OHAL İnceleme Komisyonu başvurularında tazminat talebi olmalı mı?

Bu sorunun cevabı 685 sayılı KHK ile oluşan komisyonun hukuktaki yerini belirledikten sonra verilebilir. AİHM yerleşik içtihatlarında mahkeme statüsünde olmayan ancak bir kanun yolu işlevi gören bu tür kuruluşları başvurulması gereken iç hukuk yolu olarak görmektedir.

Komisyonun iç hukukumuzdaki yerini belirlemek için hangi usule tabi olduğuna bakmak gerekir.  Yasa koyucu komisyonu İdari Yargılama Usulü Yasasına tabi kılmıştır. 685 sayılı KHK’nın 7/2 maddesi Bu Kanun Hükmünde Kararname kapsamında yapılan başvurular hakkında 6/1/1982 tarihli ve 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 10 uncu maddesinin ikinci fıkrası hükümleri uygulanmaz” düzenlemesi ile Komisyonun 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Yasasına tabi olduğunu açıkça belirtmiş bulunmaktadır. Söz konusu düzenleme ile sadece 10/2 maddenin komisyon işlerinde uygulanamayacağı hükmünü getirmiştir.

İdari Yargılama Usulü Yasasının 12 ve 13 üncü maddeleri tazminat (Tam Yargı) davasını düzenlemektedir.  12 inci madde tam yargı (tazminat) davasının iptal davası ile birlikte açılabileceği gibi iptal davasından sonra da açılabileceği düzenlemesini getirmektedir. Uygulamada önce idari işlemin iptali davası açılmakta, iptal davası kabul edilince de tam yargı(tazminat) davası açılmaktadır.

OHAL İnceleme Komisyonuna 685 sayılı yasaya göre yapılacak başvurularda biz önce KHK ile başvurucuya yapılan işlemin iptalini, daha sonra da tam yargı(tazminat) davasının açılmasını önermekteyiz.

Komisyon başvurusunda yer almayan hak ihlallerinin AİHM’de ileri sürülemeyeceği iddiası dayanaktan yoksundur. OHAL İnceleme Komisyonu bir iç hukuk yolu olduğuna ve İdari Yargılama Usulü Yasasına tabi olduğuna göre komisyona başvurularda idari yargıdaki usule uyulması bir hak kaybına neden olamaz.

İç hukukta ileri sürülmeyen hak ihlalinin AİHM’de ileri sürülemeyeceği ilkesi doğrudur. Ancak burada ileri sürülmeyeni, talep edilmeyen bir hak yoktur. İç hukuka uygun olarak önce işlemin iptali istenip arkasından da tam yargı(tazminat) davası açılması halinde ileride bir hak kaybının olması söz konusu olamaz.

Sonuç olarak OHAL İnceleme Komisyonuna yapılacak başvurularda olaylar ve hukuki nitelemeler çok önemlidir. Olayların anlatımı ve hukuki nitelemede yapılacak hatalar idari yargı yolunda ve AYM, AİHM başvurularında başvurucuları hayal kırıklığına uğratacak sonuçlar doğurabilir.

Hukuk edebiyat değildir, laf kalabalığı hiç değildir. Hukuk bir mantığı, ilkeleri ve kuralları olan sosyal bir bilim dalıdır.

Bu nedenlerle başvurucuların mutlaka hukuki yardım almalarını öneriyoruz.

Av. Rahmi Ofluoğlu

Biz Hukuk