Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın HDP’li vekilleri hedef alan ısrarlı sözlerinin ardından AKP tarafından Meclis’e sunulan dokunulmazlık teklifi Genel Kurul’da görüşülmeye başlandı. İlk oylamada 348 evet, 155 hayır, 25 boş ve 8 çekimser oy verildi.

HDP’li milletvekillerinin dokunulmazlıklarının kaldırılmasına ilişkin tartışmanın ardından hazırlanan anayasa değişikliği kavgalı komisyon görüşmeleri sonrası Meclis Genel Kurulu gündemine geldi. Dokunulmazlık görüşmeleri HDP’nin, Ekonomi Bakanı Mustafa Elitaş hakkında verdiği gensoruyu geri çekmesinin ardından TBMM Genel Kurul’da başladı.

TBMM Genel Kurul’da dokunulmazlık maddelerinin görüşülüp görüşülmeyeceği oylandı; 348 evet oyuna karşı 155 hayır oyu, gizli oylamada ise 25 boş oya karşı 8 çekimser oy verildi. Oylamaya partilerin katılımı ise şöyle: AKP: 316, CHP: 131, HDP: 52, MHP: 34. Buna göre ‘evet’ oyu vereceğini açıklayan AKP ve MHP’den 2 vekil fire verdi. CHP’li vekiller de partilerinin ‘evet’ kararına uymadı. Sonuç, dokunulmazlık teklifinin referanduma gidebileceğini gösterdi.

Anayasa’ya geçici madde eklenmesine ilişkin teklifin ikinci tur görüşmesi 20 Mayıs Cuma günü yapılacak.

MHP hevesli

Öte yandan Genel Kurul’da teklif üzerine partiler söz aldı. MHP adına söz alan Mehmet Parsak, dokunulmazlığın hiçbir zaman ‘terör örgütü’ savunuculuğuna kalkan olarak kullanılamayacağını söyledi. Parsak, partisinin, ‘terörün’ meşrulaştırılmasında ya da propaganda malzemesi yapılması noktasında kullanılmasını asla kabul etmeyeceğini bildirdi. Parsak, dokunulmazlıklara ilişkin teklifi desteklediklerini belirtti.

CHP ‘sinyal’ verdi

CHP adına kürsüye çıkan Bülent Tezcan, teklife hangi oyu vereceklerine dair ‘net’ bir ifade kullanmayarak sonuca dair sinyali önceden verdi. Tezcan özetle şunları söyledi: “Dokunulmazlık milletvekilinin suç işlemesini güvenceye alan bir uygulama değil, siyaset yapmasını güvenceye alan bir kurumdur. Ancak ne yazık ki yolsuzluk yapmanın, devleti soymanın zırhı olarak kullanılmıştır. Milletvekili dokunulmazlığı ne yazık ki adi suçlardan korunmanın aracı haline getirildi. Hükümet 4 tane bakanın dokunulmazlığı söz konusu olduğunda dokunulmazlığı kullanıyor. Dokunulmazlık üzerinden halkı kandırmanıza izin vermeyeceğiz. Dokunulmazlık, hırsızlığın, yolsuzluğun ve devleti soymanın zırhı olarak kullanılıyor.”

HDP: Bizimle sınırlı kalmayacak

HDP Grup Başkanvekili İdris Baluken ise teklifin, “halk iradesini tasfiye ve Meclis’i feshetme” olduğunu söyledi. Türkiye siyasi tarihinin en önemli oturumlarından birinin gerçekleştirildiğini vurgulayan Baluken, kendileri açısından, görüşülen teklifin anayasaya ve içtüzüğe aykırılığının net olduğunu belirtti. Teklifin demokrasiye karşı “darbe” olduğunu ifade eden Baluken, “Bugün Saray darbesinin Meclis’e uzanması sadece HDP ile sınırlı kalmayacaktır. CHP’nin tarihsel bir kırılma yaratacak bu Saray darbesine vereceği cevap, halklarımızın ve ülkemizin demokratik geleceğini doğrudan etkileyecek, tarih önünde parlamenter demokrasinin Saray bahçesine gömülüp gömülmeyeceğini açık bir şekilde not düşecektir. CHP’nin anayasaya aykırı gördüğü bir teklife onay vermesi, kendi misyonunu inkâr etmesi anlamına gelecektir” diye konuştu.

AKP’den ‘Saray’ savunması

AKP adına da Bülent Turan söz aldı. CHP’ye ‘hayır’ oyu vermemesi yönünde çağrı yapan Turan, Erdoğan’a yönelik eleştirilere de yanıt verdi. Turan şu ifadeleri kullandı: “Benim de fezlekem var, kaldırılsın diye evet oyu vereceğim. CHP’li arkadaşlara sesleniyorum. Bir yanlış daha yapmayın. Evet derseniz referanduma gitmeden herkesin dokunulmazlığını kaldırırız, yolumuza devam ederiz. Şu an 3 partinin de siyasi tavrı net. Kafası karışan, net olmayan tek parti var. Bu da Mustafa Kemal’in partisine yakışmıyor. Terörle ilgili çalışmalarda bu milletin bize verdiği görevler var. Zaman kaybetmemek için burada hemen bu işi yapalım dedik. Hiç kimseden korkumuz yok. 4 bakan 4 bakan diyorlar. 4 bakanın dokunulmazlığı yok zaten. Komik olmayın. O bakanlarla ilgili, komisyon kurulmuş, çalışmalar yapılmış. Hâlâ onları konuşmanız komik. Sizin Saray diye hitap ettiğiniz bizim başımızın tacı. Hep seçilerek gelmiş, demokrasisine, yatırımına katkı sağlamış. Biz kurucu olan genel başkanımızla istişare ederiz. Seçimden önce Saray dediniz, israf lüks dediniz. Millet sizi ciddiye almadı.”

Kritik oylama

Meclis’te fezlekesi bulunan milletvekilinin dokunulmazlığını kaldırmayı öngören teklif toplamda 138 vekili ilgilendiriyor. Bunların 27’si AKP, 51’i CHP, 50’si HDP, 9’u MHP milletvekili. Bu 138 vekil hakkındaki dosyaların toplam sayısı ise 667. Bunların 46’sı AKP, 192’si CHP, 405’i HDP, 20’si MHP milletvekillerine, 5’i ise Bağımsız Ankara Milletvekili Aylin Nazlıaka’ya ait.

Teklife ‘evet’ diyeceğini açıklayan AKP ve MHP’nin toplam vekil sayısı 356. Teklifin referanduma gitmeden kabul edilmesi için gerekli olan 367 oya CHP’nin de desteğiyle ulaşılıyor. Ancak oylama gösterdi ki; Genel Başkan Kılıçdaroğlu’nun ‘evet’ diyeceğini açıklamasına rağmen partinin birçok vekili ‘hayır’ oyu verdi.

İkinci tur oylamada ise teklifin referandum konusundaki akıbeti belli olacak. Eğer ikinci tur oylamada 367’nin üzerinde oy çıkarsa teklif referanduma gitmeyecek. Milletvekillerinin oyları 367’nin altında kalırsa anayasa değişikliği için referandum yolu görünecek.