DEMET SARGIN [email protected] @demetsrgn

Yeniden değerlendirilme imkânı olan atıkların çeşitli fiziksel ve kimyasal işlemlerden geçirilerek ikincil hammaddeye dönüştürülmesi ve tekrar üretim sürecine katılması anlamına gelen geri dönüşüm Türkiye’de geri noktada. Uzmanlar doğal kaynakların tahribatının azaltılması ve çevre kirliliğinin önüne geçilebilmesi için, geri dönüşüm politikalarının arttırılması gerektiğini söylüyor
Doğal kaynakların tükenebilir olması sebebiyle geri dönüşüm işlemlerinin önemi daha da artıyor. Avrupa’da geri dönüşüm oranı ortalama %50 iken Türkiye’de %1 olmasının devlet politikalarıyla alakalı olduğunu söyleyen Halk sağlığı uzmanı Yrd. Doç. Dr. Alparslan Türkkan “Bizim çöp olarak nitelendirdiğimiz şeye dünya hammadde gözüyle bakıyor. Bu maddeler ayrıştırıldığında tekrar kullanılması mümkün. Çöp, ayrıştırma işlemi yapıldıktan sonra kalan az bölüme denir. Bunlar da yakma ya da gömme işlemiyle imha edilebilir. Bu işlemler piramit şeklinde düşünülmelidir. Ama bizim ülkemizde ilkel bir şekilde hala çöpler yakılmaya çalışılıyor, piramitin basamakları atlanıyor” dedi.

Geri dönüşümde politikalar önemli
Bursa Nilüfer’de halkın yaşam alanlarının içerisine yapılmak istenen ve günde 5 bin ton çöp ile 1,5 ton kömür yakılması planlanan, katı atık toplama ve yakma merkezinin insan sağlığına son derece zararlı olduğunu da ifade eden Türkkan, hükümetin burada sorumluluk alarak geri dönüşüm politikaları geliştirmesi gerektiği de şu sözlerle ifade etti “Hükümetlerin kararlı bir geri dönüşüm politikası olursa ve denetlenirse herkes buna uyar. Sistem önemli. Geri dönüşüm bilincini geliştirmek kişilerin değil devletlerin görevi”.

Eskişehir Üniversitesi Ekoloji Anabilim Dalı Başkanı Cengiz Türe ise konuyla ilgili “bir cam üretilmek için 600 işlem yapmak gerekiyorsa, camı geri dönüştürmek için bunun sadece son 10-15 işlemini yapmak yeterlidir. Bu da enerji ve madde tasarrufu demektir. Organik atıklardan da enerji elde edilebilir. Türkiye’de bu durum çok zayıf” ifadelerini kullandı.

***

Ağaçlar kesilmekten kurtulabilir

Kullanılmış kâğıdın tekrar kâğıt imalatında kullanılması; hava kirliliğini %74-94, su kirliliğini %35, su kullanımını %45 azaltıyor. Bir ton atık kâğıdın geri dönüştürülmesiyle de 8 ağacın kesilmesi önlenebiliyor.