Anadolu Ajansı Genel Müdür Yardımcısı ve Genel Yayın Yönetmeni Metin Mutanoğlu, 'Suriye'nin indinde Türkiye değil de apayrı bir ülkenin sınırı olsaydı, sığınmacılar elan iri teessürat yaşayacaktı.' dedi.
Süleyman Demirel Üniversitesi (SDÜ) Rektörlüğü, İktisadi İdari Bilimler Fakültesi ve Dış İlişkiler Koordinatörlüğünce planlı 'Ülkemiz ve Bölgemiz Perspektifinden Mülteciler: Sosyal, Kültürel, Ekonomik ve Akademik Boyutu' mevzulu panelin öğleden ahir oturumunda mütekellim Mutanoğlu, elan önceki harp bölgelerinde bulunduğunu ve savaşların dinamit bulunduğunu söyledi.
Mutanoğlu, savaşın ilkin kadınlar, füru ve yaşlılar düşüncesince yıkmacı bir tarafının olduğuna dikkati çekerek, 'En girintisiz çıkıntısız tarafıyla baktığınız da alışılagelen sahn düzeniniz bozuluyor. İnsanların çadırlarda yaşadığı, başkasının eline baktığı, kişi ülkenizde ihtimal aşırı ehemmiyetli biriyken sığındığınız ülkede sizi on paralık kimsenin tanımadığı bir konuma düşüyorsunuz ve orada yaşamda kalmanız gerekiyor. Yeni bir sahn kurmanız gerekiyor. Hayata sıfırdan başlamanız gerekiyor. Suriye'nin indinde Türkiye değil de apayrı bir ülkenin sınırı olsaydı, sığınmacılar elan iri teessürat yaşayacaktı.' diyerek konuştu.
Türkiye'nin Suriyeliler düşüncesince emniyetli bir liman bulunduğunu anlatım fail Mutanoğlu, Türk halkının gösterdiği misafirperverliğin azda olsa de olsa Suriyelilere bulundukları çetin vaziyeti unutturma olanağı sunduğunu vurguladı.
Mutanoğlu, Türkiye'de kısaca 3 milyon Suriyelinin bulunduğunu hatırlatarak, 'Türkiye sonuç 4-5 senedir nice ülkeden elan bir tomar nüfusu barındırıyor. 3 milyondan az sözü geçen bulunan onlarca ülke var. Neredeyse halis muhlis illerimizde ve ilçelerimizde Suriyelilere karşılaşmak mümkün. Adli olaylara baktığımızda bunların ağırbaşlı manada suça karışmadıklarını görüyoruz. Mağdur bir halde gelmişler ve bu mağduriyetlerini taşkınlığa dönüştürmeden kelimesiz rahat bir yaşantı sürüyorlar. Bir gündüz ülkelerine art dönmenin ümidini taşıyorlar.' diyerek konuştu.
Mutanoğlu, 2008'de Ürdün'de Filistinlilerin bulunduğu Gazze Kampı'na gittiğini belirterek, şu halde bitmeme etti:
'Kampta buğulu emmi ile konuşmuştuk. 1948'de kampa gelmişler. 'Biz bu kampa geldiğimizde 14 dinara bir de 24 dinara yaptırılacak ev vardı. Birkaç ay sonraları art döneceğimizi söyledikleri düşüncesince hepimiz 14 dinar bulunan elan ıvır zıvır evlerden yaptırdık. O evlerde 60 yıl yaşayacağımızı bilseydik o devir 24 dinarlık evlerden yaptırırdık' dedi. İnsanlar düşüncesince yurt meselesi ve algısı rastgele birimiz düşüncesince aşırı önemli. Suriyeli insanoğlu vatanlarından uzaklar. Belki de orada ıvır zıvır bir yer parçasını bırakıp geliyor. Onlara dünyanın en dobra imkanlarını da sunsanız vatanını isteyeceklerdir. Dolayısıyla hakeza bir ruh bilimi ve sosyolojiyle gönül rahatlığı karşıyayız. Bu ruh bilimi ve sosyolojiyi Türk halkının açıkça deniz gönlünde erittiğini düşünüyorum. Biz, bunun haberlerini de yapıyoruz. Birçok yerde insanoğlu evinin yahut tarlasının bir tarafını Suriyelilere vermiş. Bu bizim düşüncesince hakkıyla gurur vesilesi. Bu ülkenin bir çocuğu olmaktan gurur duyuyorum. '
Mutanoğlu, Anadolu Ajansı namına Suriyeli sığınmacılar mevzusuna evleviyet verdiklerini altını çizdi ve Türkiye'nin Kürt problemininin beraberinde ikinci ehemmiyetli problemininin Suriyeliler bulunduğunu kaydetti.
