Yargıtay 18. Hukuk Dairesi
E: 2014/12730
K: 2015/1580
T: 09.02.2015
Oda Yönetim ve Denetim Kurulu Üyelerinin Görevlerine Son Verilmesi
Görevli Mahkeme
ÖZETİ: Davada taraf delillerinin toplanıp birlikte değerlendirmesi sonucu işin esası hakkında bir karar verilmesi gerekirken yanılgılı değerlendirme ile yerinde olmayan gerekçeyle davada görevsizlik kararı verilmesi doğru görülmemiş olup, hükmün BOZULMASI gerekmektedir.
Dava dilekçesinde, davalı oda yönetim kurulu üyelerinin görevlerine son verilmesi istenilmiştir. Mahkemece görevsizlik kararı verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Karar: Davacı vekili dava dilekçesinde; Gümrük ve Ticaret Bakanlığı'nın talimatlarının davalı R... Şoförler ve Otomobilciler Esnaf Odası tarafından yerine getirilmediği ileri sürülerek 5362 sayılı Yasanın 52. maddesi uyarınca Oda yönetim ve denetim kurulu üyelerinin görevlerine son verilmesi istenmiş, mahkemece idari yargının görevli olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir.
5362 sayılı Türkiye Esnaf ve Sanatkarlar Meslek Kuruluşları Kanunu'nun dayanağı Anayasanın 135. maddesi olup, bu Kanunun 1. maddesinde odaların; üyelerinin müşterek ihtiyaçlarını karşılamak, mesleki faaliyetlerini kolaylaştırmak, mesleğin genel menfaatlere uygun olarak gelişmesini sağlamak, mensuplarının birbirleri ve halk ile olan ilişkilerinde dürüstlüğü ve güveni hakim kılmak üzere mesleki disiplin ahlak ve dayanışmayı korumak ve bu kanunda yazılı hizmetler ile mevzuatla odalara verilen görevleri yerine getirmek amacıyla kurulan, tüzel kişiliğe sahip kamu kurumu niteliğinde meslek kuruluşları oldukları hususuna yer verilmiştir. Aynı Yasanın 11. maddesinde oda organları arasında sayılan yönetim kurulunun görevleri sayılmış, 52. maddesinde ise; kuruluş amaçları veya kanunda belirtilen asli görevlerini Bakanlığın yazılı uyarısına rağmen yerine getirmeyen oda, borsa veya birlik organlarının görevlerine son verilmesine ve yerlerine yenilerinin seçtirilmesine, Bakanlığın veya bunların bulundukları ildeki Cumhuriyet savcısının istemi üzerine, o yer asliye hukuk mahkemesince karar verileceği belirtilmiştir.
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun Görevin Belirlenmesi ve Niteliği başlıklı 1. maddesinde mahkemelerin görevinin ancak kanunla düzenleneceği ve göreve ilişkin kuralların kamu düzeninden olduğu belirlendiğinden bu husus mahkemelerce yargılamanın her aşamasında kendiliğinden dikkate alınması gerekir.
Dava, 5362 sayılı Yasanın 52. maddesi uyarınca kuruluş amaçları veya kanunda belirtilen asli görevlerini Bakanlığın yazılı uyarısına rağmen yerine getirmediği iddiasıyla davalı Oda'nın yönetim ve denetim kurulu üyelerinin görevlerine son verilmesi istemine ilişkin olup madde de bu tür davalarda asliye hukuk mahkemesinin görevli olduğu hükme bağlandığından davanın asliye hukuk mahkemesinde görülüp karara bağlanması gerekir.
Yukarıda yapılan açıklamalar dikkate alındığında; davada taraf delillerinin toplanıp birlikte değerlendirmesi sonucu işin esası hakkında bir karar verilmesi gerekirken yanılgılı değerlendirme ile yerinde olmayan gerekçeyle davada görevsizlik kararı verilmesi doğru görülmemiştir.
Sonuç: Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nın 428. maddesi gereğince BOZULMASINA, 09.02.2015 gününde oybirliği ile, karar verildi.
