Kadınların, evlendikten sonra kendi soyadlarını kullanabilmelerine olanak veren AİHM ve Anayasa Mahkemesi kararları, nüfus müdürlüklerinde uygulanmıyor. Kadınlar, hâlâ, soyadı hakları için yıllarca süren davalarla uğraşmak zorunda. Gazeteci Aslı Çakır, açtığı davayı kazandı. Nüfus müdürlüğü ise ‘kamu düzeni bozulur’ diyerek karara itiraz etti. Dosya bir yıldır Yargıtay’da.

Aslı Çakır, Nisan 2014’te, Şişli Nüfus Müdürlüğü’ne başvurarak 2002 yılında evlendiğini, soyadını ‘Çakır Birol’ olarak değiştirmek zorunda bırakıldığını belirtti. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi ve Anayasa Mahkemesi kararlarına dikkat çekerek “Evli kadınların, erkek eşin soyadını taşımak zorunda bırakılması, Türkiye’nin imzaladığı uluslararası sözleşmeleri ve bu sözleşmeleri bir iç hukuk normu kabul eden anayasanın 90. maddesini ihlal niteliği taşımaktadır” dedi. İstanbul 10. Aile Mahkemesi’nde görülen davaya, İstanbul Valiliği İl Nüfus ve Vatandaşlık Müdürlüğü bir yazı gönderdi. Soyadı kullanma iznine ilişkin ön inceleme tutanağının altında, Vali Yardımcısı Mustafa Ayhan’ın imzası yer aldı. Ayhan, Soyadı Kanunu’na göre ‘soyadı seçme vazifesi ve hakkının evlilik birliğinin reisi olan kocaya aittir’ hükmünün amir olduğunu belirtti. Ayhan, “Aksine uygulamanın ‘aile birliği ve bütünlüğü kocanın soyadı üzerinden devamına ilişkin genel prensibi’ ve kamu düzenini bozacağı düşünülmektedir” dedi. Mahkeme, Çakır’ı haklı buldu ancak bir yıldır temyiz sonucu açıklanmadı.