Musul operasyonu öncesi son hazırlıklar tamamlanırken, Türkiye’nin Başika’daki askeri varlığı ve Musul operasyonu konusundaki açıklamaları Kuzey Irak’ta büyük tartışma konusu. Kürtler, Türkiye’nin müdahalesiyle Musul üzerinden Kürt-Arap çatışması yaşanması endişesini dile getiriyor. 1 milyon sivilin yaşadığı belirtilen Musul’da operasyonun muharip güçlerinin ağırlıklı olarak Irak ordusundan oluşturulacağı belirtiliyor. Peşmergenin pozisyonu ise lojistik ve insani yardımlarla sınırlı olacak. Peşmerge güçleri Musul operasyonunun muharip gücü olmayacak ve Musul kentine girmeyecek. Ancak Peşmerge güçleri, operasyonun başlamasıyla eşzamanlı olarak olası göç dalgasına karşı Musul’a doğru ilerleyecek.
ABD seçimi izleniyor
Şengal’in IŞİD’den kurtarılmasının ardından 11 ay sonra bu kez Musul operasyonu öncesi Kuzey Irak’tayız. Habur ve Halil İbrahim Sınır Kapıları’ndan sorun yaşamadan geçtiğimiz Kuzey Irak’ta operasyon öncesi sessizlik hakim. Erbil’e kadar yolda askeri bir sevkiyata rastlamadığımız gibi Peşmerge’nin kontrol noktalarında geçen yıla göre daha az önlemle karşılaştık. Musul operasyonu öncesi Erbil’de Kasım ayında yapılacak ABD seçimleri endeksli tartışmalar yürütülüyor. Kürt kaynakları, operasyonun, güçlü bir şekilde başlaması için ABD Başkanı Barack Obama’nın tercihte bulunabileceğini değerlendiriyor.
Protokol imzalandı
Peşmergenin operasyondaki kounumuyla ilgili olarak dün bir de protokol imzalandı. Irak Bölgesel Kürt Yönetimi İçişleri Bakanı Kerim Şengali, Irak Göç ve Göçmeneler Bakanı Derbaz Muhammed ve BM Irak İnsani Yardım Koordinatörü Lise Grande tarafından Erbil’de ortak bir basın toplantısı düzenlendi. İçişleri Bakanı Şengali, imzalanan anlaşma gereği Kürt bölgesindeki illerin plana öncülük edeceğini ve gerekli tüm çalışmaların yapılacağını söyledi. Daha sonra söz alan Iraklı Bakan Derbaz Muhammed, “Daha önce de Kürdistan Bölgesi’yle güçlü bir koordinasyonumuz vardı. Ancak o dönemki protokol şimdiki gibi değildi. Bu sürecin ise bölgesel ve uluslararası boyutu var. İçerdeki boyutu çok güçlü” diye konuştu.
Bu arada Irak ordusu bölgeye güç göndermeye devam ediyor. Önceki gün Irak ordusuna ait 30 araçlık bir konvoy, Kerkük istikametinden Musul’a doğru ilerledi. Akşam saatlerinde Musul yakınlarındaki Kalak bölgesinden geçen konvoy, Musul’a doğru gitti. Konvoyun geçişi sırasında Şabak kökenli Iraklılar askeri birliği coşkuyla ve havai fişeklerle karşıladı.
KDP Yönetim Kurulu Üyesi Ali Awni, Bağdat yönetiminin idaresinde olan, ancak fiili olarak Peşmergenin bulunduğu Kürt bölgeleri için Bağdat ile anlaştıklarını iddia etti. IKDP’nin resmi internet sitesindeki açıklamaya göre Ali Awni, Bağdat yönetimi ile Musul operasyonu konusunda yaptıkları görüşmelerde, Kürt yönetimi idaresi dışında kalan Kürt bölgelerinin Kürt bölgesel yönetimine devri konusunda anlaştıklarını söyledi. Irak ordusunun, Peşmerge güçlerinin kontrolündeki bölgeleri kullanarak Musul Barajı’na ilerlediğini belirten Awni, “Kürdistan Bölgesel Yönetimi, Irak ordusunun Kürdistan topraklarından Musul’a operasyon düzenlenmesini kabul etti. Buna karşılık olarak da Peşmerge güçlerinin, kontrolüne geçecek Kürdistan Bölgesi idaresi dışında kalan bölgelerden çekilmeyeceği konusunda Irak hükümetini ikna etti” dedi.
