Mersin’in Mut ilçesi, Fakırca köyünden 46 kişi, mirasçılarının 54 yıl önce açtığı arazi davası makul sürede sonuçlandırılmadığı gerekçesiyle AYM’de açtıkları tazminat davasını kazandı. Davacılar 54 yıldır dava konusu taşınmazın mülkiyetine sahip olup olmayacaklarına dair belirsizlik duygusuyla yaşamak zorunda kaldıklarını vurgularken, 250 TL ile 2 bin TL arasında hükmedilen tazminatla hayal kırıklığı yaşadı. AYM davanın hızlandırılması için kararın bir örneğini yerel mahkemeye gönderirken, miktarı düşük bulan davacılar AİHM’e gidiyor.
Dosyanın başına gelenler
AYM kararında, 1960’ta açılan davanın halen temyiz aşamasında olduğu ve makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiğini öne süren 46 kişinin davacı olduğu, bazılarının hayatta olmadığı, üç kuşak süren davanın aşamaları şöyle:
Fakırca köyünden mirasçılar iki parsel halindeki taşınmazlara el atmanın önlenmesi için 23 Mart 1960 tarihli dilekçeyle Mut Asliye Hukuk Mahkemesi’ne başvurdu.
Dosya 15 yıl sonra 30 Aralık 1975’te görevsizlik kararı ile Kadastro Mahkemesi’ne gönderildi.
Kadastro Mahkemesi 23 Haziran 1981’de karar verdi, dosya Yargıtay 7. Hukuk Dairesi’ne gönderildi.
Yargıtay bu kararı 27 Eylül 1983’te bozdu. Kadastro Mahkemesi’nin bozma ilamına uyarak yaptığı yargılama bu kez 12 yıl sürdü.
31 Şubat 2012’de karar temyiz edildi.
Yargıtay kararı 30 Mart 2004’te ikinci kez bozdu.
Kadastro Mahkemesi ikinci bozmaya uyarak 18 Mayıs 2012’de bir karar daha verdi.
Karar 1 yıl sonra temyiz edildi, 6 Kasım 2013’te Yargıtay 16. Hukuk Dairesi’ne gelen dosya inceleniyor.
Mirasçı 46 kişi davanın makul sürede sonuçlandırılmadığı ve adil yargılanma hakkının ihlal edildiği gerekçeleriyle AYM’ye başvurdu ve 40 biner lira manevi tazminat istedi. AYM 46 dosyayı birleştirip karara bağladı. Kararda özetle şöyle denildi:
“Başvurucular, murislerinden intikal eden taşınmaza ilişkin Mut Kadastro Mahkemesi’nde yürütülen yargılamanın 53 yıldır sürdüğünü ve taşınmazın mülkiyetine sahip olunup olunamayacağına ilişkin belirsizlik duygusuyla yaşamak durumunda kaldıklarını, bu kapsamda yargılamanın makul sürede tamamlanmayarak Anayasa ’nın 36. maddesine göre makul sürede yargılanma haklarının ihlal edildiğini iddia etmişlerdir.”
Tazminatlara çok şaşırdık
Davacıların avukatı Erhan Bora, 54 yıl süren bir dava için hükmedilen rakamın 250 liraya kadar inmesinin şaşkınlık verici olduğunu belirterek şunları söyledi: “250 liralık tazminatın savunabilir hiçbir yanı yok. Bu şeklen hakkı kabul eden ama özünde inkar eden, dostlar alışverişte görsün anlayışıdır. AYM, AİHM’nin minimum 3500 Avroluk emsal kararını hiçe saydı. Bu karar AYM’ye bireysel başvuru yetkisi veren yasanın ruhuna ve amacına aykırı. AYM’nin bu kadar düşük tazminata hükmetmesi TC’nin insan hakları standartlarını yükseltmeye yarayan tüm çabalarını boşa çıkaracak. AİHM’e yeniden 46 adet başvuruda bulunacağız.”
Ali Dağlar/ Radikal
