Türkiye’nin ilk milli boksörlerinden... Adı Garbis Zakaryan. Nam-ı diğer Garo. 14 yaşından itibaren ringlerde yumruk sallamış, ülkemizi dünyanın dört kıtasında temsil etmiş, madalyalar, dereceler almış bir sporcu. Zamanın Boks Federasyonu Başkanı ile Burhan Felek’in anlaşmazlığı sonucu son anda boks kafilesi 1948 Olimpiyatları’na gitmekten vazgeçmeseydi belki de tarihe ilk Olimpiyat Şampiyonu boksörümüz olarak geçecekti.

Yurtdışındaki başarısı o kadar parlaktı ki, yabancı ülkelerden uzun süreli kontrat teklifleri aldı ama ailesini bırakıp da gitmeye gönlü razı olmadı. Garo’nun hayatı bunun gibi nice renkli, hareketli, duygu dolu anlarla bezeli... Aşkla, kavgayla bezeli... Bugün ne yazık ki çok az kimse biliyor Garbis Zakaryan adını. Oysa onun yanında yetişmiş, bugün adı efsaneler arasında anılan ama başarısını büyük ölçüde Garo’nun antrenörlüğüne borçlu Cemal Kamacı adını herkes bilir. Sadece basit bir vefasızlık değil elbette Garo’nun unutuluşu, anılmayışı; ne yazık ki yakın tarihimizin Ermeni (ve diğer gayrimüslim) vatandaşlarımıza yapılan zulümle, sistematik ötekileştirmeye dolu sayfalarının da etkisi var bu hafıza boşluğunda.

Neyse ki şimdi onun hatırasını yaşatacak, onu yeni kuşaklara tanıtacak biyografik bir roman var: “Garo Nerdesin”. Emina Temel’in imzasını taşıyan kitap Garbis Zakaryan’ın hayatını anlatırken, eşi Ersilya ile olan birlikteliğini ön plana taşıyor ve Garo’nun farklı bir portresini de çiziyor. 6-7 Eylül olaylarının da önemli bir yer tuttuğu romanda bol miktarda siyah beyaz fotoğraf ve hikâyenin akışında önemli yer tutatn kimi şarkıların QR uygulamasıyla dinlenmesine ve hatta Garbis Zakaryan’ın maç görüntülerini izlenmesine imkân veren barkodlar da var. Kendisi de bir boks hakemi olan Emina Temel’in uzun bir araştırma sonucu yazdığı ve Eton Yayıncılık etiketiyle basılan “Garo Nerdesin” bu haliyle bugün 87 yaşında olan Garo ve ailesi için bir armağan değil sadece, aynı zamanda keyifli bir okuma seyri vaat eden, toplumsal hafızamıza önemli katkılarda bulunan kıymetli bir kitap.