Kerkük’ü kapsıyor iddiası
Irak Bölgesel Kürt yönetimi, IŞİD’in Musul ve Irak’taki diğer bölgelere saldırması ve Irak ordusunun bir çok yerden çekilmesinden sonra Kerkük başta olmak üzere bir çok tartışmalı bölgenin yönetimini kendisi sağlıyordu. Resmiyette merkezi hükümete bağlı olan ancak, Kürt yönetiminin Peşmergeler ile yönetimini sağladığı bölgelerden Peşmergenin çıkmayacağı daha önce açıklanmıştı.
Sünni milis gücünün adı değişti
Türk Ordusu’nun Musul operasyonu için eğitilen belirtilen Sünni Milis grubu “Heşdi Vatani”nin adının “Ninova Bekçisi” olarak değiştirildiği belirtildi. Eski Musul Valisi ve Heşdi Vatani gücü lideri Asil Nuceyfi yaptığı açıklamada, “Musul’u IŞİD’den kurtarmak için güç toplama vakti tamamlanmıştır. Artık Heşdi Vatani için işini yapma vaktidir. Bugün itibariyle Heşdi Vatani’nin adını Ninova Bekçisi olarak değiştirdik” dedi.
Türkiye’nin Başika’daki askeri varlığı ve Musul operasyonu konusundaki açıklamaları Kuzey Irak’ta büyük tartışma konusu. Kürt siyaseti Türkiye’nin operasyon ısrarından endişeli. Kürtler, Türkiye’nin müdahalesiyle Musul üzerinden Kürt Arap çatışması yaşanması endişesini dile getiriyor. Türkiye’nin Musul operasyonuna katılmasının ardından Türkiye’nin askeri varlığının kalıcı hale gelmesi konusundaki endişeler sıklıkla dile getiriliyor.
Ekonomik durgunluk yaşanıyor
Musul operasyonu öncesi Bölgesel Kürt Yönetimi’nin başkenti Erbil’de ekonomik durgunluk göze çapıyor. Merkezi hükümet ile yaşanan petrol krizinden kaynaklı mali sıkıntı yaşanıyor. Bölgedeki gazetecilerden biri, “Bir iki yıl önce, Erbil’de IŞİD’den kaçıp gelen onca Arap ve Suriyeli göçmen olduğu halde, pek çok iş imkanı vardı. Ancak o bölgeler IŞİD’den kurtarılıp, Arap ve Suriyeliler geri dönmelerine rağmen, iş alanı daraldı .Belki kriz denemez ama artık halkın daha az kazandığı kesin. Geçen yıllarda herhangi bir işte çalışan bir insan, günde 100 dolar kazanabiliyor, evini geçindirebiliyordu. Ama şimdi, 100 doları dört günde zor kazanıyor insanlar. Bunun tedirginliği var ama aşılacağına dair inanç da var” diye konuşuyor. Erbil’in turizm gelirleri de düşme eğiliminde. Oteller boş çünkü ekonomik sıkıntı yüzünden yabancı yatırımcılar, bu aralar gelmiyor. Erbil ve Süleymaniye gibi iki önemli kente son dönemde memur eylemleri, öğretmen ve öğrenci grevleri yaşanıyor.
Irak ordusunun Musul’a yönelik askeri sevkıyatı sürdüyor.askeri sevkıyatı sürdüyor.
Kaynak: Cumhuriyet.com.tr