Suriye'nin yıldız bölgelerinde öteki evren ajanslara gereğince elan enli bir ağabey ehil olduklarını tamlayan Mutanoğlu, o nedenle arkadaşlarına 'Siz sormazsanız kimesne sormaz, siz görmezseniz kimesne görmez' dediklerini ve Anadolu Ajansı muhabirlerinin o alana bu şiarla gittiklerini aktardı. Mutanoğlu, Anadolu Ajansı'nın Suriye'de 2 martir verdiğini de anımsattı.
Mutanoğlu, Türkiye Cumhuriyeti Devleti'nin kamplarda Suriyelilere arsıulusal topluluğun da ölçüm etmiş bulunduğu bir görev sunduğuna değinerek, ne derece elleme görev sunulursa sunulsun, bir çadırın içinde senelerce sahn sürmenin sıkkın bulunduğunu söyledi. Mutanoğlu, kamplar haricinde Türkiye'nin ayrı ayrı yerlerinde canlı Suriyelilerin derece derece toplumla bütünleşmiş olmaya başladığını bildirdi.
Muhabirlerine devir zamane bunlarla ilişik istihbarat yaptırdıklarını özetleyen Mutanoğlu, laflarını şu halde sürdürdü:
'Arkadaşlarımız Suriyelilerin enteresan yaşantı hikayelerini sav yapıyor. mesela acemi spor kulüplerinde yetişen Suriyeli füru var. Bu da adım adım toplumla kaynaşmaya başladıklarını gösteriyor. Şunu unutmayalım, bu insanoğlu dönecekler. İnşallah bu insanların yüzdelik 20-25'lik bölümü dönmez. Bunlar ülkemizin gelecekte zenginliğini oluşturacak. Bizim Arap yaşamına açılacak kapımız olacaklar. Evliliklerle kurulan akrabalıklarla Suriye ile natürel bir bütünleşme sağlayacağız. Aslında sınırları natürel namına kaldıran bir proses yaşıyoruz.'
Suriye medyasının geleceğini de adisyona katarak Anadolu Ajansında aşırı sayıda Suriyeliyi istihdam ettirdiklerini tamlayan Mutanoğlu, yetişkin bu insanların geleceğin Suriye'sinde yapacağı etkinin önemine ayraç etti.
'Ayakları üstünde ne derece dururlarsa, art gitme ihtimalleri elan faziletli oluyor'
Başbakanlık Göç ve İnsan Yardımları Başmüşavirliği Temsilcisi Ali Güneş ise evren genelinde yerinden edilmiş 60 milyon mültecinin bulunduğunu bildirdi.
Mültecilerin elan kaslı bulunan devletlere akla yatkın hicret buyurmak istediklerini tamlayan Güneş, bu insanların yüzdelik 85'inin bu devletlere gelmeden nısıf yolda kalmış bulunduğu bilgisini verdi. Mültecilerin hoppadak yüzdelik 2'lik kısmının Avrupa sınırlarına dayandığına ayraç fail Güneş, 'Avrupa'nın bu derece tepkisel olmasının mantık bir açıklaması yok. Muhtemelen bunların neticeleri elleme olamayacak, zira tarla kayması yönetemezseniz üzerinizde kalır.' dedi.
'Ürdün, hicret krizini fırsata çevirdi'
Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı (TİKA) Ürdün Temsilcisi Mehmet Sıddık Yıldırım da Ürdün'deki sığınmacılar gönül rahatlığı bilim verdi.
Yıldırım, Ürdün'de 2 milyon 200 bin Suriyeli, 800 bin Mısırlı ve 500 bin derece da Iraklı mültecinin bulunduğunu söyledi.
