve 3 G ile olduğundan çok daha kısa sürede indirilebilecek. Kesintisiz oyun deneyimi yaşanabilecek. * 4.5G’ye geçirce ödediğim fatura yükselecek mi? - 4.5G ile 10 kata kadar daha hızlı bağlantı hızı elde edilecek bu da daha çok internet tüketimine neden olacak. Yeni teknoloji ile 8 GB’lık film indirme süresi bir saatten 6.5 dakikaya inecek. Bu yüzden GSM şirketleri kotalarını arttırmaya başladı ve kotalar 10 GB kadar yükseldi. Bu durum tüketiciler için yüklü bir fiyata mal olacak. Kota aşımları için de cep operatörleri şu anda bir açıklama yapmadı. Bu durumda da fatura yükselecek. Ayrıca 4.5G için yeni kampanyalar da gündeme gelecek. Öte yandan ne kadar veri kullanıldığı ile ilgili BTK, Veri Kullanım Hesaplayıcı’yı da hizmete soktu. * 4.5G için SIM kartı değiştirmek gerekiyor mu? - Eğer SIM kartınız 4.5G’ye uyumlu değilse değiştirmek zorundasınız. * SIM kartı değiştirmek ücretli mi? - Şimdilik ücretsiz. Bu günlerde Türk Telekom, Turkcell ve Vodafone * SIM kartı değiştirmek ücretli mi? Şimdilik ücretsiz. Bu günlerde Türk Telekom, Turkcell ve Vodafone 4.5G uyumlu SİM kartları ücretsiz dağıtıyor. Hatta her bir operatör yanında 1 GB interneti de hediye ediyor. * 4.5G ile şarj çabuk tükenir mi? - Evet. Hızlı internet demek bataryanın çabuk tükenmesi anlamına da gelir. * 4.5G’ye geçince, akıllı telefonumun ekranında 4G mi 4.5G mi yazacak? - Cihazların ekranında 4.5G yazacak. Ceplerin uyumlu olması gerekiyor 4.5G’ye uyumlu ve çoğu 4 ve 6 kategorisinde yer alan akıllı telefonların bazıları şöyle: Apple iPhone 6, Apple iPhone 6 Plus, Apple iPhone 6s, Samsung Galaxy S6, Samsung Galaxy S6 Edge, Samsung Galaxy Note 5, Samsung Galaxy A8, Samsung Galaxy A3, Sony Xperia E3. Sony Xperia E4g, Sony Xperia M2, Sony Xperia M5, Microsoft Lumia 640, Microsoft Lumia 640 XL, Microsoft Lumia 830, Nokia Lumia 930, LG G5, LG G2, LG Nexus 5, HTC E8 (One E8), HTC Desire 816, HTC One M8, HTC One M9 Huawei M8, Huawei P8, Huawei P8 Lite, Lenovo S60, Lenovo P70, Lenovo S90, Vestel Venüs 5.5V, Vestel Venüs V3 5070, Meizu M2 Note, Meizu M1 Note, BlackBerry Q10, BlackBerry Z30, Casper Via V9, Casper Via V6, Turkcell T50, Turkcell T60, General Mobile 4G, General Mobile Planet, Vodafone Smart 4 Power, Avea inTouch 4, Asus ZenFone 2, Teknosa Preo P1, Alcatel One Touch Idol 3. Bankalar alarmda 4.5G’li SIM kartların hızlı değişim süreci bankaları zorlamaya başladı. Bunun sebebi de internet ve mobil bankacılık uygulamalarına giriş için kullanılan tek kullanım şifrenin tek bir SIM kartla eşleştirilmesi. Güvenlik için alınan bu önlemde, banka müşterilerine hesap numarası ve şifrelerini girdikten sonra tek şifrelik gönderiliyor. Bu şifre de SIM kartla eşleştiriliyor. SIM kartı değişikliklerinde tek kullanımlık şifreler güvenlik gerekçesi ise gönderilmiyor. Bu yüzden de kullanıcılar internet üzerinden işlemlerini gerçekleştirmekte zorlanıyor. Birçok banka internet sitelerinin ana sayfalarından bilgilendirmeler paylaşarak müşterilerine konu hakkında bilgi verdi. Verilen bilgilerde 4.5G için SIM kartını değiştiren abonelerin, internet ve mobil bankacılığa girişte SMS ile gönderilen tek kullanımlık şifrenin size gelmemesi durumunda, müşterisi oldukları bankanın telefon bankacılığını araması, ATM’lerde şifre işlemleri menüsünde yer alan ‘SIM Kart bloke kaldırma’ adımını kullanması veya doğrudan şubeden destek alması gerektiği ifade edildi. Heyecana gölge düştü Mobil internetteki hızı yaklaşık 10 katına çıkaracak olan 4.5G için herkes çok heyecanlı ama son dönemde artan erişim engellemeleri ve internetin yavaşlaması, bu heyecanı biraz gölgeledi. İnternet hızı denilince ise dünyadaki son durumumuzu hatırlatmakta da fayda var: Araştırma kuruluşu Akamai’nin her çeyrek yıl yayımladığı “State of Internet” raporunun en günceli olan 2015 yılı 3. çeyrek sonuçlarına göre Türkiye ortalama 6.2 Mbps’lik internet hızı ile dünyada 55. sırada. OECD’nin genişbant istatistiklerine göre ise indirme hızında, 34 ülke arasında Meksika ve Şili’den sonra sondan üçüncüyüz.Kaynak: Cumhuriyet.com.tr