T.C.
Yargıtay İkinci Hukuk Dairesi
E:2014/24045
K:2015/12748
T: 16.06.2015
Ön İnceleme ve Tahkikat Aşamaları
Davalıya Ön İnceleme Duruşma Gününün Tebliğ Edilmemesi
Hukuki Dinlenilme Hakkı
Özet:Usulüne uygun biçimde ön inceleme duruşması yapılmadan davanın esası hakkında hüküm kurulması, davalının hukuki dinlenilme hakkına aykırıdır.
(6100 s. HMK m. 27, 137)
Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen hüküm, davalı erkek tarafından, kusur belirlemesi, kadın yararına hükmedilen tazminatlar ve nafakalar ile vekâlet ücreti yönünden
temyiz edilerek; temyiz incelemesinin duruşmalı olarak yapılması istenilmekle; duruşma için belirlenen 16.06.2015 günü temyiz eden davalı Tugay vekili geldi. Karşı taraf davacı Şerife ile vekili gelmedi. Gelenin konuşması dinlendikten sonra işin incelenerek karara bağlanması için duruşmadan sonraya bırakılması uygun görüldü. Dosyadaki bütün kâğıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü:
Dava, 15.01.2013 tarihinde ikame edilmiştir. Davalıya dava dilekçesi usulüne uygun olarak tebliğ edilmiş, ancak ön inceleme duruşma günü belirlenip, davalıya buna ilişkin davetiye çıkartılmadan davacının delillerinin toplanması suretiyle davalı tarafın yokluğunda dava sonuçlandırılmıştır.
Dava dilekçesi, mahkeme tarafından davalıya tebliğ edilir. Dilekçelerin karşılıklı verilmesinden sonra ya da davalının cevap vermemesi halinde mahkemece ön inceleme duruşma günü belirlenir ve taraflar ön inceleme duruşmasına davet edilir. Mahkeme ön incelemede; dava şartlarını ve ilk itirazları inceler, uyuşmazlık konularını tam olarak belirler, hazırlık işlemleri ile tarafların delillerini sunmaları ve delillerin toplanması için gereken işlemleri yapar, tarafların üzerinde serbestçe tasarruf edebileceği davalarda onları sulhe veya arabuluculuğa teşvik eder ve bu hususları tutanağa geçirir. Ön inceleme tamamlanmadan ve gerekli kararlar alınmadan tahkikata geçilemez ve tahkikat için duruşma günü verilemez (HMK. m. 137). Hukuk Genel Kurulunca da ön inceleme duruşması ve duruşmada yapılması gerekli olan işlemler yapılmadan tahkikat duruşmasına geçilemeyeceği, bu düzenlemenin emredici nitelikte olduğu benimsenmiştir (HGK, 13.03.2013, E. 2012/14-802, K. 2013/347). Yukarıda açıklanan gerekçeler karşısında mahkemece usulünce ön inceleme duruşması yapılmadan davanın esası hakkında hüküm kurulmasının davalının hukuki dinlenilme hakkına (HMK. m. 27) aykırı olduğu anlaşıldığından hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
Sonuç: Temyiz edilen hükmün yukarıda gösterilen sebeple (BOZULMASINA), bozma sebebine göre diğer temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, duruşma için takdir olunan 1.100,00 TL vekâlet ücretinin davacıdan alınıp davalıya verilmesine, temyiz peşin harcının istek halinde yatırana geri verilmesine, işbu kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere 16.06.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.