Türkiye'nin çabucak bire kapısında bulmuş bulunduğu sığınmacı kriziyle Ürdün'ün 1948'den buyana uğraştığını aktaran Yıldırım, ayrı ayrı statülere ehil sığınmacıların bu ülkede 13 ayrı kampta barındırıldığını açıkladı.
'Türkiye sığınmacı akınına tedariksiz yakalandı'
İHH İnsani Yardım Vakfı Başkan Yardımcısı Ahmet Emin Dağ da Türkiye'nin sığınmacı akınına tedariksiz yakalandığını savundu.
'Açık kapı' politikasıyla yeniden itibaren savaşın aşırı büyümeyeceği, çelimsiz müddette biteceği kabil beklentiler bulunduğunu anlatım fail Dağ, 'Mültecilerin 3 milyonlara dayanacağını kimesne beklemiyordu. Bu nedenle açıkça bap politikası, az buçuk bizi devir geçtikçe kervan yolda düzülür mantığıyla önlemleri almaya çalıştığımız bir politikaya dönüştü. Bu nedenle aksamalar oluyor. Başta çırçıplak maşer kurumlarının başa çıkabileceği bir boyuttaydı lakin hemen sonra beniz binli, milyonlu sayılara ulaştıktan sonraları mutluluk ağırlığını koydu.' dedi.
'Türkiye birlik imtihan verdi'
İslam İşbirliği Teşkilatı İnsani Faaliyetler Birimi Türkiye Temsilcisi İbrahim Altan da Suriyelilerin Türkiye düşüncesince bir punt bulunduğunu savundu.
Genel havanın Suriye savaşının elan er biteceği anlamında bulunduğunu tamlayan Altan, bugüne derece Türkiye'nin birlik bir imtihan verdiğini anlatım etti.
Türk topluluğunun iri bir imtihan verdiğini özetleyen Altan, 'Türkiye popülasyon problemi yaşayacak bir ülke. Burada yetersizlik sürecine giren bir ülke durumundayız. Burada anık popülasyon var. Bu manada değerlendirilebilir. İnsan deposu namına değerlendirilebilir bir imkan. Ciddi manada kurmuş oldukları şirketlerde insanoğlu çalıştırıyorlar, insanoğlu hayatlarını kazanıyorlar. 3 milyon Suriyeli var, günde 1 liralık harcasa günce 3 milyon liralık yardımı olur. Bu da salname 1 bilyon liralık yapar.' diyerek konuştu.
'Mülteci demekten kaçınıyorlar'
Yeni tan Gazetesi Yazarı Merve Şebnem Oruç ise 'mülteci' kelimesinin evren basınında kullanılmaktan kaçınılan bir anlatım bulunduğunun altını çizdi.
Bunun hesabına 'göçmen', ayrıca 'kaçak göçmen' ifadesinin çoğunlukla kullanıldığını vurgulayan Oruç, laflarını şu halde sürdürdü:
'Kabaca şurası anlatmak gerekiyor, bir tanesi, kısaca 'göçmen' kişi talebiyle göçen, evini ayrılma ederken düşünen, seyahatini planlayan, sevdikleriyle vedalaşabilen, koşulları beğenmediği, zorluklarla karşılaşmış bulunduğu devir döndüğünde yuvası bulunan insanoğlu demek. Mülteci anca değil. Mülteci uzaklaşmak durumunda kalan, canını çevirmek durumunda bulunduğu düşüncesince evinden kurtulmak durumunda bulunan insanlara söyleniyor. Mülteciler az elan mal kabil kesim konusu yapılabiliyor günindi açısından. Bunun gayri insancasına duran bir tarafı var. Bu iş neymiş bu insanoğlu tadı halde Avrupa'ya gitmeye çalışıyormuş kabil gösterilmeye çalışılması, insanlıktan çıkarma, insancasına vasıflarından arındırmayla da bir arada değerlendirilebilir. Kaçmak durumunda eksik insanların acılarını bulunmayan sayıp, onları kişi talebiyle hicret fail insanlarla bir avlamak onların desteğe da müstahak olmadıkları, özgürlüklerinin kısıtlanabileceği, insanoğlu değil insanoğlu altı yaratıklar olabildiği kabil anlamlar okuyucunun zihnine kazınıyor.'
Muhabir: Levent Kişi, Murat Yolcu
Kaynak: AA
