Hukuk Siyaset Araştırmaları Derneği (HUSİAD) yöneticileri, İdari Hakimlik ile ilgili basın duyurusu yaptı. İşte o basın duyurusunun tam metni:

İDARİ HAKİMLERİN ANAYASANIN 140. MADDESİNE GÖRE MESLEKTEN ATANMASI GEREKTİĞİNE DAİR BASIN DUYURUSU

Hakimlerin mesleğe alınmaları, hukuk devletinin temel özelliği olan yargı bağımsızlığı ve hakimlik teminatı ile doğrudan ilgilidir.

İdari Hakim olabilmek için aranan gerekli kriterler 24.02.1983 tarihli 2802 sayılı Hakimler ve Savcılar Kanunu 8. maddesinde düzenlenmiştir. Bu maddenin ‘c’ bendinde ise hangi üniversitelerden mezun olanların idari hakim olabileceği yer almaktadır. Buna göre İdari yargı adayları için; hukuk fakültesinden mezun olmak veya yabancı bir hukuk fakültesini bitirip de Türkiye’de hukuk fakülteleri programlarına göre eksik kalan derslerden sınava girip başarı belgesi almış bulunmak, hukuk fakültesinden mezun olanlar dışından alınacak adaylar bakımından, her dönemde alınacak aday sayısının yüzde yirmisini geçmemek üzere ihtiyaç oranında, hukuk veya hukuk bilgisine programlarında yeterince yer veren siyasal bilgiler, idari bilimler, iktisat ve maliye alanlarında en az dört yıllık yüksek öğrenim yapmış veya bunlara denkliği  kabul edilmiş yabancı öğretim kurumlarından mezun olmak, kriteri getirilmişti.

09.07.2018 tarihinde  yayınlanan  703 sayılı KHK’nın 136. maddesinin ‘a’ fıkrası ile; 24.02.1983 tarihli 2802 sayılı Hakimler ve Savcılar Kanunu’nun yukarıda açıklamasını yaptığımız 8. maddesinin ‘c’ bendinde değişiklik yapılmış buna göre; hukuk fakültesi mezunları dışındaki adaylar için “Bakanlığın ihtiyaç durumuna göre belirleyeceği diğer alanlarda en  az 4 yıl yükseköğretim yapmış veya bunlara denkliği kabul edilmiş yabancı öğretim kurumlarından mezun olmak” düzenlemesi getirilmiştir.

Görüldüğü üzere yapılan değişiklikle, önceki düzenlemede yer alan “hukuk fakültesi mezunları dışındaki idari hakim adayları için her sınav için yüzde yirmi kontenjan  ve programlarında yeteri kadar hukuk dersi yer veren siyasal ve idari bilimler, iktisat ve maliye mezunları olmak” şartı kaldırılmıştır.

Yeni düzenlemeye göre Adalet Bakanlığı, hazırlayacağı bir yönetmelik veya herhangi bir düzenleme ile herhangi bir 4 yıllık fakülte mezununun, idari hakim olma yolunu açmıştır.

Gerek Siyasal Bilgiler, gerekse İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesinin bir çok bölümünde  yeteri kadar hukuk dersine, hatta idare hukuku dersine dahi yer verilmediği için idari hakim kontenjanının sınırlandığı önceki düzenleme dahi eleştirilirken, idari yargıda, “idare” ile ilgili ağırlıklı olarak bilinmesi gereken en temel bilgilerin verildiği “idare hukuku” dersinin belki de temel hukuk bilgilerinin bile verilmediği bir üniversite mezununun idari hakim olması, ileride devlet ile vatandaş arasındaki davalara bakan idari hakimlerin vereceği  kararları, vatandaş gözünde önemli hoşnutsuzluklara neden olabilir.

703 Sayılı KHK’da hukuk fakültesi mezunları dışındaki idari hakim adaylarının, Adalet Bakanlığı’nın ihtiyaç duyması halinde alınacağı açıklanmış olup, bu kavramı soyuttur.

Ayrıca getirilen düzenleme, Anayasanın  140. maddesinde yer alan  “Hakimler ve savcılar adli ve idari yargı hakim ve savcıları olarak görev yaparlar. Bu görevler meslekten hakim ve savcılar eliyle yürütülür” hükmüne açıkça aykırıdır.

Hukuk fakültesinden mezun olan sayısının, alınacak idari yargı hakiminden az değildir.

İdari yargı hakim adaylığı sınavlarına hukuk fakültesinden mezun olanlar kontenjandan fazla başvurmaktadır.

İdari yargı sisteminin, iktisadi ve idari bilimler, iktisat, siyasal bilgiler, işletme ve maliye gibi alanlarda öğrenim görmüş hukuk fakültesi mezunu olmayan kişilere ihtiyaç duyması halinde, idari yargı hakim adaylığına hukuk fakültesi mezunlarının yanı sıra, yönetim ve siyaset bilimi esaslarını bilen ekonomiden anlayan adayların alınması  makul karşılanabilir. Ancak bu kişiler hiçbir zaman idari yargı hakimlerinin “mahkeme” niteliğinin önüne geçmemelidir.

Yukarıda açıkladığımız nedenlerle idari hakim adaylarının Anayasanın 140. maddesi uyarınca “meslekten olan” Hukuk Fakültesi mezunlarından ve her sınavda kontenjan sınırı konulmak kaydıyla programlarında başta “İdare Hukuku, Medeni Hukuk, İnsan Hakları Hukuku,Yargılama Hukuku ile Ceza Hukuku ve  Borçlar Hukuku” gibi  yeteri kadar hukuk dersi veren Siyasal ve İktisadi Bilimler Fakültesinin mezunları arasından atanmasına yönelik düzenleme yapılması gerekmektedir. Söz sahibi kanun koyuculara, Cumhurbaşkanlığı hukuk ile ilgili birimlerine, Adalet Bakanlığı’na ve milletvekillerimize, barolarımıza , basın mensuplarımıza ve konu ile bilgisi olan herkese devletin, adaletin ve halkın iyiliğine yönelik duyuruda bulunuyoruz.

Saygılarımızla

HUKUK SİYASET ARAŞTIRMALARI DERNEĞİ ADINA,

Genel Başkan: Av Musa Baykal

Genel Sekreter: Tamer Bozdağ

Yazı İşleri Komisyon Başkanı: Bayram Demirci