Çocukların oyun oynaması, onların sadece gün içinde vakit geçirmesini değil, doğru ve düzgün yöntemlerle gelişmesini de sağlıyor. Bu nedenle çocuklar için seçilecek oyun ve oyuncak türleri çok önemli. Ancak, oyuncak seçimi yaparken, çocukların onların sevdiği ya da beğendiği her oyuncağın alınmaması gerekiyor.
ERA Okulları Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik Bölümü’nden Türkan Şenbacak, oyunların çocuğun gelişimde nasıl etkili olduğunu şöyle anlatıyor:
Risk alabilmek
- Düşünmeyi ve kendi başına karar vermeyi aşılar.
- Risk alabilmeyi öğretir.
- Sorumluluk almayı, işbirliği yapmayı ve paylaşmayı anlatır.
- Çevresini araştırmayı, nesneleri tanımayı ve problem çözmeyi gösterir.
- Dikkatini bir noktaya toplamasına ve becerilerini organize etmesine yardımcı olur.
- Kendisini ifade etmeyi anlatırken, sözlü olarak ifade edilenleri anlamasını da kolaylaştırır. Sosyalleşme becerisini kuvvetlendirir.
- Başkalarının haklarına saygılı olmayı ve kurallara uymayı öğretir.
- Hayal gücünü, becerilerini geliştirir.
- Saldırganlık dürtüsünden kurtulmasını sağlar.
- Farklı sosyal rolleri denemesine, duygularını dışa vurmasına yardımcı olur.
- Dil ve kas gelişimini hızlandırarak güçlendirir.
- Problem çözme becerisini geliştirir.
Oyuncak nasıl seçilmeli?
- Oyuncak çocuğun yaşına, ilgisine, becerisine ve içinde bulunduğu gelişimsel döneme uygun olmalı. Basit oyuncaklar çocuğun çabuk sıkılmasına, karmaşık olanlar ise özgüveninin azalmasına sebep olur.
- Oyuncakların büyüklüğü çocuğun bedensel gelişimine eşdeğer özelliklerde olmalı.
- Çocuğun hem tek başına hem de grup arkadaşları ile oynayabileceği oyuncaklar seçilmeli. Tek başına oynayacağı teknolojik içerikli oyuncaklar çocuğun sosyal gelişiminde zarara sebep olabilir.
- Çocukların el-göz koordinasyonunu ve kaslarını çalıştıracak oyuncaklar seçmeye dikkat edilmeli.
- Oyuncak alınırken cinsiyet ayrımı yapılmamalı. Ancak yine de oyuncaklar çocuğun hoşuna gidebilecek renkte ve şekilde olmalı.
- Çocukta oyuncakları kırma alışkanlığı varsa alınacak ürünlerin takıp çıkarılabilen ya da sökülebilir özelliklere sahip olmasına dikkat edilmeli. Bu yönde yapılacak bir seçim, çocuğun kırma merakını giderirken, zihinsel olarak parça-bütün ilişkisini kavramasına da yardımcı olur.
- Oyuncaklar, çocuğun psikolojik ve fizyolojik sağlığını bozmayacak şekilde kaliteli olmalı, şiddet içeren simgeler barındırmamalı.